اعلام قیمت سامانه‌ای خودروهای وارداتی در بازه ۱.۸ تا ۲.۶میلیارد تومان دو موج مختلف از نظرات را در بازار خودرو برانگیخت؛ عده‌ای وقتی این خودروهای نوبرانه در سامانه این‌گونه قیمت می‌خورند، در بازار به‌شدت گران‌تر معامله خواهند شد.
عده‌ای دیگر از فعالان بازار می‌گفتند: «وقتی هیوندای‌اکسنت صفر مدل جدید در سامانه با قیمت یک‌میلیارد و ۸۵۰میلیون‌تومان عرضه می‌شود، پس قیمت ۱.۹میلیاردی مدل‌های ۲۰۱۶ کم‌کارکرد (۱۰هزار کیلومتر کار) باید بشکند، یا وقتی هیوندای الانترای صفر جدید ۲.۲میلیارد تومان است، دیگر کسی نباید بابت مدل ۲۰۱۸ این خودرو با ۳۰هزارکیلومتر کارکرد ۲.۹میلیارد تومان پول دهد.»
برخی نیز بر این اساس معتقدند این عرضه باید قیمت کل خودروهای خارجی موجود در بازار را به‌شدت ریزشی کند. اما بیشتر فعالان و کارشناسان این حوزه، بر این باورند عرضه محدود خودروهای وارداتی نمی‌تواند در برابر تقاضای انباشته بازار خودرو طی سال‌های ممنوعیت واردات، تاثیر کاهشی بلندمدت داشته باشد و به بهبود اوضاع بازار خودرو کمک شایانی کند.
مسیح نوروزی‌کلدهی، فعال و کارشناس حوزه خودرو با اشاره به تاثیر التهابات نرخ ارز بر بازار خودرو در گفت‌وگو با «دنیای‌خودرو» اظهار کرد: «بازار خودرو درحال‌حاضر در شرایط خوبی به‌سر نمی‌برد و واردات محدود چند مدل خودرو چینی هم نمی‌تواند به بهبود شرایط در بازار خودرو کمک درخوری کند.»
وی تاکید کرد: «نابسامانی‌های صنعت و بازار خودرو شرایط پیش روی متقاضیان را بسیار دشوار کرده و زمینه‌ساز یک تورم انفجاری در این بازار شده است. بسیاری از متقاضیان خرید خودرو به امید عرضه گسترده محصولات اقتصادی از بازار خودرو خارج شدند و درحال‌حاضر تماشاچی شرایط نوسانی هستند.»
نوروزی افزود: «درصورتی‌که وعده‌های دولت درخصوص عرضه گسترده محصولات اقتصادی و خودروهای دست‌دوم خارجی در سامانه یکپارچه فروش محقق نشود، به غیر از متقاضیان خرید خودرو، صاحبان سرمایه‌های خرد هم دوباره با انگیزه حفظ ارزش پول خود در مقابل تورم به بازار خودرو مراجعه خواهند کرد.»
برخی کارشناسان و فعالان بازار معتقدند عرضه خودروهای وارداتی در سامانه یکپارچه فروش نخواهد توانست به رکود در بازار خودرو پایان دهد. به نظر شما دلیل تداوم رکود در بازار خودرو چیست؟
با توجه به جهش نرخ ارز طی یک ماه گذشته درحال‌حاضر نرخ ارز در ثبات نسبی قرار دارد. ازسوی‌دیگر، براساس وعده‌های مسئولان قرار بود واردات خودرو در بازه قیمتی اقتصادی انجام شود، اما قیمت‌های اعلامی نسبت‌به وعده‌ای که به مردم داده شده بود، فاصله زیادی دارد. همین دلایل برای تداوم رکود در بازار خودرو کافی هستند. البته خودروهایی که در پارکینگ خانه‌ها خاک می‌خوردند نیز عمدتا عرضه شده‌اند و این امر هم از حجم معاملات در بازار کاسته است.
یکی از مهم‌ترین دلایل آزادسازی واردات خودرو کاهش التهابات و بازگرداندن آرامش به بازار خودرو عنوان می‌شود. دلیل انصراف گسترده خریداران خودروهای خارجی در سامانه فروش یکپارچه خودروهای خارجی را چه می‌دانید؟
متاسفانه قیمت‌های اعلامی در سامانه فروش یکپارچه خودرو دور از انتظار متقاضیان خودرو بود و شرایط به‌گونه‌ای رقم خورد که قیمت نمونه وارداتی تویوتا کرولا با کمترین آپشن و کم‌حجم‌ترین موتور، با لوکس‌ترین خودروهای مونتاژی فول‌آپشن چینی برابری می‌کند.
برخی منتقدان معتقدند صنعت خودرو در شرایط گلخانه‌ای پرورش یافته است و نمی‌تواند در فضای آزاد به فعالیت اقتصادی خود ادامه دهد. برای ایجاد فضای رقابتی در صنعت و بازار خودرو چه اقداماتی را موثر می‌دانید؟
برای عدم تداخل بازارهای خودرو داخلی و خارجی، کارشناسان در وزارت صمت و دولت زحمات فراوانی کشیدند تا با تعیین میزان حقوق گمرکی و ایجاد هزینه‌های جاری برای مونتاژکاران و واردکنندگان خودرو، محصولات این گروه‌ها با محصولات خودروسازان داخلی هم ردیف نباشند. بازار خودرو در سه محدوده خودروهای داخلی، مونتاژی و وارداتی تقسیم‌بندی می‌شود و هرکدام از این دسته‌بندی‌ها بازه قیمتی مشخصی دارند. بدین ترتیب، عملا امکان رقابت در این بازار وجود ندارد.
آیا تولید خودروهای برقی می‌تواند به‌عنوان راهکاری برای ارتقای محصولات خودروسازان داخلی تلقی شود؟
تا زمانی که توجیه اقتصادی یک تکنولوژی به درستی محاسبه نشود، هر حرکتی در این زمینه وقت تلف کردن است و در نهایت طرح برقی‌سازی خودروها هم به سرنوشت خودروهای گازسوز دچار خواهد شد.
دولت و مجلس تمایل دارند با تسریع درخصوص واردات خودرو، بازار را از شرایط ویژه خارج کنند. آیا تا پایان سال این بازار شاهد آرامش خواهد بود؟
نیاز بازار خودرو به‌رغم گشایشی که در واردات خودرو صورت گرفت، رفع نشده است. در سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۶ که واردات خودرو آزاد بود، نیاز بازار ایران بر اساس آمار رسمی؛ سالانه حدود ۷۰هزار خودرو وارداتی بود. اما درحال‌حاضر برای واردات حدود ۲۰هزار خودرو برنامه‌ریزی شده که این تیراژ نمی‌تواند پس از گذشت پنج‌سال از ممنوعیت واردات که باعث انباشت بیش‌از ۳۰۰هزار خودرو تقاضا شده است، جوابگوی نیاز بازار خودرو باشد. با این‌حال همچنان وضعیت بازار خودرو با اما و اگر همراه است.
افزایش نرخ محصولات خودرویی در بازار طی ماه گذشته، در ارتباط با جهش نرخ ارز صورت گرفت. آیا با تثبیت نرخ ارز یا کاهش قیمت آن می‌توان این امیدواری را به متقاضیان داد که خودرو دوباره ارزان می‌شود؟
حتی در صورت تثبیت نرخ دلار، عوامل دیگر می‌تواند در جهت افزایش قیمت در سطح بازار خودرو تاثیرگذار باشد و فضا را برای سودجویی سوداگران فراهم کند. به‌عنوان مثال؛ ممکن است به‌دلیل محدودیت در تیراژ واردات و فاصله طولانی بین ثبت درخواست و تحویل خودرو به مشتری، شاهد افزایش قیمت خودروهای وارداتی در حین ورود به بازار باشیم.
راهکار پیشنهادی شما به مسئولان امر برای ایجاد تعادل در بازار خودرو چیست؟
وضعیت بازار خودرو تنها در شرایطی بهبود می‌یابد که تعرفه واردات کاهش یابد و واردات خودروهای کارکرده نیز تا به ثمر رسیدن نتیجه به‌صورت جدی و به دور از شعار و وعده دادن دنبال شود. اما به دلیل طولانی‌شدن روند واردات خودروهای خارجی، متقاضیان خرید این خودروها به این باور رسیده‌اند که مسئولان با گفتاردرمانی نبض بازار را در دست گرفته‌اند و واردات خودرو را در سطح گسترده‌ای انجام نخواهند داد. اگر دولتمردان می‌خواهند بازار را به معنای واقعی کنترل کنند، باید خودرو با تیراژ بالاتری عرضه شود تا با تامین نیاز مصرف‌کنندگان و خریداران واقعی، سوداگران از این بازار خارج شوند. در این صورت بازار برای مدتی آرام خواهد گرفت.
