سال ۱۴۰۲ قرار بود سال اوج‌گیری واردات خودرو به‌کشور پس از لغو ممنوعیت پنج‌ساله باشد؛ اما چنین اتفاقی رخ نداد. واردات خودرو در خرداد ۱۳۹۷ ممنوع شد. ورود خودرو به‌کشور پیش‌تر نیز حد فاصل سال‌های ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۳ تقریبا متوقف شده بود؛ اما از سال ۱۳۸۴ تا سال ۱۳۹۷ واردات به‌نوعی از سر گرفته شد و با روندی سینوس‌وار گاهی رو به‌صعود و گاهی همراه با افت تا اوایل سال ۱۳۹۷ ادامه یافت. طبق آمار رسمی وزارت صمت و با فاکتور گرفتن از سال ۱۳۸۴ کف سالانه واردات خودرو به‌کشور حدود ۱۵ هزار دستگاه و سقف آن نیز کمی بیش از ۱۰۰ هزار دستگاه بوده است.

با توجه به‌تاکید بر تنظیم بازار به‌کمک واردات خودرو خارجی توسط وزارت صمت، انتظار می‌رفت در دور جدید واردات، رکورد ورود خودرو به‌کشور شکسته شود. با این ‌حال، آمار رسمی نشان می‌دهد حد فاصل سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۲، با فاکتور گرفتن از سال ۱۴۰۱ که تقریبا خودرویی وارد نشد، کمترین تعداد واردات به‌نام سال گذشته ثبت شده است.

طبق اعلام سخنگوی اقتصادی دولت، واردات قطعی به‌کشور در سال گذشته تنها ۱۱ هزار و ۳۰۰ دستگاه بوده است. این درحالی است که طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۷ کمترین آمار واردات سالانه خودرو حدود ۱۵ هزار دستگاه بوده است. در اسفند ۱۴۰۱ نخستین مرحله پیش‌فروش خودروهای وارداتی برگزار شد و در نتیجه آن، ۳۳ هزار نفر به‌عنوان متقاضی نهایی این خودروها انتخاب شدند.

با توجه به این‌که آیین‌نامه واردات در شهریور ۱۴۰۱ ابلاغ شد و انتظار می‌رفت در سال ۱۴۰۲ ورود خودرو به‌کشور سرعت مقبولی بگیرد، اما با وجود وعده‌های جذاب سیاستگزاران، این اتفاق رخ نداد. یکی از این وعده‌ها، واردات ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو در بهار ۱۴۰۲ بود؛ حال آن‌که در کل سال گذشته، کمی بیش از ۱۱ درصد این رقم محقق شد.

در این زمینه گمانه‌زنی‌های مختلفی مطرح می‌شود. برخی می‌گویند مشکل اصلی، تامین ارز مورد نیاز واردات است و چون کشور با چالش ارزی مواجه است، نتوانسته طی دو سال گذشته ارز مورد نیاز واردات را که طبق آیین‌نامه نخست یک‌میلیارد یورو بود، تامین کند. برخی دیگر اما ارز را بهانه می‌دانند و با استناد به‌آمار تخصیص ارز به‌شرکت‌های مونتاژکار داخلی، معتقدند افرادی همچنان مخالف واردات گسترده خودرو به‌کشور هستند که اجازه سرعت گرفتن واردات را نمی‌دهند.

به‌هر ‌حال دلیل کندی واردات هرچه باشد، سبب شده است خودروهای واردشده به‌جای کمک به‌تنظیم بازار، خود بازار سیاه دیگری را تشکیل دهند؛ موضوعی که یکی از ریشه‌های اصلی آن تعداد کم واردات است.

در کنار واردات اندک اما نقاط مبهم دیگری نیز در پرونده واردات خودرو ۱۴۰۳ دیده می‌شود؛ از جمله بلاتکلیفی واردات خودروهای کارکرده، عدم‌تحقق برنامه‌های سیاستگزار برای واردات مدل‌های برقی و شکل‌گیری بازار سیاه حواله برای واردات خودروهای مخصوص جانبازان. حالا نیز با توجه به‌گذشت حدود ۲۰ ماه از ابلاغ آیین‌نامه واردات خودرو و ثبت ضعیف‌ترین سال واردات در حدود دو دهه گذشته حدفاصل سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۲ این پرسش مطرح است که سرنوشت و چشم‌انداز واردات در سال جدید چیست؟ آیا روند کند سال گذشته، ادامه خواهد یافت یا شاهد سرعت گرفتن واردات خواهیم بود؟

همچنین هفته گذشته برخی سایت‌های خبری از قول دبیر انجمن خودروسازان خبری منتشر کردند که براساس آن، دولت با افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو موافقت کرده است. اما احمد نعمت‌بخش در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای‌خودرو» این خبر را تکذیب کرد.

کاهش قیمت ۱۵ میلیون‌تومانی پیکاپ زاگرس

خودروهای داخلی در آخرین روز هفته گذشته و قبل از تعطیلات عید فطر با کاهش بهای یک تا ۱۵ میلیون‌تومانی همراه بودند. جایی که پیکاپ زاگرس (۱۴۰۲) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۴۳۵ میلیون‌تومان، پژو ۲۰۷ پانوراما ارتقا یافته (۱۴۰۳) با ۱۱ میلیون‌تومان کاهش ۸۸۶ میلیون‌تومان، پژو ۲۰۷ دنده‌ای هیدرولیک (۸۵گانه) (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش ۷۹۷ میلیون‌تومان، شاهین اتومات (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش ۸۸۲ میلیون‌تومان، پژو ۲۰۷ پانوراما (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۹ میلیون‌تومان کاهش ۸۵۰ میلیون‌تومان و تارا ۶ دنده (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۸ میلیون‌تومان کاهش ۸۴۰ میلیون‌تومان اعلام قیمت شدند.

همچنین درمیان خودروهای چینی شاهد افت بهای ۵ تا ۵۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که قیمت دانگ‌فنگ شاین مکس (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۲ میلیارد و ۲۶۰ میلیون‌تومان، فونیکس تیگو ۸ پرو مکس هیبرید (۱۴۰۲) با ۴۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ میلیارد و ۲۰ میلیون‌تومان، هایما S۷ پلاس (۱۴۰۳) با ۳۰ میلیون‌تومان کاهش به‌یک‌میلیارد و ۶۹۰ میلیون‌تومان، دیگنیتی پرستیژ (۱۴۰۲) با ۲۵ میلیون‌تومان کاهش به ۲ ‌میلیارد و ۳۱۰ میلیون‌تومان، چانگان CS۳۵ تیپ ۳ (۱۴۰۲) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش به یک‌میلیارد و ۷۰۰ میلیون‌تومان و هایما S۵ جدید (۱۴۰۳) با ۱۷ میلیون‌تومان کاهش به‌یک‌میلیارد و ۵۰۰ میلیون‌تومان رسید.

همچنین در گروه خودروهای خارجی پریمیوم شاهد کاهش قیمت ۵۰ و ۲۰۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که هیوندای توسان (۲۰۲۳) با ۲۰۰ میلیون‌تومان کاهش ۵ میلیارد و ۱۰۰ میلیون‌تومان، هیوندای کرتا (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون‌تومان، هیوندای الانترا (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون‌تومان، تویوتا لوین هیبرید (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۴ میلیارد و ۵۰ میلیون‌تومان و رنو کولئوس با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون‌تومان ارزش‌گذاری شدند. از طرفی در میان خودروهای خارجی لوکس شاهد افزایش قیمت ۲۰۰ میلیون‌تومانی دو مدل خودرو بودیم. جایی که ارزش ب‌ام‌و X۴ ۲.۸ با ۲۰۰ میلیون‌تومان افزایش به ۱۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون‌تومان و مرسدس‌بنز E۲۰۰ با ۲۰۰ میلیون‌تومان افزایش به ۱۷ میلیاردتومان رسید.