بخش قابل‌توجهی از بهره‌برداران همچنان نسبت به یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدیریت ریسک در این حوزه یعنی «بیمه مسئولیت مدنی ماشین‌آلات» بی‌تفاوت هستند. بیمه‌ای که در لحظه وقوع حادثه می‌تواند همچون سپری نجات‌بخش، از فروپاشی مالی شرکت و زیان‌های جبران‌ناپذیر برای ذی‌نفعان پروژه جلوگیری کند و به‌نوعی حافظ جان انسان‌ها و سرمایه‌های ملی در عرصه معدن و صنعت باشد.
علیرضا فیاض، کارشناس صنعت بیمه در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای‌خودرو» با نگاهی تحلیلی، زوایای کمتر دیده‌شده این بیمه‌نامه تخصصی را واکاوی می‌کند.
فیاض گفت: «این بیمه‌نامه با بیمه‌های مرسوم‌تری مانند بدنه و شخص‌ثالث تفاوت‌های جدی دارد. بیمه مسئولیت مدنی ماشین‌آلات معدنی مخصوص تجهیزاتی نظیر بیل مکانیکی، لودر، بولدوزر و گریدر است و خساراتی را پوشش می‌دهد که این ماشین‌ها به اشخاص ثالث یا اموال دیگران وارد می‌کنند؛ خواه در حال انجام عملیات معدنی باشند، خواه در حال جابه‌جایی در محوطه معدن یا جاده.»
وی توضیح می‌دهد که این نوع بیمه معمولا خطراتی چون صدمه جسمانی یا فوت اشخاص ثالث در اثر برخورد با ماشین‌آلات، خسارت به اموال مجاور، حتی در برخی موارد آتش‌سوزی و ریزش خاک ناشی از کار دستگاه را تحت پوشش قرار می‌دهد. البته تاکید می‌کند که بیمه‌نامه‌ها بسته به شرکت بیمه‌گر و شرایط پروژه، ممکن است شامل استثنائاتی نیز باشند؛ از جمله فعالیت در خارج از محدوده تعیین‌شده یا استفاده از اپراتورهای فاقد مجوز. این کارشناس صنعت بیمه هشدار می‌دهد که بسیاری از شرکت‌ها برای کاهش هزینه‌ها، سقف تعهد مالی پایینی برای بیمه‌نامه‌های خود در نظر می‌گیرند؛ درحالی که در صورت وقوع حادثه، این سقف پایین پاسخگوی خسارت‌ها نخواهد بود. او توصیه می‌کند که بهره‌برداران با دقت کافی، جزئیات فعالیت، ساعات کاری، مشخصات فنی دستگاه‌ها و تعداد اپراتورها را در بیمه‌نامه ثبت کنند تا در زمان حادثه، مشکلی از نظر انطباق اطلاعات به‌وجود نیاید.
وی افزود: «استقبال از این بیمه‌نامه هنوز در سطح مطلوبی قرار ندارد و عمدتا پروژه‌های کوچک‌تر از آن غافل هستند. تنها در طرح‌های بزرگ که کارفرما ملزم به دریافت پوشش بیمه‌ای کامل از پیمانکار است، می‌توان تا حدودی به اطمینان بیمه‌ای رسید.
این درحالی است که حتی یک حادثه کوچک ممکن است میلیاردها تومان خسارت به‌دنبال داشته باشد و تمام سرمایه یک شرکت را تهدید کند.
او در پایان بر ضرورت آگاه‌سازی مستمر و هدفمند فعالان حوزه معدن تاکید می‌کند و معتقد است که صنعت بیمه باید فراتر از ارائه صرف محصولات بیمه‌ای عمل کند؛ از این رو با برنامه‌ریزی دقیق و برگزاری نشست‌های تخصصی، کارگاه‌های آموزشی کاربردی و کمپین‌های اطلاع‌رسانی گسترده، می‌تواند ساختار فکری سنتی و گاه ناآگاهانه حاکم بر بازار بیمه در این بخش را به‌چالش کشیده و تغییر دهد. به‌ویژه که این تغییر نگرش، زمینه‌ساز تقویت فرهنگ مدیریت جامع ریسک و افزایش مسئولیت‌پذیری حرفه‌ای در میان مدیران پروژه‌ها و پیمانکاران می‌شود؛ موضوعی که نه تنها به کاهش چشمگیر خسارات مالی و جانی کمک می‌کند، بلکه در نهایت منجر به ارتقای ایمنی و پایداری کل صنعت معدنی خواهد شد.
