افزایش قیمت خودرو، گرانی قطعات یدکی، تورم خدمات تعمیرگاهی و جهش سالانه نرخ بیمههای بدنه باعث شده بیمه خودرو از یک خدمت حمایتی، بهفرصتی برای سودجویی برخی مالکان تبدیل شود.
طی دو سال اخیر، بهویژه از زمان رشد واردات خودروهای کارکرده و لوکس، حجم خسارتهای مشکوک بهطرز نگرانکنندهای افزایش یافته است.
کارشناسان بیمه از تشکیل باندهای کوچک اما حرفهای برای ثبت تصادفهای ساختگی، جعل مدارک تعمیر یا بزرگنمایی خسارتها خبر میدهند. این وضعیت نه تنها شرکتهای بیمه را با ضرر و چالشهای مالی روبهرو کرده، بلکه بهگفته فعالان صنعت بیمه، باعث شده نرخ بیمه برای همه مردم بالا برود تا ضرر این تقلبها جبران شود. حالا صنعت بیمه، در کنار مشتریان واقعی، باید با پدیدهای زیرپوستی بجنگد که روز بهروز حرفهایتر میشود. علیرضا مرادی، کارشناس حوزه بیمه خودرو در گفتوگو با روزنامه «دنیایخودرو» به بررسی ابعاد مختلف این موضوع میپردازد.
مرادی گفت: «در برخی پروندهها، خودرو هیچگونه تصادفی نداشته، اما با استفاده از عکسهای مشابه یا همکاری تعمیرگاهها، یک سناریوی خسارت ساختگی طراحی شده است. حتی گزارش کارشناسی را هم با فشار یا ارتباطات خاص به نفع خودشان تنظیم میکنند.»
وی افزود: «رانندهای که نمیتواند هزینه تعویض گلگیر یا چراغ را پرداخت کند، گاهی ترجیح میدهد بهنوعی خسارت از بیمه بگیرد. وقتی این ذهنیت شکل بگیرد، مرز بین بیمه واقعی و تقلب بیمهای مخدوش میشود.»
او تاکید میکند: «پروندههایی که طی یک سال چندین بار خسارت مشابه در بخش خاصی از خودرو دارند، بهطور خودکار برای بررسی دقیقتر علامتگذاری میشوند. در برخی موارد حتی پرداخت خسارت متوقف میشود تا تاییدیه فنی کامل ارائه شود.»
مرادی گفت: «ما پروندهای داشتیم که خودرو ظاهرا در جاده با یک حیوان برخورد کرده بود، اما بررسیها نشان داد عکسها مربوط به سه ماه پیش و متعلق به خودرو دیگری است. درنهایت مالک مجبور شد خسارت دریافتی را پس بدهد و پرونده به مراجع قضایی ارجاع شد.»
وی در ادامه افزود: «اگر یک فرد در یک شرکت بیمه بهعنوان متقلب شناسایی شود، شرکتهای دیگر لزوما از آن مطلع نمیشوند. این خلأ اطلاعاتی باعث میشود برخی متخلفان بهراحتی با تغییر شرکت بیمه، همان روند سوءاستفاده را تکرار کنند. درحالی که اگر سامانهای سراسری و شفاف برای ردگیری سوابق بیمهگذاران وجود داشته باشد، امکان تکرار تخلف بهحداقل میرسد.»
مرادی در انتها تاکید کرد: «خسارتهای ساختگی در پروندههای تصادف خودرو، زنگ خطری برای صنعت بیمه و جامعه است. برای مقابله با این مشکل، نیاز به همکاری بین شرکتهای بیمه، تعمیرگاهها و نهادهای نظارتی وجود دارد. ایجاد قوانین و مقررات سختگیرانهتر، افزایش آگاهی عمومی و نظارت دقیقتر بر فعالیتهای کارشناسان و تعمیرگاهها میتواند بهکاهش این نوع تقلبها کمک کند و درنهایت به حفظ اعتماد عمومی در این حوزه منجر شود.»