بر اساس مصوبه جلسه ۱۹۱ شورای‌عالی ترافیک کشور در سوم بهمن‌ماه سال گذشته، احداث کریدور پرسرعت همگانی HOV در مسیر بزرگراهی شرقی-غربی مورد موافقت قرار گرفت و شهرداری تهران نیز ایجاد این مسیر ویژه در مسیر مصوب را در دستور کار خود قرار داد.
سه حرف انگلیسی HOV مخفف High Occupancy Vehicle به‌معنای خودروهای انبوه‌بر است. به‌موجب این طرح، یک خط از بزرگراه برای عبور خودروهایی در نظر گرفته می‌شود که تک‌سرنشین نیستند. بدین‌ترتیب اگر یک خودرو تک‌سرنشین وارد این خط شود، دوربین‌های ترافیکی برای آن جریمه صادر می‌کنند.
از نخستین‌باری که پوشه طرح HOV روی میز مدیران پایتخت قرار گرفت، حدود سه دهه می‌گذرد و امروز با این سوال مواجهیم که در این مدت، چه تحولاتی در شهر رخ داده که دوباره این ایده مطرح شده و مدیران به موفقیت‌آمیز بودن آن امید دارند؟ آیا در دورانی که هر روز هزاران خودرو با هدف کار کردن برای مسافربرهای اینترنتی وارد تهران می‌شوند، می‌توان طرح ۳۰ سال قبل را اجرا کرد؟
در همان سه دهه قبل هم کارشناسان گفته بودند موضوع ایجاد محدودیت به‌نفع خودروهای پرسرنشین هرچند در دیگر نقاط جهان نیز اجرا شده، اما برای شهر تهران مناسب نیست؛ زیرا این شهر سیستم حمل‌ونقل عمومی بسیار ضعیفی دارد و از همین رو عمده شهروندان از خودروهای شخصی یا خدمات مسافربرهای اینترنتی استفاده می‌کنند.
به‌نظر می‌رسد اگر حمل‌ونقل عمومی در تهران تقویت شود، بدون اجرای طرح‌هایی مثل طرح HOV و با توجه به‌بالا رفتن هزینه استفاده از خودرو شخصی، افزایش هزینه‌های ناشی از خطر تصادف با خودرو شخصی و مشکلات رانندگی در ترافیک سنگین تهران، مردم به‌صورت خودجوش برای رفت‌وآمد در شهر از ظرفیت حمل‌ونقل عمومی استفاده خواهند کرد. به‌عنوان مثال، درحالی که طول خطوط مترو درون‌شهری تهران باید به ۵۰۰ کیلومتر برسد.
به گفته معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران تا پایان سال ۱۴۰۳ برابر با ۳۰۸ کیلومتر مترو درون‌شهری در شهر تهران ساخته شده است. در همین رابطه، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای‌شهر تهران نیز می‌گوید: «مقصر نشان دادن مردم در بروز مشکلات امری نسبتا رایج در کشور است. اگر وضعیت حمل‌ونقل عمومی در شهر تهران خوب بود، کدام فردی حاضر بود که خودرو چند صد میلیونی یا چند میلیاردتومانی خود را به‌شهری بیاورد که به‌دلیل حضور موتورسوارها و نحوه راندن آن‌ها هر لحظه امکان تصادف وجود دارد؟ درعین حال ساعات طولانی در ترافیک بماند، با این هدف که از خودرو شخصی استفاده کند! طبیعتا این خواست مردم نیست.»
در همین رابطه روز گذشته، دبیر شورای عالی ترافیک کشور نیز بیان کرد: «این طرح را برای ما آوردند تا تصویب شود؛ اما کمیته فنی به جمع‌بندی نرسید؛ مخالفتی صورت نگرفت؛ اما با توجه به‌ابهامات موجود نتیجه‌ای حاصل نشد. به‌شهرداری پیشنهاد دادیم در یک محدوده خلوت‌تر از اتوبان شهید همت، پایلوت این طرح را اجرا کنند و چنان‌چه شهرداری تهران اصرار بر آوردن این طرح در طرح جامع داشته باشد، باید در شورای‌عالی ترافیک کشور مطرح شود تا جمع‌بندی لازم صورت گیرد.»
اکنون به‌نظر می‌رسد کارآیی اجرای این طرح، هنوز مورد تایید و اجماع نظر متولیان عالی ترافیک کشور نیست و شاید مسئولان شهری هم به این نتیجه برسند که توجه به گسترش مُدهای پرطرفدار حمل‌ونقل شهری (مانند مترو و اتوبوس) در پایتخت، بیش از هر روش دیگری سوق‌دهنده شهروندان به استفاده از وسایل‌نقلیه عمومی است.
