اگرچه هوندا یک برند خوش‌آوازه است که جایگاه بسیار ویژه‌ای در بازار جهانی دارد، اما در ایران آن‌چه به اعتبار این برند خدشه وارد می‌کند، ارائه خدمات پس از فروش نه چندان قدرتمند به‌مشتریان این خودروهاست. خدمات پس از فروش مناسب و شیوه تامین به‌موقع قطعات برای هونداهای وارداتی از جمله ضروریاتی است که طبق قانون باید در راستای راحتی مشتریان انجام شود.
ارائه خدمات پس از فروش باکیفیت به خودروهای وارداتی توسط هر شرکت واردکننده خودرو به‌کشور یک امر ضروری و مهم است و واردکننده باید جریان تامین قطعات خودروهای خارجی را به‌خوبی برقرار کند.
به‌گزارش خبرنگار ما در ماده ۴ بندهای ۵ و ۶ اصلاحیه جدید آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو آمده است: «خودرو باید دارای گارانتی معتبر (وارانتی) باشد.» و «خودرو باید دارای نمایندگی خدمات پس از فروش در ایران باشد.»
بر این اساس وزارت صمت به‌عنوان سیاست‌گزار صنعت‌خودرو بر دو موضوع ارائه گارانتی و خدمات پس از فروش در زمینه واردات خودرو تاکید کرده است. بر این اساس یک شرکت واردکننده خودرو تنها نباید روی فروش صرف خودرو تمرکز کند و لازم است ابتدا یک شبکه خدمات پس از فروش مناسب در سراسر کشور ایجاد کرده و پس از آن درصدد تامین قطعات اصلی، مصرفی، بدنه، قطعات الکترونیک و... خودرو واردشده به‌کشور باشد. این روند سبب اعتمادسازی و برندسازی توسط هر شرکتی شده که مطابق با دستورالعمل وزارت صمت و سازمان حمایت عمل می‌کند.
در این میان برخی شرکت‌های واردکننده خودرو، از جمله شرکت «آذریوردسال» گویا فعلا بیشتر روی فروش خودرو متمرکز بوده و هنوز اطلاع‌رسانی چندانی در مورد وضعیت خدمات پس از فروش و تامین قطعات محصولات واردشده، انجام نداده‌اند .
لزوم برخورداری از دانش فنی برای ارائه خدمات پس از فروش استاندارد
جواد میرآفتابی، کارشناس صنعت‌خودرو در گفت‌وگو با «دنیای‌خودرو» دراین‌باره گفت: «شرکت آذریوردسال، چند صد دستگاه خودرو هوندا به‌کشور آورده است. اما باتوجه به این موضوع، این شرکت هنوز شبکه ارائه خدمات پس از فروش مناسبی که در خور برند هوندا باشد، ندارد. باتوجه به این‌که خودروهای واردشده به کشور از شرکت سازنده خریداری نشده، احتمالا دانش فنی تعمیراتی آن نیز هنوز وجود ندارد. درحقیقت وقتی شبکه خدمات پس از فروش این شرکت را بررسی می‌کنیم، در حوزه تامین قطعات و ارائه خدمات پس از فروش، نمایندگی قابل قبولی پیدا نمی‌کنیم. این شرکت تنها یک نمایندگی در شهر تهران دارد که البته شاید نمایندگی‌هایی هم برای فروش داشته باشد که این نماینده‌ها صرفا تحویل PDS (فرآیند سرویس قبل از تحویل) خودرو را انجام می‌دهند. بنابراین می‌توان بیان کرد که فعلا زیرساخت مناسبی در زمینه خدمات پس از فروش خودروهای هوندا در کشور وجود ندارد.»
لزوم تامین قطعات اصولی و ایجاد شبکه خدمات پس از فروش
این کارشناس صنعت‌خودرو همچنین درباره تامین قطعات خودروهای وارداتی بیان کرد: «برای تامین قطعات یک پیش‌نیاز وجود دارد. شرکت‌هایی که قصد دارند خودرو وارد کنند، در زمینه تامین قطعات باید حداقل بتوانند تعدادی از قطعات خودرویی را که وارد می‌کنند، به‌عنوان قطعه اولیه به‌وزارت صمت نشان دهند تا مجوز برای واردات خودرو به آن‌ها اعطا شود. به‌عنوان مثال این تعداد قطعه برای یک هزار دستگاه خودرو وارداتی می‌تواند به این صورت باشد: حداقل ۱۰۰ عدد شیشه خودرو، ۵۰ عدد درِ خودرو و درمجموع از ۱۲ هزار قطعه‌ای که یک خودرو را تشکیل می‌دهد، لازم است بخشی‌هایی به‌کشور وارد شود. به‌عبارت دیگر از ۱۲ هزار قطعه‌ای که یک خودرو را تشکیل می‌دهند، بخشی توسط تولیدکنندگان داخلی تامین شده و بخشی دیگر هم که قطعات مصرفی بوده و یا در فهرست ۱۰ قطعه مهم قرار دارند، به‌کشور وارد می‌شوند. به‌اصطلاح لازم است ابتدا ۳ درصدی وجود داشته باشد که وزارت صمت، مجوز واردات خودرو را صادر کند. اگر این کار انجام نشود، باید خودرو را به اصطلاح خرد کنند تا در بخش خدمات پس از فروش، مشکل کمبود قطعه وجود نداشته باشد. به‌عبارت دیگر قطعات خودرو صفرکیلومتر را از هم جدا می‌کنند تا تامین قطعات برای خودروهای دیگر انجام شود. بسیاری از شرکت‌های واردکننده بر اساس همین شیوه، به‌مشتریان‌شان خدمات پس از فروش ارائه می‌دهند. »
نکاتی درباره خودروهای هیبریدی وارداتی
آذریوردسال محصولات هیبریدی هوندا را نیز به کشور وارد کرده است. جواد میرآفتابی در این زمینه بیان کرد: «نکته‌ای که درباره خودروهای هیبریدی، از جمله خودروهای وارداتی آذریوردسال وجود دارد این است که خواب خودرو در گمرک و عدم نگهداری صحیح، منجر به‌کاهش عمر مفید آن‌ها خواهد شد. شرایط نگهداری از خودرو هیبریدی به این صورت است که هر ۱۵ روز یک‌بار باید باتری خودرو چک شده و خودرو استارت بخورد تا باتری‌ها کاملا دشارژ نشوند. درعین حال هیچ‌کدام از این نکات در شرایطی که خودرو در گمرک است، چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد و به این ترتیب عمر مفید باتری خودروهای هیبریدی که می‌تواند حداکثر تا ۷ سال باشد، به ۵ سال کاهش می‌یابد که ضروری است قبل از تحویل خودروها به مصرف‌کنندگان نهایی این مهم نیز بررسی شود. از طرفی گارانتی خودروهای هیبریدی که توسط شرکت‌های واردکننده ارائه می‌شود، عموما سه سال بوده و واضح است که در این بازه زمانی، هیچ اتفاقی برای خودرو هیبریدی رخ نمی‌دهد و بعد از آن است که باید تامین قطعات صورت گیرد. اما یک سیکل دیگر به نام وارانتی وجود دارد که براساس آن ۱۰ سال خدمات پس از فروش به‌خودرو ارائه می‌شود و شرکت تامین‌کننده‌ای باید در این زمینه وجود داشته باشد. اما در این‌جا سوالاتی از این دست مطرح می‌شود که آیا این شرکت در شرایط کنونی می‌تواند این قطعات را تامین کند؟ همچنین آیا این قطعات مهم به‌کشور وارد شده است و در آخر این‌که آیا موتورهایی که قدرت را به سرچرخ‌ها منتقل می‌کنند، تامین شده‌اند؟»
محصول ارزان‌تر با پیمایش کمتر!
براساس بررسی‌های انجام‌شده، شرکت آذریوردسال برخی محصولات هیبریدی و الکتریکی هوندا را به‌کشور آورده که دارای پیمایش کمتری هستند. جواد میرآفتابی (کارشناس صنعت‌خودرو) دراین‌باره توضیحاتی ارائه داد و گفت: «پیمایش و قدرت به‌ظرفیت و میزان مصرف باتری‌ها مربوط می‌شود. درحالت کلی، ما یک ظرفیت و توان اسمی و یک ظرفیت و توان عملی و اجرایی داریم. این موضوع به‌نوع استفاده از خودرو بسیار وابسته است. به‌عنوان مثال یک خودرو برقی که مالک آن مدام در حال استفاده از کولر است یا در ترافیک‌های شهری تردد می‌کند، مصرف انرژی بالایی دارد. نکته مهم این‌که ظرفیت باتری این دسته از خودروها که به‌کشور وارد می‌شوند، پایین است. این موضوع سبب می‌شود خودرو پیمایش کمتری داشته باشد.»
هونداهای چینی !
این روزها در بازار خودروهای وارداتی نسبت به برندهای مطرح ژاپنی هم نقدهایی وارد می‌شود که منشأ آن‌ها را می‌توان در محصولات تولیدشده در کشور چین جست‌وجو کرد.
میرآفتابی دراین‌باره بیان کرد: «تقریبا تمام خودروهای وارداتی از کشور چین تامین می‌شوند و مبدأ غیر از کشور چین برای واردکنندگان خودرو وجود ندارد. البته برخی مجوزها وجود دارد که براساس آن‌ها می‌توان خودروهای جانبازی را از مبدأ غیر از چین نیز به‌کشور وارد کرد.»
خدمات پس از فروش اصولی چگونه ارائه می‌شود؟
این کارشناس صنعت‌خودرو درباره ارائه خدمات پس از فروش اصولی خودروهای وارداتی تاکید کرد: «اولین موضوع مهم در حوزه خدمات پس از فروش این است که شرکت واردکننده به‌همان میزان که خودرو وارد می‌کند و البته نسبت به پراکندگی محصولاتش در سطح کشور، باید از شبکه ارائه خدمات پس از فروش گسترده‌ای برخوردار باشد. عموما ۵۰ درصد از خودروهای واردشده به کشور در شهر تهران و ۵۰ درصد دیگر در شهرهای دیگری مانند شیراز، اصفهان و مشهد به‌فروش می‌روند. از طرفی مشتری که در شهر مشهد زندگی می‌کند، نمی‌تواند برای دریافت خدمات خودرویش از مشهد به تهران در رفت و آمد باشد. این موضوع منجر به عدم‌رضایت مشتریان و عدم اطمینان خرید از شرکت مربوطه می‌شود. در حوزه خدمات پس از فروش چرا همواره نام‌های ایساکو، سایپا، کرمان‌موتور یا مدیران‌خودرو می‌درخشد؟ پاسخ این است که این شرکت‌ها در شهرهای مختلف کشور و بر اساس میزان فروش‌شان، زیرساخت‌های شبکه خدمات پس از فروش مناسبی را تدارک دیده و ایجاد کرده‌اند.»
