سختگیرانهتر شدن مقررات زیستمحیطی در اتحادیهاروپا، تولیدکنندگان را ناگزیر کرده تا فرمولاسیون محصولات خود را با نیاز خودروهای مدرن و الزامات کاهش آلایندگی هماهنگ کنند. این روند، نهتنها عرصه نوآوری فنی را داغتر کرده، بلکه میدان رقابت بازاریابی را نیز بهشدت متاثر ساخته است.
برندهایی که توانستهاند پیام خود را با دغدغههای زیستمحیطی و کارایی اقتصادی پیوند دهند، موفق شدهاند جایگاه خود را تثبیت یا حتی ارتقا دهند. در مقابل، آن دسته از برندها که واکنش کندتری به این تغییرات نشان دادهاند، بخشی از سهم بازار خود را از دست دادهاند. در این میان، مصرفکنندگان لهستانی با انتخابهای خود نشان دادهاند که علاوهبر کیفیت و قیمت، بهسازگاری محصول با آیندهای کمکربن نیز اهمیت میدهند. این جابهجاییها، تصویری روشن از بازاری ارائه میدهد که در آن موفقیت، بیش از هر زمان دیگری، به توانایی ترکیب نوآوری فنی با روایتسازی هوشمندانه و پاسخگویی به الزامات زیستمحیطی وابسته است.
در تازهترین نظرسنجی سالانه «Drivers Choice» مصرفکنندگان لهستانی در سال ۲۰۲۴ برندهای Motul و Castrol را بهعنوان برترین روغنهای موتور برگزیدند و Liqui Moly نیز با ثبت چشمگیرترین بازگشت، جایگاه سوم را بهخود اختصاص داد.
لهستان که از بزرگترین بازارهای روانکار در اروپای مرکزی بهشمار میرود، با تغییرات اخیر در سلیقه مشتریان، تصویری روشن از نحوه چینش استراتژی تامینکنندگان برای رشد و همزمان مقابله با چالشهای مداوم این صنعت ارائه میدهد.
Motul با حفظ امتیاز ۷۸٫۹ درصدی خود نسبت به سال ۲۰۲۲، بدون تغییر محسوس، همچنان صدرنشین این فهرست باقی ماند و جایگاه خود را در میان مشتریان وفادار تثبیت کرد. در تازهترین نتایج نظرسنجی «Drivers Choice»، برند کاسترول با اندکی رشد در محبوبیت، به جایگاه دوم صعود کرد و از والولین پیشی گرفت؛ برندی که سال گذشته نایبقهرمان بود اما این بار تا رتبه پنجم سقوط کرد.
لیکومولی نیز با جهشی چشمگیر به سکوی سوم بازگشت و عنوان بزرگترین پیشرفت را در میان ۲۰ برند برتر به خود اختصاص داد.
این نتایج که بر پایه نظرسنجی از ۸۰ هزار شرکتکننده در ۹ گروه محصول به دست آمده، در تضاد کامل با سال ۲۰۲۲ است؛ سالی که لیکومولی بیشترین افت را تجربه کرد و پس از، از دست دادن بیش از ۶ درصد از حمایت مشتریان، در جایگاه هشتم ایستاد.
در همان سال، موتول آلمانی صدرنشین جدول بود و رقبای آمریکایی و بریتانیایی آن، یعنی والولین و کاسترول، به ترتیب در رتبههای دوم و سوم قرار داشتند. پتروناس نیز به جایگاه چهارم رسید و برندهایی چون موبیل، توتال، شل، میلرز اویل و الف جمع 10 برند برتر را تکمیل کردند. بر پایه تازهترین نتایج نظرسنجی، پتروناس بخشی از جایگاه پیشین خود را از دست داده، درحالی که برندهای موبیل، توتال، شل، الف و اورلن همچنان موقعیت تثبیتشدهای در بازار دارند.
در کنار این نامها، چندین برند بینالمللی و داخلی دیگر از جمله میلرز اویل، فوکس، سلنیا و بیپی نیز همچنان بازخوردهای مثبتی از مصرفکنندگان دریافت کردهاند. حتی برندهای حاضر در پنج رتبه پایانی جدول نیز نسبت به دو سال پیش عملکرد بهتری داشته و برخی برای نخستینبار وارد فهرست ۲۰ برند برتر شدهاند. نگاهی به نتایج سال ۲۰۲۱ نشان میدهد که در آن دوره نوسانات کمتری در بازار دیده میشد؛ موتول، والولین و لیکومولی با اقتدار روی سکو ایستاده بودند و پس از آن، کاسترول، موبیل و پتروناس قرار داشتند.
توتال، میلرز اویل و شل نیز جمع برندهای پیشرو را تکمیل میکردند. بهگفته ناظران صنعت، این جابهجاییها بازتابی از ترکیب استراتژیهای بازاریابی و روندهای کلان تقاضا در بازار است.
تازهترین گزارش انجمن صنعت و تجارت روغن لهستان نیز تاکید میکند که این بازار ساختاری نسبتا متمرکز دارد و بخش خودرو ـ بهویژه روغنموتور ـ سهم غالب را در تقاضا بهخود اختصاص داده است. پیوتر نیمیک، هماهنگکننده بخش فناوری شرکت Orlen Oil، در گفتوگو با نشریه «Auto Expert» خاطرنشان کرد: «افزایش مالکیت خودرو و سختگیرانهتر شدن استانداردهای آلایندگی، همچنان چالش اصلی تولیدکنندگان روغن را پابرجا نگه داشته است: یافتن روانکاری بهینه برای خودروهایی که باید با مقررات جدید سازگار باشند.»
در تحلیل این جابهجاییها در رتبهبندی برندهای روغنموتور لهستان، میتوان دریافت که بازار این کشور بهطور فزایندهای تحتتاثیر ترکیب پیچیدهای از عوامل بازاریابی، تغییرات رفتاری مصرفکنندگان و الزامات فنی قرار دارد. برندهایی که توانستهاند جایگاه خود را حفظ یا تقویت کنند، معمولا از استراتژیهای چندلایه بهره بردهاند؛ از سرمایهگذاری در شبکه توزیع و خدمات پس از فروش گرفته تا حضور پررنگ در رویدادهای ورزشی و کمپینهای دیجیتال هدفمند. در مقابل، افت جایگاه برخی برندها میتواند ناشی از عدمانطباق سریع با روندهای نوظهور، مانند افزایش تقاضا برای روانکارهای سازگار با خودروهای هیبریدی و برقی، یا ناتوانی در پاسخگویی به استانداردهای سختگیرانه آلایندگی باشد.
همچنین رشد مالکیت خودرو در لهستان و تمایل مصرفکنندگان به برندهایی با تصویر «پیشرو در فناوری» باعث شده رقابت نهتنها بر سر کیفیت محصول، بلکه بر سر روایتسازی و ایجاد اعتماد نیز شکل بگیرد. در این میان، برندهایی که توانستهاند پیام خود را با دغدغههای زیستمحیطی و کارایی اقتصادی پیوند دهند، شانس بیشتری برای جذب مشتریان وفادار پیدا کردهاند. بهنظر میرسد در سالهای پیش رو، موفقیت در این بازار بیش از هر زمان دیگری به توانایی ترکیب نوآوری فنی با هوشمندی بازاریابی وابسته خواهد بود.