کشورهای آسیایی همچون هند و اندونزی هرساله شاهد ثبت میلیونها موتورسیکلت جدید هستند. این وسایلنقلیه که بخش عمدهای از حملونقل شهری، خدمات تحویل و جابهجایی مسافر را برعهده دارند، بهدلیل کارکرد سنگین و روزانه، نیازمند تعویض مکرر روغن هستند.
در مقابل، در بازارهای غربی، موتورسیکلتها بیشتر بهعنوان وسیلهای برای تفریح و سفرهای کوتاه استفاده میشوند؛ روندی که تقاضا برای روانکارهای مصنوعی و نیمهمصنوعی باکیفیت را افزایش داده است. آمارهای Kline نشان میدهد در سال ۲۰۲۴ حجم تقاضای جهانی روغنموتور موتورسیکلت بین ۲ تا ۳ میلیون تن بوده که ۷۵ درصد آن بهمنطقه آسیا-اقیانوسیه اختصاص داشته است.
پیشبینی میشود این تقاضا تا سال ۲۰۲۹ بهطور میانگین سالانه ۱.۲ درصد رشد کند؛ رقمی که در مقایسه با رشد ۰.۹ درصدی روغنموتور دیزلی سنگین و ۰.۲ درصدی روغنموتور خودروهای سواری، قابل توجه است.
هند با در اختیار داشتن بزرگترین ناوگان موتورسیکلت جهان، در سال گذشته پیشتاز تقاضای جهانی بوده و پس از آن اندونزی، چین و فیلیپین در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند. با وجود روند رو بهگسترش برقیسازی، پیشبینی میشود تقاضای هند برای روغنموتور موتورسیکلت همچنان در مسیر رشد باقی بماند. در مقابل، چین و ویتنام بهدلیل افزایش سهم اسکوترهای برقی، با آهنگ کندتری پیش میروند.
بهگفته سوشمیتا دوتا، مدیر پروژه در بخش انرژی شرکت مشاوره Kline & Co، تولید موتورسیکلتهای احتراقداخلی در چین تحتتاثیر محدودیتهای شهری، سختگیریهای آلایندگی و تغییر ذائقه بازار به سمت مدلهای برقی، رو بهکاهش است. نرخ نفوذ دوچرخهای برقی در این کشور در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۵ درصد بوده و انتظار میرود تا سال ۲۰۲۹ به ۵۰ درصد برسد. در ویتنام نیز مشوقهای دولتی روند پذیرش مدلهای برقی را شتاب داده و پیشبینی میشود از سال ۲۰۲۵ بهبعد، شمار موتورسیکلتهای احتراقداخلی کاهش یابد.
از منظر ارزش بازار، بخش روغنموتور موتورسیکلت با سرعتی چهار تا پنج برابر بیشتر از رشد حجمی در حال توسعه است و برآورد میشود تا سطح ۱۰ تا ۱۵ میلیارددلار افزایش یابد. این رشد عمدتا ناشی از گرایش به روانکارهای مصنوعی، تغییرات مقرراتی و افزایش تقاضا برای گریدهای ویسکوزیته ممتاز است. با این حال، تورم و عرضه روانکارهای ارزانقیمت، سرعت پذیرش محصولات پریمیوم را در بازارهای حساس بهقیمت کاهش داده است.
بر پایه دادههای موسسه P Market Research، روانکارهای نیمهمصنوعی اکنون بیش از ۴۵ درصد از فروش بخش ممتاز بازار موتورسیکلت در کشورهای نوظهور را بهخود اختصاص دادهاند؛ رقمی که در سال ۲۰۱۹ تنها ۲۸ درصد بود. گزارشهای تاییدشده بازار نشان میدهد ارزش جهانی بازار روغنهای تماممصنوعی موتورسیکلت در سال ۲۰۲۲ حدود ۲٫۸ میلیارد دلار برآورد شده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ به ۴٫۳ میلیارددلار برسد.
این بازار ساختاری بهشدت پراکنده دارد و پنج بازیگر اصلی آن – شل، اکسونموبیل، توتالانرژیز، هندوستان پترولیوم و پرتامینا – درمجموع کمی کمتر از یکسوم سهم جهانی را در اختیار دارند.
بهطور کلی، چشمانداز بازار روغنموتور موتورسیکلت در دهه پیش رو ترکیبی از فرصت و چالش است؛ از یک سو، رشد تقاضا در بازارهای پرجمعیت آسیا گرایش بهروانکارهای مصنوعی و نیمهمصنوعی و تغییرات مقرراتی، ارزش این بازار را با شتابی فراتر از رشد حجمی افزایش میدهد و از سوی دیگر، فشار تورمی، رقابت شدید و عرضه محصولات ارزانقیمت میتواند مانع از پذیرش گسترده محصولات پریمیوم در بازارهای حساس بهقیمت شود. در چنین فضایی، برندهایی که بتوانند میان نوآوری فنی، قیمتگذاری هوشمند و استراتژیهای بازاریابی متناسب با شرایط محلی تعادل برقرار کنند، بیشترین شانس را برای تثبیت جایگاه خود در این بازار پراکنده و رقابتی خواهند داشت.