سوت اولین قطار مسافری هیدروژنی در ایالات‌متحده رسما به صدا درآمد. این قطار که نام زیمو را یدک می‌کشد، رسما فعالیت خود را در کالیفرنیا آغاز کرد تا فصل جدیدی در حمل‌ونقل ریلی پاک در این کشور رقم بزند. این قطار نوآورانه که بین سن برناردینو و دانشگاه ردلندز تردد می‌کند، پاسخی به‌چالش بزرگ زیرساخت‌های ریلی در آمریکاست.
این قطار که نام رسمی آن FLIRT H2 است، توسط شرکت سوئیسی استدلر برای سازمان حمل‌ونقل شهرستان سن برناردینو (SBCTA) ساخته شده است؛ اما چرا هیدروژن و نه برقی؟ پاسخ در زیرساخت‌ها نهفته است.
به گفته استدلر، تنها یک درصد از کل شبکه ریلی آمریکا برقی است و هزینه هنگفت نصب خطوط برق هوایی، سازمان SBCTA را به‌سمت یک راه‌حل هوشمندانه‌تر سوق داد؛ یعنی قطاری هیدروژنی که می‌تواند روی همین ریل‌های موجود و بدون نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلان به کاهش آلایندگی کمک کند. زیمو بر پایه پلت‌فرم موفق قطارهای دیزلی FLIRT ساخته شده؛ اما به‌جای موتور دیزلی، به یک سیستم پیل‌سوختی هیدروژنی مجهز است.
در این سیستم، هیدروژن با اکسیژن ترکیب می‌شود و الکتریسیته تولید می‌کند. این برق نه‌تنها برای حرکت قطار، بلکه برای تامین انرژی سیستم تهویه‌مطبوع و شارژ باتری‌های آن نیز استفاده می‌شود. تنها محصول جانبی این فرآیند، آب خالص است! این قطار دو واگنه با ۱۱۶ صندلی می‌تواند با یک بار سوخت‌گیری که حدود نیم ساعت طول می‌کشد، مسافتی تا ۴۶۰ کیلومتر را طی کند و به‌حداکثر سرعت ۱۲۷ کیلومتر بر ساعت برسد. مزیت اصلی قطارهای هیدروژنی در مقایسه با قطارهای الکتریکی، برد حرکتی بیشتر و توانایی حمل مخازن هیدروژن به‌جای وابستگی به‌شارژ خارجی باتری‌هاست.
زیمو در مسیر ۱۵ کیلومتر خود روزانه ۱۶ سفر انجام خواهد داد و تجربه‌ای آرام، بی‌صدا و پاک را برای مسافران به‌ارمغان می‌آورد. آغاز به‌کار قطار هیدروژنی «زیمو» در ایالت کالیفرنیا را باید نقطه عطفی در تاریخ حمل‌ونقل ریلی ایالات‌متحده دانست. این قطار که توسط شرکت سوئیسی استدلر برای سازمان حمل‌ونقل شهرستان سن‌برناردینو ساخته شده، نخستین نمونه مسافری هیدروژنی در آمریکاست و می‌تواند فصل تازه‌ای در گذار این کشور به‌سمت حمل‌ونقل پاک رقم بزند.
ویژگی اصلی زیمو، استفاده از سیستم پیل سوختی هیدروژنی به جای موتور دیزلی است؛ فرآیندی که تنها محصول جانبی آن آب خالص بوده و هیچ آلاینده‌ای تولید نمی‌کند. انتخاب فناوری هیدروژنی به‌جای برقی‌سازی سنتی، پاسخی به چالش‌های زیرساختی آمریکا است.
تنها یک درصد از شبکه ریلی این کشور برقی است و هزینه نصب خطوط هوایی برق بسیار سنگین خواهد بود. در چنین شرایطی، قطار هیدروژنی می‌تواند بدون نیاز به سرمایه‌گذاری کلان در زیرساخت، روی ریل‌های موجود حرکت کند و هم‌زمان انتشار آلاینده‌ها را کاهش دهد.
زیمو با دو واگن و ۱۱۶ صندلی، قادر است با یک بار سوخت‌گیری نیم‌ساعته مسافتی تا ۴۶۰ کیلومتر را طی کند و به‌سرعت حداکثر ۱۲۷ کیلومتر بر ساعت برسد. این قطار در مسیر بین سن‌برناردینو و دانشگاه ردلندز تردد خواهد کرد و روزانه ۱۶ سفر انجام می‌دهد. تجربه‌ای آرام، بی‌صدا و پاک برای مسافران، بخشی از مزیت‌های این فناوری جدید است. علاوه‌بر آن، توانایی حمل مخازن هیدروژن و استقلال از شارژ خارجی باتری‌ها، زیمو را به‌گزینه‌ای کارآمدتر نسبت به قطارهای تمام‌برقی تبدیل می‌کند.
از منظر راهبردی، ورود زیمو به‌مسیر خدمت نشان‌دهنده تغییر نگاه آمریکا به آینده حمل‌ونقل ریلی است. درحالی که اروپا و آسیا سال‌هاست پروژه‌های برقی‌سازی و قطارهای پاک را توسعه داده‌اند، آمریکا با این اقدام نخستین گام جدی خود را در مسیر کاهش وابستگی به‌سوخت‌های فسیلی برداشته است.
این پروژه می‌تواند الگویی برای سایر ایالت‌ها باشد و زمینه‌ساز توسعه ناوگان هیدروژنی در مسیرهای غیر برقی کشور شود. درنهایت، قطار هیدروژنی زیمو را باید فراتر از یک وسیله‌نقلیه جدید دید. این پروژه نماد تلاش برای همگرایی فناوری، محیط‌زیست و نیازهای زیرساختی است. اگر نتایج عملیاتی آن موفقیت‌آمیز باشد، می‌تواند راه را برای سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌تر در حمل‌ونقل پاک هموار کند و جایگاه آمریکا را در رقابت جهانی فناوری‌های سبز ارتقا دهد.
