به گزارش «اخبار خودرو»، قرار بود خطوط تولید خودرو در کارخانههای دو خودروساز بزرگ کشور مسیر بهروزرسانی را بپیماید و صنعت خودرو محصولات متعدد جدیدی را ارائه کند. اما حالا شرایط به نحوی تغییر کرده است که صاحبان این صنعت حتی نقدینگی لازم برای برگشت به تیراژ گذشته در خودروهای مبتنی‌بر پلتفرمهای قدیمی را هم ندارند.
در بخش پایانی گفت‌وگو با امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو به دیگر مشکلات پیشآمده برای صنعت خودرو و چشمانداز پیش روی این صنعت پرداختیم که در ادامه از نظرتان میگذرد.
گفته می‌شود خودروسازان برای بهروزرسانی خطوط تولید خود برنامه‌ریزی کرده بودند. چرا تا این اندازه همهچیز تغییر کرد؟
بله؛ طی سه سال اخیر خودروسازان بزرگ کشور تصمیم به بهروزرسانی خطوط تولید خود گرفتند و قرار بود در این راستا نیز سرمایه‌گذاری‌هایی انجام شود. اما حالا نهتنها سرمایه لازم برای بهروزرسانی خطوط تولید را در دست ندارند بلکه مواد اولیه هم نایاب شده است.
همانطور که در این یکسال شاهد هستیم، تیراژ خودروسازان حتی در بخش خودروهای مبتنی بر پلتفرمهای قدیمی نیز بهشدت کاهش یافته است. دلیل این موضوع چیست؟
برگشت تحریم‌ها و کاهش مواد اولیه ظرفیت تولید خودرو را بهشدت کاهش داده، البته این موضوع پیچیده‌تر از بحث کمبود مواد اولیه است. متاسفانه باید بگویم با طرح‌های جدید و بدون برنامه، صنعت خودرو فشار زیادی را تحمل می‌کند. گویا قرار است قیمت‌گذاری دستوری دوباره اجرا شود و قیمت خودرو را در بازار کاهش دهند. بنابراین همین موضوع نیز مزید بر علت شده است تا تولید خودرو کاهش یابد.
با این حال شما مخالف طرح ساماندهی صنعت خودرو هستید؟
بله؛ به‌طور حتم مخالف هستم. طرح ساماندهی صنعت خودرو فقط برای بازار خودرو کاربرد دارد که این نیز دردی از خودروسازان دوا نمی‌کند و فقط مشکلات آن‌ها را چندبرابر افزایش می‌دهد. امیدوارم این طرح مورد تایید نهایی شورای نگهبان قرار نگیرد.
علت اینکه می‌گویید طرح ساماندهی صنعت خودرو بهجای درمان بیشتر مشکل‌ساز است، چیست؟
اجرای این طرح بهخصوص در شرایط فعلی فقط مانعی برای ادامه تولید است، چراکه همچنان با مشکل کمبود نقدینگی مواجه خواهیم بود و در پایان سال جاری هم ضرر خودروسازان چندبرابر خواهد شد.
بنابراین با تصمیماتی که برخی مسئولان می‌گیرند این سوال مطرح می‌شود آن‌ها در آینده چگونه قصد برطرف کردن مشکلات را خواهند داشت. چراکه اکنون هیچکس با توجه به کمبود نقدینگی شدید خودروسازان و قطعه‌سازان حاضر به تامین نیاز مالی این بخش نیست.
چرا پیش‌فروش‌هایی که خودروسازان در سال گذشته انجام دادند، نتوانسته است بخشی از نقدینگی مورد نیاز آن‌ها را تامین کند؟
یکی از راه‌های تامین نقدینگی، پیش‌فروش خودرو است. اما سال گذشته برخی مسئولان با سیاست‌گذاری نادرست برای پیش‌فروش خودرو نهتنها کمکی به این صنعت نکردند، بلکه باتوجه به قیمت دستوری که برای خودروسازان گذاشتند، این صنعت بیش از گذشته متحمل زیان شد و زیر بار بدهی رفت. گفته می‌شود این پیش‌فروش‌ها هم در راستای تنظیم بازار انجام شده است. اتفاقی که نهتنها مشکل بازار را برطرف نکرد، بلکه منجر به ایجاد موانع تولید هم شد.
نتیجه این سیاست‌گذاری اشتباه چه بود؟
بسیار ساده است؛ یکسری بدهی به بدهی‌های قبلی خودروسازان اضافه شد و حالا حتی با قیمت واقعی هم امکان پیش‌فروش و تامین نقدینگی از این راه وجود ندارد. درصورتی هم که اجازه پیش‌فروش با همان شرایط قبلی داده شود، فقط تعهدات خودروسازان است که افزایش می‌یابد و شمار بیشتری از مردم باید در صف انتظار قرار بگیرند.
با توجه به اینکه گفتید اکنون هیچکس حاضر به تزریق منابع مالی به این صنعت نیست، به نظر شما خودروسازان و قطعه‌سازان طی چندماه آینده در چه شرایطی قرار خواهند گرفت؟
به‌طور حتم وقتی خودروساز و قطعه‌ساز منابع مالی نداشته باشد، توان تولید هم ندارد. به همین دلیل اکنون شاهد هستیم کمبود نقدینگی موجود باعث نزدیکشدن بسیاری از قطعه‌سازان به مرحله ورشکستگی شده است. البته چند قطعه‌ساز بزرگ داریم که می‌توانند از این مشکلات هم عبور کنند، اما عمده صاحبان این صنعت از چنین امکانی برخوردار نیستند. به همین علت درحالحاضر یکسری محدودیت را شاهد هستیم و چشم‌اندازی هم با این شرایط برای خروج از این مشکلات دیده نمی‌شود.
فکر می‌کنید با تغییرات مدیریتی این چندماه، خودروسازان بتوانند سایه بخشی از مشکلات را کنار بزنند؟
با این تغییرات مشکلی از صنعت خودرو برطرف نمی‌شود. فقط باتوجه به اینکه طی دو هفته تعطیلی خودروسازان، از 150هزار خودرو ناقص کف پارکینگ آن‌ها حدود 40هزار خودرو تکمیل و تجاریسازی شده، به همین دلیل مدتی شاهد افزایش تیراژ خواهیم بود که کاملا موقتی است. بنابراین نباید فراموش کنیم؛ این توان تولید نیست که افزایش یافته بلکه فقط خودروهای ناقص هستند که فرصتی برای تکمیل یافته‌اند.
با این تفاصیل بعد از یک دوره افزایش دوباره شاهد کاهش تولید خواهیم بود، درست است؟
بله؛ همین‌طور است. زیرا هنور محدودیت‌های تولید برداشته نشده است و در بیرون و داخل صنعت موانع زیادی برای تولید وجود دارد.
با توجه به اینکه داخلی‌سازی بهعنوان طرحی برای کاهش نیاز به قطعات خارجی که قبلا وارد می‌شد، مطرح است، فکر می‌کنید این مهم عملی شود؟
قطعه‌سازان برای اینکه تحریم‌ها را کنار بزنند، تصمیم به داخلی‌سازی بعضی قطعات گرفته‌اند. اما داخلی‌سازی مگر با دست انجام می‌شود که بتوانیم یکشبه آن را انجام دهیم؟ این کار به فناوری و سرمایه‌گذاری نیاز دارد.
علاوه‌بر این با توجه به قیمت‌گذاری‌های دستوری و تورم موجود بعید به‌نظر می‌رسد کسی برای سرمایه‌گذاری پیشقدم شود. بر فرض که سرمایه‌گذاری هم پیدا شود، این کار چندماه زمان می‌برد تا به نتیجه برسد. همچنین با توجه به اینکه نیمی از سال به اتمام رسیده، بعید است داخلیسازیها به نتیجهای با تیراژ بالا برسد.
نمی‌گویم به نتیجه نمی‌رسد اما تیراژ آن بالا نمی‌رود. با اینکه توان تولید داریم ولی به موانعی ازجمله نبود مواد اولیه و سرمایه‌گذاری برخورد خواهیم کرد. این مسائل نمی‌گذارند تیراژ تولید به میزان قبل برگردد.
