از ابتدای امسال باتوجه به افزایش نرخ دلار و عدم‌تخصیص ارز به واردکنندگان، واردات خودرو با مشکلات بسیاری مواجه شده است. به‌طوری‌که در سه ماه ابتدای امسال، واردات خودرو به میران 74درصد نسبت‌به سال گذشته کاهش داشته است و این امر شامل حال خودروهای هیبرید هم می‌شود.
[caption id="attachment_188918" align="alignleft" width="302"]
فربد زاوهکارشناس صنعت خودرو[/caption]
فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو در این‌باره معتقد است نهتنها درمان بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا ارزبری فراوانی دارد، بلکه هزینه‌های گزافی را نیز بابت فرانشیزهای دارویی متوجه بیمه‌گران دولتی می‌کنند. حال می‌توان همپای حرکت بزرگان صنعت خودرو جهان به سمت توقف تولید خودروهای بنزینی تا سال 2030میلادی، با تسریع افزایش سهم خودروهای هیبرید در کشور، از هدررفت سرمایه‌های ملی جلوگیری کرد.
این کارشناس به «دنیای‌خودرو» میگوید: «در ایران وزارت صنعت،معدن‌و‌تجارت تفاوتی برای این دسته از خودروها قائل نیست و بیشتر درگیر مسائل ارزی و اقتصادی در بازار وارداتیها شده است.»
اما در بسیاری از کشورها ازجمله کشورهای آسیای‌شرقی، اروپا، آمریکای‌شمالی و حتی برخی کشورهای آمریکای‌جنوبی مانند مکزیک قوانین با درنظرگرفتن شرایط زیستمحیطی بهسرعت تغییر می‌کنند و برای مقابله با آلایندگی سوخت‌های فسیلی اتفاق‌نظر وجود دارد. بنابر شنیده‌ها در ایران نیز اجماعی میان برخی واردکنندگان خودرو برای تمرکز بر واردت خودروهای هیبرید در‌حال شکل‌گیری است. اما سوال اینجاست چرا این ضرورت هنوز در دولت و مجلس آن‌طور‌که باید‌و‌شاید احساس نمی‌شود؟
تخصیص ارز دولتی برای واردات خودروهای هیبرید از نظر شما چقدر ضرورت دارد؟
اختصاص ارز دولتی به خودروهای هیبرید از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این مهم بدان معنا نیست که خودروهای هیبرید می‌توانند یک‌تنه مشکل آلودگی هوای کلان‌شهرهای ما را حل کنند بلکه سیستم حملونقل عمومی نیز باید به سمت خودروهای سبز و پاک حرکت کند.
تعرفه واردات این خودروها باید به عدد قبل یعنی 5درصد برگردد اما با فرض این‌که تعرفه واردات این خودروها از 25درصد کمتر نشود، با تخصیص دلار 4200تومانی وارداتشان تسهیل خواهد شد. هم‌زمان با اجرای این طرح، پروژه اسقاط خودروهای فرسوده شبکه حملونقل عمومی نیز باید سرعت بگیرد.
آیا افزایش قیمت سوخت می‌تواند راهکاری برای ترغیب مصرف‌کنندگان به خرید خودروهای هیبرید باشد؟
سالانه یک‌میلیون‌و500هزار دستگاه خودرو در کشور تولید می‌شود که بسیاری از آن‌ها مصرف سوخت بالا و غیراستاندارد دارند. بدیهی است یکی از راه‌های موثر برای کاهش مصرف سوخت، افزایش قیمت آن است.
قیمت سوخت در کشور ما به اندازه‌ای پایین است که حتی در صورت بومی‌سازی فناوری تولید خودروهای هیبرید، مصرفکننده هرگز ترغیب نمی‌شود برای کاهش مصرف خود به سمت آن‌ها برود. اگر پرتیراژترین خودروهای کشور هم هیبریدی شوند، باتوجه به قیمت فعلی سوخت، خرید آن‌ها برای مصرفکننده مقرونبهصرفه نخواهد بود و درنهایت او گزینه بنزینی را انتخاب می‌کند. اگر در کشورهای دیگر، بازار این خودروها جذاب هستند، عمده دلیل آن گران بودن سوخت است.
سال گذشته رئیسجمهور از طرح نوسازی 202هزار خودرو فرسوده فعال در ناوگان حملونقل باری و مسافری کشور سخن گفت و یکی از مهمترین دلایل آن را کاهش آلودگی هوا و مصرف سوخت عنوان کرد. اگر دولت سهم خودروهای سبز و پاک را همپای اجرای این طرح افزایش دهد، می‌توان به حل بخش قابل‌توجهی از مشکل آلودگی هوا امیدوار بود؟
اگر دولت به فکر کاهش آلایندگی‌های هواست، باید در کنار نوسازی ناوگان حملونقل و واردات خودروهای هیبرید، اقدامات دیگری مانند افزایش قیمت سوخت را نیز در دستور کار خود داشته باشد که البته نیازمند یک برنامه‌ریزی استراتژیک و بسیار دقیق است.
کارشناسان دولتی برای کاهش هزینه‌های دولت از طرح‌های کاهنده هزینه دولت، استقبال خواهند کرد. این مهم مشروط به آن است این طرحها در مقیاس غیرآزمایشگاهی نیز همان نتیجه مطلوب را داشته باشند.
همانطور که می‌دانیم بیماری‌های بسیاری ناشی‌از آلودگی هوا هستند که خساراتی جبرانناپذیر را برای شهروندان به دنبال دارند و هزینه‌های گزافی را نیز بایت فرانشیزهای دارویی متوجه دولت می‌کنند. حال آنکه می‌توان با تسریع در افزایش سهم خودروهای هیبرید، از هدررفت بخشی از این سرمایه‌های ملی جلوگیری به‌عمل آورد. انتظار می‌رود دولت، سازمان‌های دخیل در این امر را ترغیب کند تا آن‌ها وارد این میدان شوند و در حل این مشکل مشارکت کنند.
بهطورمثال می‌توان از سازمان بهینهسازی مصرف سوخت در این امر کمک گرفت. البته آینده این خودروها تنها با حمایت دولتی‌ها روشن نمی‌شود و در صورتی‌که به این مساله به‌صورت عمومی پرداخته شود، میتوانیم بگوییم این خودروها جایگاه خود را پیدا خواهند کرد.
بنابر شنیده‌ها در ایران نیز اجماعی میان برخی واردکنندگان خودرو برای تمرکز بر واردات خودروهای هیبرید در حال شکل‌گیری بوده و بناست در این زمینه حرکتهایی برای فرهنگسازی آغاز شود. در غیر این صورت در آینده صنعت و بازار خودروی ایران، خودروهای سبز و پاک جایگاهی نخواهند داشت و عقب‌ماندگی ما از صنعت خودرو جهان دوچندان خواهد شد.
