از حدود ۱۰هزار کانتینر لوازم یدکی خودرو که به گفته رئیس سازمان بازرسی کل کشور از بیش از 6ماه قبل توسط دوخودروساز بزرگ کشور وارد و در گمرکات و مناطق آزاد دپو شده است، 3هزار کانتینر در انبارهای منطقه آزاد چابهار مانده که از این حجم، یکهزار کانتینر مربوطبه ایرانخودرو و دوهزار کانتینر نیز متعلق به شرکت سایپا است.
این در شرایطی است که عزیز شمس، مدیرکل گمرک چابهار بهتازگی اعلام و تاکید کرده است: «دوخودروساز تا آخر اسفندماه جاری فرصت دارند تا 3هزار کانتینر کالاهای یدکی خود را از چابهار ترخیص کنند. چراکه بر اساس قوانین گمرک، صاحب کالا تا 3ماه میتواند کالای خود را در انبارهای گمرک نگه دارد و مقدمات ترخیص را فراهم کند و اگر فرایند وارد ماه چهارم شود، کالا متروکه به حساب میآید و احیانا جزو اموال تملیکی و غیره و ذالک اعلام میشود.»
خودروساز امکان پرداخت مابهالتفاوت نرخ ارز را نداشت
اینکه آیا خودروسازان عمد یا قصدی برای به تاخیرانداختن ترخیص این حجم از قطعات دارند یا خیر، موضوعی است که دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعههای خودرو در گفتوگو با «دنیای خودرو» درمورد آن توضیح داد: «به نظر میرسد امکان واردات بخشی از این قطعات وجود ندارد، چراکه شامل 3700آیتمی که گمرک اعلام کرد اجازه واردات دارند، نشد و ظاهرا باید عودت داده شود؛ مانند لنت ترمز که واردات آن ممنوع اعلام شده است.»
مازیار بیگلو با بیان اینکه پیشاز مردادماه سالجاری و آغاز دور جدید تحریمها هم خودروسازان و هم قطعهسازان تمام قطعات موردنیاز خود تا یکسال را خریداری کردند، گفت: «همه میدانستیم با آغاز تحریمها و موانع تعاملات بانکی، دیگر امکان واردات قطعه وجود نخواهد داشت. این حجم کالا تا پیش از 15مرداد به گمرکات کشور رسید تا بعد از آن به مرور و بر اساس نیاز ترخیص شود. این اقدام درستی به نظر میرسد که برخورد صورتگرفته در کشور با آن نادرست است.»
وی در ادامه خاطرنشان کرد: «در مصوبه مردادماه دولت، متاسفانه مقرر شد ترخیص تمام کالاهایی که حتی با ارز 4200تومانی قبلی خریداری شده و در گمرک هستند، منوطبه پرداخت مابهالتفاوت میشود.»
بیگلو با اشاره به اینکه درنتیجه این مصوبه، خودروسازان و حتی قطعهسازان سرمایه کافی برای ترخیص این کالاها را نداشتند، تاکید کرد: «درواقع خودروساز پول این کالاها را به شرکت اصلی پرداخته بود، درحالی که برای ترخیص این محمولهها از گمرک، حالا باید مابهالتفاوت نرخ ارز 4200تومانی و آزاد را میپرداخت که در این زمینه مشکلاتی به وجود آمد.»
عدم تمایل خودروسازان به استفاده از تسهیلات گمرکی
بهرغم مشکلاتی که دبیر انجمن قطعهسازان درخصوص مشکل خودروسازان برای ترخیص قطعات دپوشده در گمرک به آن اشاره کرد، عزیز شمس، مدیرکل گمرک چابهار مدتی پیش اعلام کرده بود که گمرک تسهیلاتی برای خودروسازان در نظر گرفته و کسانی که با بانک مشکل دارند، میتوانند ۷۰ تا ۸۰درصد کالای خود را ببرند و مابقی را بهعنوان وثیقه در بندر بگذارند. اما خودروسازان تمایلی برای استفاده از تسهیلات گمرکی نشان ندادند. چراکه نگران بودند اگر کالا از گمرک ترخیص شود، بانکها در نهایت ارز 4200تومانی را در اختیار شرکتهای واردکننده قرار ندهند.
مازیار بیگلو در این زمینه تاکید کرد: «واقعیت این است که هنوز تاکید بر این است که ارز 4200تومانی تعلق گیرد. اما متاسفانه به نظر میرسد امکان این مساله دیگر وجود ندارد. این قانون گذاشته شده و خودروسازان و قطعهسازان نیز ناخواسته ناچار به تبعیت از آن هستند.»
وی با اشاره به اینکه آن زمان اگر قرار بود مابهالتفاوت پرداخت شود نیز پولی وجود نداشت، گفت: «چراکه یک بار این پول به فروشنده پرداخت شده بود. اما وقتی قرار بود بانک مدارک را آزاد کند، میخواست همان مقدار پول را دوباره دریافت کند که به این ترتیب باید دو برابر قیمت کالا پول پرداخت شود.»
بیگلو با توضیح این مطلب که درحالحاضر خودروساز میتواند 20درصد از محصول خود را به صورت فروش فوری عرضه کند، اظهار کرد: «این اقدام باعث میشود تا حدی نقدینگی به خودروسازان بازگردد. با این تامین نقدینگی، خودروسازان میتوانند ترخیص کالایی را که در گمرک داشتهاند شروع کنند.»
به گفته وی همه به دنبال این هستند که این محمولهها متروکه اعلام نشده و به اموال تملیکی تحویل داده نشود. این روند به دلیل مشکل کمبود نقدینگی بود که همه فعالان صنعت خودرو بارها بر آن تاکید کردند.
بیگلو در پایان تاکید کرد: «حالا در این شرایط خودروسازان به مرور نقدینگی بهدست آورده را به منظور پرداخت دیون صرف میکنند تا بتوانند اموال و کالای خود را از گمرکات کشور ترخیص کنند.»