دومین مرحله عرضه خودرو در بورس در تاریخ 26 مرداد ماه با عرضه 600 دستگاه خودروی فیدلیتی و دیگنیتی از گروه بهمن موتور انجام شد. عرضه خودرو در بورس با هدف بازگرداندن تعادل به بازار آزاد خودرو و رقابتی کردن قیمت‌گذاری در این بازار از اردیبهشت امسال آغاز شد. با عرضه موفق خودروها در بورس، حالا سایر خودروسازان نیز عزم خود را برای عرضه محصولات خود در این بازار جزم کرده‌اند. براساس خبرهای منتشر شده، این‌بار نوبت ایران خودرو است که دو خودرو هایما S5 و S7 خود را از طریق بورس کالا عرضه کند.
عرضه خودرو در بورس از ابتدا تا به امروز
موضوع عرضه خودرو در بورس، سالیان گذشته نیز بارها مطرح شده بود، ولی به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم، به نتیجه نمی‌رسید. اردیبهشت امسال با عرضه وانت‌های دوکابین و تک‌کابین کارا از گروه بهمن موتور، طلسم عرضه خودرو در بورس شکسته شد.
بعد از عرضه این دو خودرو، در حالی‌که سایر خودروسازان آماده می‌شدند که محصولات خود را در بورس عرضه کنند، ولی به یک‌باره با نظر وزارت صمت، فروش خودرو در بورس متوقف شد. اما پس از گذشت چند ماه، در نهایت با تصویب شورای عالی بورس عرضه خودرو یک‌بار دیگر از سر گرفته شد.
فاز جدید فروش خودروها با عرضه دو خودروی دیگنیتی و فیدلیتی بهمن موتور در مرداد ماه آغاز شد. 26 مرداد ماه تعداد 600 خودروی دیگنیتی و فیدلیتی از طریق بورس کالا با موفقیت عرضه شدند. نکته قابل‌توجه در این عرضه، استقبال خوب متقاضیان بود. حدود 3500 نفر در این عرضه شرکت کردند و با توجه به قیمت‌های معامله شده، این خودروها بین 100 تا 180 میلیون تومان پایین‌تر از قیمت روز بازار آزاد معامله شدند. بنابراین همان‌طور که انتظار می‌رفت عرضه خودرو در بورس باعث کاهش قیمت حاشیه بازار و سودآوری مناسب خریداران شد. استقبال خوب از عرضه این دو خودرو باعث شد، ایران خودرو نیز آماده عرضه هایما S5 و S7 شود. عرضه این دو خودرو نیز روز یکشنبه 6 شهریور ماه انجام می‌شود.
نحوه خرید خودرو در بورس
خرید خودرو در بورس همانند خرید و فروش سهام نیازمند ثبت نام در سجام و احراز هویت در این سامانه است؛ اما برخلاف معاملات سهام، متقاضیانی که قصد خرید خودرو از بورس را دارند باید نسبت به دریافت کد بورسی کالا که به‌صورت کاملا آنلاین انجام می‌شود، اقدام کنند. بر این اساس لازم است متقاضیان پیش از هر اقدامی، در سجام ثبت‌نام کرده و مراحل احراز هویت خود را تکمیل کنند.
جهت دریافت کد بورس کالا، متقاضیان باید ابتدا از طریق ثبت‌نام در سامانه خرید آنلاین بورس کالای کارگزاری فارابی به‌نشانی farabi.ebgo.ir، فرایند اخذ کد آنلاین در بورس کالا را تکمیل کنند.
یکی از الزامات خرید خودرو در بورس کالا، افتتاح حساب وکالتی است. منظور از حساب وکالتی، حساب بانکی مشتری است که جهت واریز وجوه پیش‌پرداخت نزد یکی از بانک‌های منتخب افتتاح شده و برای مسدود کردن وجوه واریزی به بورس، وکالت داده می‌شود تا در زمان انجام معامله به نام مشتری، وجه مسدودی به حساب تعریف‌شده کارگزار منتقل شود.
برای افتتاح حساب وکالتی، معرفی‌نامه‌ای هنگام ثبت‌نام کد بورس کالا از سوی کارگزاری فارابی به‌صورت آنلاین صادر می‌شود که فرد باید با معرفی‌نامه مذکور به یکی از بانک‌های منتخب مراجعه کند. پس از افتتاح حساب نیز باید اطلاعات حساب خود را در سامانه EBGO بارگذاری کنید. پس از تکمیل این فرایند، در نهایت نام کاربری و رمز عبور ورود به سامانه EBGO از سوی کارگزاری فارابی برای متقاضیان پیامک می‌شود.
نحوه خرید خودرو در بورس
برای عرضه هر خودرو در بورس، اطلاعیه‌ای به‌نام اطلاعیه عرضه منتشر می‌شود. متقاضیان می‌توانند از طریق این سامانه EBGO آخرین اطلاعیه‌های عرضه خودرو در بورس را مشاهده کنند. اطلاعیه عرضه خودرو شامل تمامی اطلاعاتی است که فرد برای خرید خودرو نیاز دارد. به عنوان مثال، نوع خودرو و امکانات آن، رنگ خودرو، میزان پیش‌پرداخت، هزینه‌های جانبی، زمان عرضه و زمان تحویل و بسیاری از اطلاعات دیگر در این اطلاعیه قابل مشاهده است.
سفارش خرید خودرو از طریق سامانه EBGO انجام می‌شود. متقاضی برای ثبت سفارش خرید خود، ابتدا باید براساس مبالغ گفته شده در اطلاعیه عرضه، حساب وکالتی خود را شارژ و سپس در بازه زمانی مجاز اقدام به ثبت سفارش خود در این سامانه کند. توجه داشته باشید زمان ثبت سفارش در این سامانه از روز انتشار اطلاعیه عرضه تا ساعت 17 روز قبل از زمان عرضه است.
ثبت سفارش در سامانه EBGO به دو طریق انجام می‌شود. در حالت اول متقاضی می‌تواند مبلغ مورد نظر خود برای خرید را در سامانه ثبت کند. در این حالت تنها زمانی خرید برای فرد انجام می‌شود که قیمت معامله شده در بازار کمتر یا مساوی قیمت ثبت شده فرد باشد. در حالت دوم نیز متقاضی می‌تواند اختیار قیمت‌گذاری را با کارگزار خود بگذارد. در این حالت کارگزار با بررسی قیمت‌های درج شده، بهترین قیمت ممکن برای ثبت سفارش را برای مشتری در نظر می‌گیرد. در ضمن کارگزار تلاش می‌کند تا خرید از این طریق سود مناسبی برای مشتری داشته باشد و از ثبت سفارش بالاتر از قیمت بازار خودداری می‌کند.
اگر سفارش خرید تایید شود، خریدار باید ظرف سه روز کاری باقی‌مانده مبلغ معامله را به اضافه سایر هزینه‌های خرید مانند 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده، عوارض، بیمه و… را به حساب‌های اعلامی شرکت واریز کند. جزئیات همه این هزینه‌ها و حساب‌های شرکت در اطلاعیه عرضه موجود است.
یادتان باشد، اگر ظرف سه روز این مبالغ را واریز نکنید یا از خرید انصراف دهید، مشمول پرداخت جریمه می‌شوید و مبلغ جریمه نیز از محل پیش‌پرداخت شما در حساب وکالتی کسر خواهد شد. اما اگر قیمت اعلامی شما پایین‌تر از قیمت معامله شده باشد، در این حالت جای نگرانی نیست و در همان روز، مبلغ موجود در حساب وکالتی آزاد شده و می‌توانید آن را برداشت کنید.
نحوه تحویل خودرو
زمان تحویل خودرو نیز در اطلاعیه عرضه، اعلام می‌شود. برای تحویل خودرو متقاضی باید نام نمایندگی مورد نظر خود را در سامانه EBGO اعلام کند و سپس در زمان مشخص شده، به همراه مدارک شناسایی به نمایندگی اعلام شده مراجعه کند.
نکته مهم در خرید خودرو از بورس
برای خرید خودرو در بورس، محدودیت تعداد در نظر گرفته شده است. در حال حاضر هر کد بورسی تنها می‌تواند یک بار از طریق بورس خودروی سواری خریداری کند، بنابراین افرادی که در گذشته موفق به خرید خودرو از طریق بورس شدند، امکان خرید مجدد از این طریق را نخواهند داشت.
