اولویت اصلی؛ استفاده از ظرفیت‌های تولید داخل است
در ایام اربعین و باتوجه به افزایش نیاز مسافران برای رسیدن به مرزها اعلام شد برای جبران کمبود در این بخش اقدام به واردات ۲ هزار دستگاه اتوبوس می‌شود اما در همان دوره هم به‌رغم پیگیری‌های صورت‌گرفته اتوبوس چندانی وارد کشور نشد و سازمان راهداری با همان اتوبوس‌های موجود اقدام به جابه‌جایی مسافران کرد.
در همین رابطه داریوش باقرجوان، مدیرکل دفتر حمل‌ونقل مسافری سازمان راهداری گفت: اولویت اصلی ما برای نوسازی ناوگان جاده‌ای در بخش مسافری، استفاده از ظرفیت‌های تولید داخل است که در این زمینه هم از سال گذشته قراردادهایی را با شرکت‌های خودروسازی داخلی منعقد کرده‌ایم و امیدواریم بخشی از سفارش‌های صورت‌گرفته تا پایان امسال به این ظرفیت ناوگان داخلی کشور اضافه شود.
وی ادامه داد: در راستای توسعه و نوسازی ناوگان مسافربری تفاهم‌نامه‌ای در قالب تامین ۴ هزار و ۳۰۰ دستگاه با شرکت‌های خودروسازی داخلی منعقد شده که پس از تخصیص منابع مالی برای اعطای تسهیلات کم‌بهره و تامین ناوگان موردنیاز توسط شرکت‌های خودروساز عملیاتی خواهد شد.
باقرجوان افزود: در کنار انعقاد قرارداد با خودروسازان داخلی، درخصوص واردات اتوبوس‌های کارکرده هم رایزنی‌هایی صورت گرفت که درنتیجه با تصمیم هیات وزیران، واردات ۲هزار دستگاه اتوبوس با عمر ۵سال در دستور کار قرار گرفته است.
او گفت: در اجرای این روند، هم‌اکنون سازمان راهداری درحال معرفی متقاضیان به وزارت صنعت، معدن و تجارت برای طی مراحل ثبت‌سفارش و فرآیند واردات اتوبوس است که متقاضیان جهت تکمیل مراحل ثبت‌سفارش و پیگیری فرآیندهای بعدی واردات به وزارت صمت معرفی می‌شوند.
مدیرکل حمل‌ونقل مسافر سازمان راهداری کشور همچنین گفت: تورم، موجب بالارفتن هزینه‌های مرتبط با حمل‌ونقل شده و این صنعت نزدیک به ۳۳۰ درصد افزایش هزینه داشته است.
داریوش باقرجوان به کمک‌های بلاعوض در حوزه حمل‌ونقل درون شهری در تهران اشاره کرد و افزود: این کمک‌ها می‌توانند به حمل‌ونقل جاده‌ای نیز داده شود؛ بر این اساس نیاز است، تمهیدات سریع و اورژانسی صورت گیرد.
افزایش فرسوده‌ها و رشد تصادفات جاده‌ای
براساس آمارهای رسمی در شرایط کنونی میانگین سن فرسودگی اتوبوس‌های برون‌شهری دیزلی به ۱۴سال و سن کامیون و کشنده‌های کشور نیز به ۲۰سال رسیده است. در این زمینه چندی پیش معاونت صنایع حمل‌ونقل وزارت صمت گزارشی منتشر کرد که در آن از فرسودگی ۵۰درصدی ناوگان برون‌شهری خبر داده بود.
طبق این گزارش ۸۳درصد از اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌های کشور و همچنین ۴۷درصد از کامیون ها و کشنده‌های دیزلی فرسوده هستند. این میزان فرسودگی بدان معناست که سال‌هاست خروج فرسوده‌ها چندان در دستور کار دولت‌ها نبوده که همین امر حالا به رشد تصادفات جاده‌ای دامن زده است.
براساس این گزارش، در هشت سال گذشته تعداد کامیون‌ها و اتوبوس‌های فعال جاده‌ای در کشور ۱۲درصد کاهش یافته؛ در حالی که در همین بازه زمانی متوسط عمر کامیون‌های جاده‌ای از ۱۷.۴به ۱۹.۳سال، متوسط عمر اتوبوس‌های جاده‌ای از ۱۲.۴ به ۱۳سال و متوسط عمر مینی‌بوس‌های جاده‌ای از ۲۵.۱به ۲۶.۱سال افزایش یافته است.
آمار معاونت صنایع حمل‌ونقل وزارت صمت نشان می‌دهد ۲۰۰هزار و ۱۶۴ دستگاه مینی‌بوس، اتوبوس، کامیون و کشنده فرسوده در کشور وجود دارد. از این بین ۹۴درصد از مینی‌بوس‌ها، ۶۴درصد اتوبوس‌ها و ۴۷درصد کامیون‌ها و کشنده‌های دیزلی جاده‌های کشور فرسوده هستند. گرچه در سال‌های گذشته بارها صحبت از نوسازی این ناوگان به میان آمده اما تاکنون اقدام موثری در این زمینه انجام نشده است.
احمدرضا عامری، رئیس اتحادیه شرکت‌های حمل‌ونقل مسافری هم در این خصوص گفت: درحال‌حاضر روند واگذاری و واردات ناوگان سنگین ازجمله اتوبوس به بخش حمل‌ونقل عمومی جاده‌ای بسیار کند بوده و تقریبا طی یک‌سال گذشته هیچ ناوگانی اضافه نشده است.
به گفته رئیس اتحادیه شرکت‌های حمل‌ونقل مسافری، درحال‌حاضر سن ناوگان حمل‌ونقل عمومی مسافری جاده‌ای بسیار بالا و به بیش‌از ۳۰سال رسیده است که اگر در حوزه نوسازی اقدامی صورت نگیرد این بخش با مشکلات بسیار زیادی روبه‌رو می‌شود.
او گفت: بسیاری از رانندگان این ناوگان از فرسوده بودن اتوبوس‌های خود رنج می‌برند که در این بخش باید برنامه‌ریزی لازم جهت نوسازی آن ازسوی دستگاه‌ها صورت گیرد. وی تاکید کرد: پیش از این اعلام شده بود که ۲هزار دستگاه اتوبوس قرار است وارد شود و همچنین قراردادهایی هم با شرکت‌های خودروسازی منعقد شده بود که تا امروز من به‌عنوان رئیس اتحادیه، اتوبوس جدیدی ندیده‌ایم.
