آمارهای اخیر نشان می‌دهد نه‌تنها سهم نیسان در چین و آمریکا به‌شدت افت کرده، بلکه در بازار داخلی ژاپن نیز فروش این خودروساز به‌پایین‌ترین سطح سه دهه اخیر رسیده است. این روند نزولی، در کنار زیان مالی متوالی، پرسش‌های جدی درباره توانایی این برند برای بازگشت به دوران اوج ایجاد کرده است.
تحلیلگران معتقدند تغییر سریع ذائقه مشتریان به‌سمت خودروهای برقی و رقابت فزاینده با برندهای نوظهور چینی، مهم‌ترین دلایل این عقب‌نشینی هستند. درحالی که شرکت‌هایی مانند بی‌وای‌دی با سرعتی چشمگیر در حال توسعه محصولات برقی مقرون‌به‌صرفه هستند، نیسان هنوز درگیر بازتعریف استراتژی و معرفی مدل‌های تازه است.
معرفی نسل جدید لیف و کراس‌اوورهای اقتصادی می‌تواند بخشی از این عقب‌ماندگی را جبران کند؛ اما کافی به‌نظر نمی‌رسد. اکنون نگاه‌ها به‌تصمیمات آینده مدیران نیسان دوخته شده است؛ تصمیماتی که می‌تواند سرنوشت این برند باسابقه را رقم بزند.
سقوط تاریخی
برای نخستین‌بار در ۱۶ سال گذشته، نیسان از فهرست ۱۰ خودروساز پرفروش جهان خارج شد و در جایگاه یازدهم قرار گرفت. این رویداد، زنگ خطری جدی برای این برند باسابقه ژاپنی است که با مشکلات مالی، کاهش تقاضا و رقابت شدید دست‌وپنجه نرم می‌کند.
این خبر تکان‌دهنده که بازتابی از چالش‌های عمیق نیسان است، نشان می‌دهد فروش جهانی این شرکت در نیمه اول سال ۲۰۲۵ با سقوط ۶ درصدی به ۱.۶۱ میلیون دستگاه رسیده است.
افت فروش راه را برای سبقت گرفتن رقبای چینی مانند بی‌وای‌دی و جیلی باز کرده است. در اتفاقی کم‌سابقه، حتی رقیب هم‌وطن یعنی سوزوکی با فروش ۱.۶۳ میلیون‌دستگاه، برای نخستین‌بار از سال ۲۰۰۴ توانست از نیسان پیشی بگیرد.
این بحران فروش، در صورت‌های مالی شرکت نیز نمود پیدا کرده است. نیسان بین ماه‌های آوریل و ژوئن، زیانی معادل ۱۰۵ میلیون‌دلار را گزارش کرد که چهارمین دوره متوالی زیان‌دهی فصلی آن به‌شمار می‌رود. این درحالی است که شرکت در مدت مشابه سال گذشته، سودی برابر با ۱۹۱ میلیون‌دلار را به ثبت رسانده بود.
چالش‌هایی از چندین جهت
نیسان در چندین جبهه با مشکل مواجه است. در بزرگ‌ترین بازار خود یعنی چین، فروش این شرکت در نیمه اول سال با کاهش ۱۸ درصدی به تنها ۲۷۰ هزار دستگاه سقوط کرده است. این رقم در مقایسه با فروش ۷۲۰ هزار دستگاهی نیسان در دوران اوج خود در سال ۲۰۱۸، یک افت فاجعه‌بار محسوب می‌شود.
اوضاع در بازار داخلی ژاپن نیز بهتر نیست و فروش این خودروساز با کاهش ۱۰ درصدی به ۲۲۰ هزار دستگاه رسیده که پایین‌ترین فروش آن از سال ۱۹۹۳ محسوب می‌شود.
با وجود شروعی ناامیدکننده در سال ۲۰۲۵، مدیران نیسان بیکار ننشسته‌اند و با ارائه محصولات جدید، به‌دنبال تغییر این روند هستند. در بازار آمریکا، این شرکت به‌تازگی نسل جدید مدل الکتریکی لیف را با قیمت رقابتی عرضه کرده و شاسی‌بلند کوچک کیکس نیز با استقبال خوبی روبه‌رو شده است. همچنین شایعاتی مبنی بر بازگشت شاسی‌بلند آفرودی اکسترا به‌گوش می‌رسد.
در چین نیز نیسان با معرفی سدان برقی N7 که شروع قدرتمندی داشته است، تلاش می‌کند سهم خود را از بازار رو به‌رشد خودروهای برقی پس بگیرد؛ بنابراین باید دید آیا این اقدامات جسورانه برای بازگرداندن این غول خودروسازی به‌جایگاه سابق خود کافی خواهد بود یا خیر.
آینده مبهم
سقوط فروش جهانی نیسان و خروج این برند باسابقه از فهرست ۱۰ خودروساز پرفروش جهان، تنها یک آمار ساده نیست؛ بلکه نشانه‌ای از تغییرات عمیق در صنعت خودروسازی جهانی است.
این اتفاق، زنگ خطری جدی برای شرکتی محسوب می‌شود که زمانی با مدل‌هایی چون قشقایی، آلتیما و لیف، از پیشگامان نوآوری و فروش در بازارهای بین‌المللی بود. اکنون اما کاهش تقاضا، رقابت شدید با برندهای چینی و مشکلات مالی، جایگاه نیسان را به‌شدت متزلزل کرده است.
یکی از مهم‌ترین عوامل این افت، تغییر سریع ذائقه مشتریان در بازارهای کلیدی مانند چین و آمریکاست. در چین، جایی که زمانی نیسان توانسته بود صدها هزار دستگاه خودرو به‌فروش برساند، امروز سهم بازار آن به‌شدت کاهش یافته و تنها به چند صد هزار دستگاه محدود شده است. این درحالی است که رقبای چینی مانند بی‌وای‌دی و جیلی با سرعتی خیره‌کننده در حال توسعه محصولات برقی و مقرون‌به‌صرفه هستند و توانسته‌اند بخش بزرگی از مشتریان سنتی نیسان را جذب کنند.
در بازار داخلی ژاپن نیز اوضاع چندان بهتر نیست و فروش به پایین‌ترین سطح سه دهه اخیر رسیده است. از سوی دیگر، زیان مالی متوالی در چهار فصل اخیر، فشار مضاعفی بر مدیران نیسان وارد کرده است.
شرکتی که سال گذشته در همین بازه زمانی سودی نزدیک به ۲ میلیارد دلار ثبت کرده بود، امسال با زیانی بیش از ۱۰۰ میلیون‌دلار مواجه شده است. این تغییر ناگهانی، نشان می‌دهد که مشکلات نیسان تنها به‌فروش محدود نمی‌شود، بلکه ساختار هزینه‌ها، زنجیره‌تامین و استراتژی محصول نیز نیازمند بازنگری اساسی است. با این حال، نیسان تلاش دارد با معرفی محصولات جدید، بار دیگر جایگاه خود را بازیابد. عرضه نسل تازه لیف با قیمت رقابتی در آمریکا، استقبال نسبی از کراس‌اوور کوچک کیکس و معرفی سدان برقی N7 در چین، نشانه‌هایی از این تلاش‌هاست.
همچنین شایعاتی درباره بازگشت مدل آفرودی اکسترا شنیده می‌شود که می‌تواند به احیای بخشی از هویت برند کمک کند. درنهایت، آینده نیسان به‌توانایی این شرکت در بازتعریف استراتژی جهانی خود وابسته است.
اگر نیسان بتواند با تمرکز بر نوآوری در خودروهای برقی، کاهش هزینه‌ها و بازاریابی هوشمندانه، اعتماد مشتریان را دوباره جلب کند، هنوز شانس بازگشت به‌جمع بزرگان صنعت را خواهد داشت.
اما اگر روند فعلی ادامه یابد، احتمالا شاهد کوچک‌تر شدن تدریجی این برند و محدود شدن آن به بازارهای خاص خواهیم بود. آن‌چه مسلم است، دوران آسان برای نیسان به‌پایان رسیده و مسیر پیش رو نیازمند تصمیمات جسورانه و تغییرات بنیادین است.
