اگرچه این تکنولوژی از سال ۲۰۰۸ میلادی به بعد توسط تسلا، مرسدس‌بنز و ولوو توسعه داده شد، اما این روزها شاهد هستیم که بسیاری از خودروسازان مطرح، هر یک با سرمایه‌گذاری‌های گسترده در این عرصه قصد دارند آینده حمل‌ونقل را نیز به شکل فزاینده‌ای متحول کنند. بر این اساس در سال ۲۰۲۴ میلادی و همین‌طور امسال، تحول در فناوری خوران، بازنگری راهبردی شرکت‌ها و افزایش نظارت دولت‌ها بر این فناوری تا حد زیادی به‌چشم می‌آید.
کمپانی‌های مطرح، از جنرال‌موتورز و مرسدس‌بنز گرفته تا ولوو، ب‌ام‌و، آئودی، هیوندای و تویوتا هم‌زمان در توسعه سنسورها، نرم‌افزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی و زیرساخت‌های داده سرمایه‌گذاری کرده‌اند. اما حوادث در بخش خودران و ایمنی آن‌ها همچنان جای کار دارد و مسیر پر فراز و نشیبی را رقم زده است.
نگاهی به فناوری خودران در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵
سیستم خودران دارای یک شبکه الکترونیکی فوق هوشمند است که طی آزمون و خطاهای بسیار تکامل یافته است. اما طی دو سال اخیر کمپانی‌های مطرح متمرکز بر استفاده از سنسورهای لیداری و دوربین شده‌اند. این نوع ساختار به‌هوشمندی این سیستم بسیار کمک کرده تا عملکرد دقیق‌تری داشته باشند. کمپانی‌های مطرح به‌جای اتکا به یک رویکرد واحد، از استراتژی چندوجهی یا multi-sensor-fusion بهره گرفته‌اند.
برای افزایش پایش دقیق‌تر، از این نوع سیستم استفاده می‌شود؛ هم‌زمان، مراکز داده به‌منظور ایجاد یک اکوسیستم پردازش‌محور هوشمند تعبیه شده تا بتواند از پس میلیاردها پردازش بر آید و به‌راحتی خودروهای خودران را هدایت و از حوادث رانندگی در آن جلوگیری کند.
توسعه خودران توسط کمپانی‌های مطرح (در صفحه‌بندی بدون عکس فقط میان‌تیتر است) جنرال‌موتورز با همکاری Cruise (دارای عکس)
جنرال‌موتورز در اواخر ۲۰۲۴ میلادی سیاست خود را در زمینه گسترش سیستم خودران بازنگری و اعلام کرد که توسعه خدمات رباتاکسی تحت برند Cruise را متوقف و منابع را به سمت توسعه سیستم‌های کمک‌راننده و خودروهای خودران شخصی یعنی Personal autonomous vehicles متمرکز می‌کند.
این تصمیم بازتاب هزینه‌ها و رقابت فزاینده در بازار رباتاکسی را دوچندان کرد. هم‌زمان گزارش‌ها درباره حوادث پیشین کمپانی Cruise و جریمه نهادهای نظارتی (شامل پرداخت جریمه بابت عدم افشای کامل حادثه برخورد و کشیده شدن عابرپیاده در معابر سانفرانسیسکو) سبب تشدید فشارهای قانون‌گذاری در گسترش سیستم خودران شد.
در اوایل سال جاری میلادی نیز خبرهایی درباره کاهش گسترش دخالت و تسلط راننده بر رانندگی منتشر شد؛ اما راه‌حل ایمنی نیز نبود. پیام سرمایه‌گذاری جنرال‌موتورز در این بخش نشان می‌دهد حتی سرمایه‌گذاری‌های سنگین روی رباتاکسی می‌تواند با ریسک عملیاتی و نظارتی بالا همراه شود؛ در نتیجه مدل‌های تجاری مبتنی بر ناوگان تحت مالکیت شرکت یا همکاری نزدیک با اپراتورهای محلی در حال بازتعریف هستند.
مرسدس‌بنز و آزمایش خودران سطح ۴ (دارای عکس)
کمپانی مرسدس‌بنز همواره در زمینه توسعه فناوری‌های نوین و هوشمند خودروسازی یکه‌تاز بوده است. این کمپانی صاحب‌نام در سال ۲۰۲۴ میلادی از آزمایش سطح ۴ خودران در مناطق مشخصی از پکن خبر داد؛ درنهایت در قالب این پروژه با توسعه و ادغام سنسورهای نسل جدید و الگوریتم جدید داده‌ها، این فناوری توسعه پیدا کرد.
در اوایل سال جاری میلادی مرسدس‌بنز برای توسعه نسل جدید سنسورهای لیدار با شرکت‌هایی مانند Luminar قرارداد همکاری بست و گزارش‌ها حاکی از آن است که آماده‌سازی برای تولید انبوه تا پایان سال ۲۰۲۶ میلادی خواهد بود.
این مهم گام بلند مرسدس‌بنز در دو محور است که نخست شامل آزمایش سطح ۴ خودران می‌شود و در مرحله بعد شامل سرمایه‌گذاری در لیدار است که نشان‌دهنده استراتژی این کمپانی صاحب‌نام برای پیشبرد خودران در بازارهای چین و دیگر بازارهای جهانی است. جالب است بدانید که مرسدس‌بنز تا سال ۲۰۲۶ میلادی ۶۰ میلیارد یورو برای برقی‌سازی و توسعه سیستم خودران هوشمند سرمایه‌گذاری کرده است.
ولوو و همکاری آن با Zenseact (دارای عکس)
ولوو در سال‌های اخیر توانسته در زمینه سیستم رانندگی هوشمند و خودران انقلابی به راه بیندازد. اخیرا مالیکت نرم‌افزار خودران Zenseact (یکی از شرکت‌های مطرح در زمینه سیستم رانندگی هوشمند در سوئد) نیز زیرساخت‌های این فناوری را گسترش داده تا بتواند از مدل‌های هوش مصنوعی به‌خوبی بهره بگیرد. همچنین ولوو ساخت مراکز داده بزرگ در شمال اروپا را با هدف تلفیق و توسعه نرم‌افزار خودران در راستای ارتقای ایمنی خودروها را در دستور کار قرار داده است.
به‌عبارت دیگر، ولوو رویکردی نرم‌افزاری-محور و ایمنی-محور را در توسعه فناوری خودران دنبال می‌کند. ناگفته نماند که این کمپانی صاحب‌سبک سوئدی قرار است تا پایان سال ۲۰۳۰ میلادی ۴۲ میلیارددلار در زمینه سیستم خودران سرمایه‌گذاری کند و از سال ۲۰۲۱ میلادی استارت این مهم را زده است.
ب‌ام‌و و همکاری‌های بیشتر برای بومی‌سازی(دارای عکس)
ب‌ام‌و یکی از خودروسازان موفق در زمینه فناوری‌های جدید در صنعت‌خودرو است. باواریایی‌ها روی توسعه خودران سطح ۳ و ۴ متمرکز شده‌اند و به‌دنبال تقویت زنجیره‌تامین نرم‌افزاری و الگوریتمی برای این تکنولوژی هستند. بر این اساس در ابتدای سال جاری میلادی همکاری‌های تجاری این خودروساز با شرکت‌هایی که در زمینه داده و برنامه‌های جدید خودران فعالیت دارند، شکل گرفته است. نکته بسیار مهم در این پروژه قرارداد بلندمدت ب‌ام‌و با HERE است. این کمپانی هلندی که در زمینه نرم‌افزار و برنامه سیستم‌های هوشمند خودرو فعالیت عمیق و گسترده‌ای دارد، در کارنامه خود ارائه برنامه‌های بسیار پیشرفته برای کنترل ترافیکی بیش از ۲۰۰ کشور و نرم‌افزارهای منحصربه‌فرد برای شرکت‌های مایکروسافت و سامسونگ را نیز ثبت کرده است. این کمپانی با استفاده از برنامه دقیق هوش مصنوعی AI و ساختار جدید از رانندگی هوشمند ADAS به‌زودی سیستم خودران بسیار هوشمندی را به‌محصولات ب‌ام‌و ارائه خواهد کرد. ناگفته نماند که ب‌ام‌و از ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی تا سال جاری میلادی ۶.۱ میلیارد دلار در زمینه تحقیق و توسعه(R&D) خودران سرمایه‌گذاری کرده است.
گروه فولکس واگن و آئودی با همکاری Mobileye (دارای عکس)
گروه فولکس‌واگن و زیرمجموعه‌های شناخته‌شده آن یعنی آئودی و پورشه از ابتدای سال ۲۰۲۴ میلادی استراتژی خاصی بر مبنای گسترش و توسعه مداوم سیستم خودران را اتخاذ کرده و در دستور کار قرار داده‌اند. بر این اساس شرکت Moia که یک شرکت کاملا شناخته‌شده در زمینه فناوری‌های ایمنی هوشمند خودرو یعنی خودران به‌شمار می‌رود، در نمایشگاه بین‌المللی فرانکفورت آلمان سال ۲۰۲۲ میلادی با ارائه یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های خودران روی محصولات فولکس‌واگن بسیار مورد توجه قرار گرفت.
این شرکت با همکاری بلندمدت در زمینه تامین سیستم خودران برای محصولات تجاری (ون‌ها و مینی‌ون‌ها) فولکس‌واگن قصد تحولات اساسی در این بخش را دارد. اما در مقابل گروه فولکس‌واگن برای تقویت زنجیره‌تامین خود با شرکت Innoviz نیز قرارداد همکاری بسته تا برنامه کاملا خودران خود را تکمیل کند.
از سوی دیگر شرکت Mobileye که یک شرکت بسیار شناخته‌شده در زمینه رانندگی هوشمند و ADAS است، طی یک قرارداد همکاری بلندمدت قرار است همه مدل‌های ون تمام‌برقی جذاب فولکس‌واگن یعنی ID.Buzz را به‌تکنولوژی خودران مزین کند.
جالب است بدانید طرح پیشنهادی Mobileye برای فولکس‌واگن که همان ناوگان رباتاکسی و خدمات اشتراک‌گذاری شهری است، تایید و روی این پروژه برای تولید انبوه سیستم خودران به‌ویژه در بخش نرم‌افزاری و سنسورها سرمایه‌گذاری کلانی صورت گرفته است. گروه فولکس‌واگن از ژوئن سال ۲۰۲۰ میلادی با سرمایه‌گذاری ۲.۶ میلیارددلاری در بخش توسعه خودران فعالیت چشمگیری داشته است.
سرمایه‌گذاری هیوندای و Motional در خودران (دارای عکس)
کمپانی موشنال یا Motional به‌عنوان یک شرکت فعال در زمینه سیستم‌های پیشرفته رانندگی خودرو در مارس سال ۲۰۲۰ میلادی با مشارکت گروه هیوندای‌موتور و تامین‌کننده اپیتو آمریکا تاسیس شد. این کمپانی از فوریه سال ۲۰۲۱ میلادی متمرکز بر جدیدترین فناوری سیستم خودران خودروها بوده است.
بر این اساس با توجه به سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری هیوندای در سال ۲۰۲۴ میلادی روی تقویت سیستم خودران و راه‌اندازی ربوتاکسی‌ها مبتنی بر آیونیک ۵، این کمپانی کره‌ای قصد دارد به بازیگر اصلی برای رقابت در زمینه خودران بدل شود.
مجله حمل‌ونقل ایالات‌متحده درمورد این سرمایه‌گذاری از سوی هیوندای چنین گفته است: «چنین استراتژی از سمت کمپانی خودروساز کره‌ای به‌خوبی نشان می‌دهد خودروسازان آسیایی تمایل دارند با ترکیب تولید خودرو و سرمایه‌گذاری در بخش فناوری‌های جدید رانندگی، مسیر تجاری خودران‌ها را دنبال کنند.»
مسیر قرارگیری تویوتا و Waymo در خودران (دارای عکس)
اگرچه ساختار کمپانی تویوتا بسیار سنتی است، اما این کمپانی از سال ۲۰۱۸ میلادی به بعد با تحولات اساسی مواجه شد. این کمپانی صاحب‌نام ژاپنی، در اواخر سال ۲۰۲۴ میلادی با شرکت Waymo که یک شرکت مطرح در زمینه سیستم رانندگی پیشرفته و خودران در ایالات‌متحده به‌شمار می‌رود، قرارداد همکاری ۱۰ ساله بسته است.
در این همکاری قرار است این شرکت به‌صورت اختصاصی روی سیستم‌های هوشمند کمکی رانندگی و خودران محصولات تویوتا کار کند و در مقابل از پلت‌فرم‌های هوش مصنوعی AI نیز برای سیستم‌های الکترونیکی جدید بهره گیرد.
سخت‌گیری بیشتر برای سیستم خودران
در ماه اکتبر سال ۲۰۲۴ میلادی بود که یکی از محصولات جنرال‌موتورز که مبتنی بر سیستم خودران شرکت Cruise بود، یک عابرپیاده را زیر گرفت و وی را به‌شدت مجروح کرد.
سازمان ملی ایمنی ترافیک آمریکا یا NHTSA پس از اعمال جریمه بسیار سنگین برای جنرال‌موتورز، قوانین سخت‌گیرانه‌ای را وضع کرده تا پیش از فراگیر شدن سیستم خودران تست‌های این سازمان را پشت سر بگذارند. زیرا این سازمان اعلام کرده در بیش از ۲ هزار نمونه از محصولات تسلا، استفاده از سیستم خودران منجر به‌تصادف شده است.
علاوه‌بر این تحقیق گسترده NHTSA روی پرونده Cruise و بررسی‌های به‌عمل آمده حکایت از آن دارد که شفافیت در آزمون تست رانندگی مستقل و تمرکز بر ایمنی، پیش‌شرط هر پیشرفت تجاری در زمینه خودران است.
