بررسی صورت‌های مالی شرکت نفت پارس که با نماد «شنفت» در بازار سرمایه حضور دارد، نشان می‌دهد این شرکت در نیمه نخست سال جاری با افزایش قابل‌توجهی در بهای تمام‌شده تولید مواجه شده است.
براساس داده‌های رسمی منتشرشده در سامانه کدال، هزینه‌های تولید نفت پارس در 6 ماهه نخست سال ۱۴۰۴ به رقم ۹ هزار و ۳۴۶ میلیاردتومان رسیده است؛ درحالی که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۵ هزار و ۷۲۱ میلیاردتومان بوده است.
این تغییر نشان‌دهنده رشد حدود ۶۳ درصدی در بهای تمام‌شده محصولات شرکت است؛ رشدی که درمقایسه با میانگین تورم عمومی و حتی تورم بخش صنعتی، رقم قابل توجهی محسوب می‌شود.
افزایش بهای تمام‌شده در ظاهر می‌تواند نشانه‌ای از توسعه فعالیت‌های عملیاتی یا افزایش ظرفیت تولید باشد؛ اما در واقعیت اقتصادی شرکت، این رشد هزینه‌ها پیامدهای جدی و بعضا نگران‌کننده‌ای به‌دنبال دارد. درحالی که درآمدهای عملیاتی نفت پارس در همین بازه زمانی ۶۸ درصد رشد کرده است، اختلاف اندک میان نرخ رشد هزینه‌ها و درآمدها، به‌معنای فشار مستقیم بر حاشیه سود و کاهش کارایی مالی شرکت است.
درچنین شرایطی، بخش بزرگی از رشد درآمدها صرف جبران افزایش هزینه‌ها شده و تاثیر آن بر سودآوری نهایی تقریبا خنثی یا حتی منفی است. بخش عمده افزایش بهای تمام‌شده ناشی از رشد بهای مواداولیه، افزایش نرخ ارز، بالا رفتن هزینه‌های انرژی، حمل‌ونقل و بسته‌بندی و نیز تورم دستمزدهاست.
افزایش این هزینه‌ها همچنین می‌تواند تاثیر منفی بر رقابت‌پذیری شرکت در بازارهای داخلی و صادراتی بگذارد. درحالی که رقبای منطقه‌ای با هزینه تولید پایین‌تر فعالیت می‌کنند، افزایش قیمت تمام‌شده برای نفت پارس ممکن است موجب شود توان رقابت در بازارهای هدف صادراتی کاهش یابد یا حتی سهم بازار داخلی در مواجهه با رقابت شدیدتر تضعیف شود.
این موضوع می‌تواند در ادامه بر جریان نقدی شرکت و توان مالی آن برای سرمایه‌گذاری‌های جدید اثر بگذارد. از منظر سهام‌داری نیز، رشد مداوم هزینه‌ها بدون بهبود معنادار در سود خالص، چشم‌انداز بازدهی سهام شرکت را با ابهام روبه‌رو می‌کند.
سرمایه‌گذاران معمولا به حاشیه سود عملیاتی به‌عنوان شاخصی از سلامت مالی شرکت نگاه می‌کنند و درصورتی که این شاخص تحت‌تاثیر افزایش هزینه‌ها کاهش یابد، اعتماد بازار سرمایه به پایداری سودآوری شرکت تضعیف خواهد شد.
به‌نظر می‌رسد برای حفظ ثبات مالی و جلوگیری از فشار بیشتر بر حاشیه سود، نفت پارس ناچار است در نیمه دوم سال تمرکز خود را بر کنترل هزینه‌ها، بهینه‌سازی زنجیره‌تامین و کاهش اتلاف منابع افزایش دهد. در غیر این صورت، تداوم این روند افزایشی در بهای تمام‌شده می‌تواند روند رشد شرکت را کند و حتی مسیر سودآوری آن را در سال‌های آینده با چالش مواجه سازد.
درمجموع، اگرچه رشد ۶۸ درصدی درآمدهای عملیاتی در ظاهر بیانگر عملکرد مثبت فروش و توسعه بازار است، اما واقعیت این است که افزایش ۶۳ درصدی بهای تمام‌شده، دستاوردهای مالی شرکت را تا حد زیادی خنثی کرده است. تداوم چنین وضعیتی، می‌تواند از قدرت مانور نفت پارس در بازار داخلی و بین‌المللی بکاهد و درنهایت، حاشیه امن سودآوری این شرکت را تهدید کند.
