بازار مکمل بنزین پر از ادعاهای وسوسهکننده است؛ اما واقعیت پشت بسیاری از این شعارها، اغراق یا دروغ است؛ زیرا یک مکمل استاندارد و دارای تاییدیه معتبر میتواند به بهبود عملکرد خودرو کمک کند، اما نه به شکل معجزهآسا. مصرفکننده باید با دانش و آگاهی انتخاب کند؛ زیرا خرید از فروشگاهها و نمایندگیهای رسمی، توجه به برچسب اصالت، تاریخ تولید و دستورالعمل مصرف، سادهترین راه برای جلوگیری از هزینههای اضافی و آسیب به موتور است. با این کار، نه تنها از هزینههای سنگین تعمیرات پیشگیری میکنید، بلکه عمر موتور و سیستم سوخترسانی خودرو را نیز بهینه خواهید کرد.
یکی از رایجترین ادعاها در بازار مکملها این است که مکمل بنزین قدرت موتور را ۵۰ درصد افزایش میدهد؛ اما در واقعیت هیچ مکملی نمیتواند چنین جهش عظیمی در توان موتور ایجاد کند. افزایش واقعی توان موتور بهعوامل متعددی از جمله طراحی پیشرانه، نسبت تراکم، کیفیت سوخت و حتی شرایط نگهداری خودرو بستگی دارد. بر اساس گزارشهای فنی منتشرشده توسط SAE International، استفاده از مکمل بنزین استاندارد تنها میتواند بین ۲ تا ۵ درصد راندمان احتراق را بهبود دهد. بنابراین هر محصولی که وعده افزایش چند ده درصدی قدرت موتور را میدهد، بیشتر یک شعار تبلیغاتی است تا واقعیت.
این موضوع بهویژه در خودروهای نو و موتورهای مدرن اهمیت دارد؛ زیرا طراحی پیشرفته این موتورها بهگونهای است که بهسختی میتوان راندمان را بدون تغییرات مکانیکی قابل توجه افزایش داد. واقعیت این است که مکملها با توجه به نوع موتور و سیستم سوخترسانی طراحی میشوند و برخی از آنها مخصوص موتورهای توربوشارژ هستند؛ برخی دیگر برای خودروهای قدیمی و بعضی برای شرایط خاص استفاده در شهرهای پرترافیک یا مناطق با کیفیت سوخت پایین طراحی شدهاند.
دفترچه راهنمای اکثر خودروها نیز توصیه میکند تنها در صورت نیاز واقعی و با محصول مورد تایید شرکت سازنده از مکمل استفاده شود؛ زیرا استفاده نادرست میتواند باعث گرفتگی انژکتورها، کاهش طول عمر کاتالیست و حتی وارد آمدن آسیب به پیشرانه شود. برای مثال، در یک آزمایش کاربردی در ایران، استفاده از مکمل نامتناسب با خودروهای قدیمی باعث رسوبگذاری در سیستم سوخترسانی و کاهش شتاب اولیه شد.
بسیاری از مکملهای غیر استاندارد حاوی ترکیبات ناشناخته یا ناخالصی هستند که میتوانند باعث رسوبگذاری شدید در سیستم سوخترسانی شوند. انجمنهای فنی خودرو در داخل کشور گزارش دادهاند که کاربران پس از استفاده از مکملهای متفرقه با گرفتگی انژکتور، کاهش شتاب و حتی آسیب بهکاتالیست مواجه شدهاند. بنابراین استفاده از مکمل تقلبی میتواند هزینههای سنگینی را بههمراه داشته باشد؛ همانطور که برخی رانندگان گزارش کردهاند که پس از استفاده از مکمل تقلبی، مصرف سوخت بهجای کاهش، ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش یافته است.
برخی فروشندگان توصیه میکنند چند بطری مکمل را همزمان به باک خودرو اضافه کنید؛ اما این کار نه تنها نتیجه بهتری نمیدهد، بلکه تعادل شیمیایی سوخت را نیز برهم میزند. دستورالعمل سازنده معمولا مقدار دقیق و دوره استفاده را مشخص میکند؛ برای مثال هر ۳ هزار تا ۵ هزار کیلومتر یکبار. فراموش نکنید که مصرف بیش از حد از مکمل نه تنها پول شما را هدر میدهد، بلکه میتواند باعث وارد آمدن آسیب به موتور، افزایش رسوب در انژکتورها و کاهش طول عمر فیلتر کاتالیست شود.
مصرف سوخت از عوامل متعددی از جمله سبک رانندگی، فشار باد لاستیکها، وضعیت فیلتر هوا و شرایط ترافیک و ... تاثیر میپذیرد، اما مکمل استاندارد میتواند با تمیز نگه داشتن انژکتورها و بهبود احتراق، بین ۵ تا ۱۰ درصد مصرف سوخت را کاهش دهد. ادعاهای بیش از این (بهعنوان مثال ۳۰ یا ۵۰ درصد) اغلب تنها ترفند تبلیغاتی هستند و با دادههای علمی مطابقت ندارند؛ زیرا آزمایشهای مستقل نیز نشان دادهاند که مکملها نقش کمکی دارند و نمیتوانند جایگزین اصلاح سبک رانندگی یا نگهداری مناسب خودرو شوند.
افزودنیهای غیر استاندارد میتوانند تولید آلایندهها را افزایش دهند؛ بههمین دلیل مکمل استاندارد با هدف کاهش گازهای مضر مانند CO و HC طراحی شده است؛ اما محصولات تقلبی نه تنها چنین نقشی ندارند، بلکه بار اضافی روی کاتالیست ایجاد میکنند. در شهرهای پرجمعیت و آلوده، این موضوع اهمیت بیشتری پیدا میکند؛ زیرا افزایش آلایندهها میتواند کیفیت هوا را بهشدت تحتتاثیر قرار دهد.
