در چنین شرایطی، هرچند توسعه فناوریهای پاک و اصلاح کیفیت سوخت اهمیت بالایی دارد، اما یکی از در دسترسترین و کمهزینهترین راهکارها برای کاهش آلودگی هوا، گسترش فرهنگ استفاده از ناوگان حملونقل عمومی است؛ موضوعی که بیش از هر چیز به تغییر رفتار اجتماعی و اعتماد عمومی گره خورده است. بررسیها نشان میدهد بخش قابلتوجهی از آلودگی هوای کلانشهرها ناشی از تردد خودروهای شخصی است که اکثرا هم تکسرنشین هستند. در مقابل اتوبوس و مترو با جابهجایی همزمان دهها نفر، مصرف سوخت و میزان آلایندگی را بهشکل محسوسی کاهش میدهند. به بیان سادهتر تکتک شهروندانی که بهجای خودرو شخصی، از مترو یا اتوبوس برای جابهجایی در سطح شهرهای شلوغ و پرجمعیت کشور استفاده میکنند، سهم قابل توجهی در ارتقای کیفیت هوا و حفظ محیطزیست دارند و بیتردید خود نیز از آثار مثبت رفتارشان بینصیب نخواهند ماند.
با این حال تقویت فرهنگ استفاده از سیستم حملونقل عمومی ملزوماتی دارد که مسئولان شهری، بهخصوص شهرداریها باید بیشتر بهآن توجه داشته باشند. بر این اساس تا زمانی که ناوگان حملونقل عمومی از نظر کیفیت، ایمنی، نظم زمانی و دسترسی جغرافیایی در سطح مطلوب قرار نگیرد، نمیتوان انتظار داشت مردم بهصورت داوطلبانه از خودرو شخصی فاصله بگیرند. تجربه شهرهای موفق جهان نشان میدهد سرمایهگذاری مستمر در توسعه ناوگان، نوسازی وسایلنقلیه و هوشمندسازی خدمات، نقش کلیدی در تشویق شهروندان به استفاده از سیستم حملونقل عمومی دارد.
از سوی دیگر، فرهنگسازی رسانهای و آموزشی نیز مکمل توسعه زیرساختهاست. درنهایت باید این پیام بهدرستی منتقل شود که استفاده از ناوگان حملونقل عمومی برای جابهجایی در سطح کلانشهرها نهتنها نشانه محدودیت یا اجبار نیست، بلکه یک رفتار مسئولانه اجتماعی بهشمار میرود؛ رفتاری که به سلامت فردی، کاهش ترافیک، صرفهجویی اقتصادی و درنهایت کاهش آلودگی هوا منجر میشود.
