در شرایطی که توسعه ناوگان حملونقل عمومی به یکی از اولویتهای مدیریت شهری و جادهای کشور تبدیل شده، شرکت خودروسازی اسنا بهعنوان زیرمجموعه «گروه بهمن» با تکیه بر سبدی متنوع از محصولات شهری و بینشهری، خود را بهعنوان یکی از بازیگران اصلی این حوزه مطرح کرده است. حضور همزمان اتوبوسهای پرفروش شهری، مدلهای تندرو و محصولات جدید بینشهری، در کنار آمادگی برای پاسخ به نیازهای برقی آینده نشان میدهد اسنا فراتر از تولید محصول، بهدنبال ارائه راهحل کامل برای حملونقل شهر و جاده است.
سبد محصولات اسنا؛ پاسخ به نیاز شهر و جاده
جلیل هاشمی، مدیرعامل شرکت خودروسازی اسنا با تشریح سبد محصولات و توانمندیهای این شرکت در پاسخ به نیازهای حملونقل درونشهری و برونشهری به «دنیای خودرو» گفت: «شرکت خودروسازی اسنا بهعنوان زیر مجموعه «گروه بهمن» در حال حاضر چهار محصول فعال در سبد تولید خود دارد که دو محصول آن به حوزه حملونقل شهری اختصاص یافته است. اتوبوس شهری ۱۲ متری بهعنوان پرفروشترین محصول اسنا هماکنون در نسخه دیزلی عرضه میشود و توانسته سهم قابلتوجهی از بازار ناوگان حملونقل شهری کشور را به خود اختصاص دهد.»
وی اضافه کرد: «محصول دوم در این بخش، اتوبوس شهری ۱۸ متری یا همان اتوبوسهای تندرو (BRT) است که امروز نام اسنا در کلانشهرهایی همچون تهران، تبریز و اصفهان به این محصول گره خورده است. در ماههای اخیر نیز این مدل اتوبوسها بهناوگان حملونقل عمومی شهرهایی مانند قم، مشهد و کرمان افزوده شده و دامنه حضور و نقشآفرینی اسنا در شهرهای مختلف کشور بیش از پیش گسترش یافته است.»
مدیرعامل شرکت خودروسازی اسنا ادامه داد: «با توجه به جایگاه شرکت بهعنوان یکی از شرکتهای تجاری و زیرمجموعه گروه بهمن، ورود به حوزه اتوبوسهای بینشهری نیز در دستور کار قرار گرفت. برهمین اساس، برای این بخش دو محصول تعریف کردهایم؛ اتوبوس بینشهری ۱۲ متری یا همان کوچ که در راستای نوسازی ناوگان، تفاهمنامه آن با سازمان راهداری منعقد شده و بهتازگی فاز اجرایی پروژه آغاز شده است. امیدواریم این محصول در آینده نزدیک وارد بازار شود.»
هاشمی همچنین تصریح کرد: «محصول دیگر اسنا در حوزه بینشهری، اتوبوس ۹ متری است که با هدف پاسخگویی به نیازهای خاص طراحی شده و در نوع خود محصولی جدید بهشمار میرود و قادر است بخش قابلتوجهی از نیازهای حملونقل بینشهری را پوشش دهد. در نمایشگاه حمل و نقل اخیر نیز با هر چهار محصول در سبد تولید حضور داشتیم. اتوبوس ۱۲ متری اسنا در دو نسخه دیزلی و برقی تولید میشود که نسخه برقی آن بهمنظور معرفی به بازار، در این نمایشگاه بهنمایش درآمد.»
پشتوانه بهمن؛ تضمین تولید و خدمات پس از فروش
مدیرعامل خودروسازی اسنا با تاکید بر ظرفیت تولید و خدمات پس از فروش این شرکت، توانمندیهای گروه بهمن را پشتوانه پاسخگویی کامل به نیاز بازار دانست و گفت: «اسنا در حوزه اتوبوسهای شهری از توان تولیدی لازم برای تامین نیاز کشور برخوردار است و بهعنوان یکی از زیرمجموعههای گروه بهمن میتواند بخش عمده تقاضای بازار را پوشش دهد. بنابراین با توجه بهظرفیت موجود در میان تولیدکنندگان داخلی، نیازی بهواردات اتوبوس شهری وجود ندارد و این توان بهطور کامل در داخل کشور فراهم است.»
وی با تاکید بر آمادگی اسنا برای پاسخگویی به نیاز شهرها تاکید کرد: «درحال حاضر هر شهر، اعم از کلانشهر یا شهری با جمعیت متوسط که برای تامین اتوبوس شهری به اسنا مراجعه کند، با اتوبوس آماده تحویل مواجه میشود و بلافاصله پس از تسویه، خودروها تحویل داده میشود. بهعنوان نمونه، از قرارداد ۸۰ دستگاهی با شهرداری مشهد، پس از تسویه بخشی در مهرماه امسال، تاکنون ۵۵ دستگاه تحویل شده و ۲۵ دستگاه باقیمانده نیز آماده تحویل است.»
هاشمی همچنین بههمکاری با شهرداری تبریز اشاره کرد و گفت: «در تبریز نیز دو قرارداد ۱۰۰ دستگاهی داشتیم که قرارداد نخست بهطور کامل تحویل و تسویه شده و از قرارداد دوم تاکنون ۸۱ دستگاه تحویل دادهایم. باقیماندن ۱۹ دستگاه نیز به مشکلات مالی آنها مرتبط است.»
وی با اشاره به تغییر نگاه مدیریت شهری گفت: «امروز مدیران شهری بهاهمیت حملونقل عمومی رسیدهاند و در صورت تامین منابع مالی، اجرای پروژهها بدون وقفه انجام میشود. برخلاف گذشته که اقناع مدیران چالش اصلی بود، اکنون حملونقل عمومی در شوراها و شهرداریها به اولویت نخست مدیریت شهری تبدیل شده است.»
مدیرعامل خودروسازی اسنا در خصوص توسعه شبکه خدمات پس از فروش اظهار داشت: «برنامه توسعه شبکه خدمات پس از فروش اسنا وارد فاز اجرایی شده و بر این اساس، تعداد نمایندگیهای این برند بهزودی افزایش مییابد. طبق این برنامه، تمامی نمایندگیهایی که درحال حاضر خدمات پس از فروش خودروهای تجاری گروه بهمن را ارائه میدهند، خدمات مربوط به محصولات اسنا را نیز پوشش خواهند داد.»
داخلیسازی؛ محور استراتژیک گروه بهمن و اسنا
هاشمی با تشریح ظرفیت تولید این شرکت گفت: «اسنا در حال حاضر با یک شیفت کاری توان تولید سالانه حدود یکهزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس شهری و بینشهری را دارد و از نظر فرآیند تولید، تفاوت محسوسی میان این دو نوع اتوبوس وجود ندارد. با افزایش شیفت کاری به دو شیفت یا استفاده از ظرفیت سایر شرکتهای زیرمجموعه گروه بهمن، این عدد بهطور قطع به ۲ هزار تا ۲ هزار و ۳۰۰ دستگاه در سال هم خواهد رسید.»
مدیرعامل خودروسازی اسنا با تاکید بر رویکرد اسنا در توسعه داخلیسازی افزود: «داخلیسازی بهویژه در حوزه اتوبوسسازی از اولویتهای اصلی گروهبهمن و بهصورت مستمر در حال پیگیری است. اکنون میزان داخلیسازی اتوبوسهای اسنا حدود ۴۰ درصد عنوان میشود؛ درحالی که در بخش بدنه و سازه شامل شاسی، اتاق و فرآیندهای تولید، این میزان به ۷۰ تا ۸۰ درصد میرسد.»
وی در توضیح اختلاف درصد مطلب فوق و با اشاره به چالشهای محاسبه داخلیسازی تصریح کرد: «فرمول فعلی وزارت صمت که مبتنی بر ارزش قطعات است، ساختار واقعی صنعت اتوبوسسازی را بهدرستی منعکس نمیکند؛ چراکه در این فرمول قطعات اصلی مانند موتور و گیربکس سهم بالایی در ارزش دارند. در این رابطه خواستار اصلاح این فرمول هستیم و این موضوع بهصورت شفاهی از سوی وزارت صمت نیز مورد پذیرش قرار گرفته است.»
توانمندیها و زیرساختهای اسنا در تولید اتوبوس برقی
هاشمی با اشاره به ظرفیت این شرکت در حوزه اتوبوسهای برقی گفت: «شرکت اسنا بهعنوان زیرمجموعه «گروه بهمن» نماینده رسمی و انحصاری شرکت کینگلانگ چین در ایران است. کینگلانگ یکی از 10 اتوبوسساز برتر جهان و بزرگترین تولیدکننده اتوبوس در چین محسوب میشود و محصولاتش در آمریکا، اروپا و خاورمیانه عرضه میشود. همکاری ما با این شرکت در حوزه انتقال دانش فنی بسیار خوب است.»
وی با اشاره بهظرفیت داخلیسازی و توان تامین نیاز بازار به اتوبوسهای برقی اضافه کرد: «همانطور که اتوبوسهای دیزلی را تولید و داخلیسازی کردهایم، آمادگی کامل داریم که اتوبوس برقی را نیز در داخل کشور تولید و داخلیسازی کنیم؛ بهشرط آنکه مدیران شهرداریها و وزارت کشور از وابستگی بهواردات اتوبوس برقی کم کنند و بیشتر به توان تولیدکنندگان داخلی توجه داشته باشند.»
این تولیدکننده حوزه حملونقل درونجادهای و برونجادهای تصریح کرد: «بارها بهشهردارانی که قصد واردات اتوبوس برقی دارند تاکید کردهام که این کار اشتباه است. اگر هم نیاز بهواردات باشد، باید از طریق تولیدکنندگان داخلی انجام شود. ما تضمین میدهیم که اگر ۵۰ دستگاه اتوبوس برقی وارد و عرضه کنیم، دستگاه پنجاهویکم را در داخل کشور تولید خواهیم کرد؛ زیرا دانش فنی انتقال یافته و بستر داخلیسازی فراهم میشود. این موضوع موجب رشد قطعهسازان داخلی نیز خواهد شد.»
وی با اشاره به اینکه اتوبوس تنها به قوای محرکه و بخش فنی محدود نمیشود، تاکید کرد: «اتوبوس از مجموعهای از شیشه، صندلی، فلز، ورق، پروفیل و رنگ تشکیل شده که همه این بخشها هم اشتغالزا هستند، هم زنجیره قطعهسازی داخلی را تقویت میکنند و درنهایت مانع خروج ارز از کشور میشوند.»
اگر نیاز به واردات اتوبوس برقی باشد، باید از طریق تولیدکنندگان داخلی انجام شود. ما تضمین میدهیم که اگر ۵۰ دستگاه اتوبوس برقی وارد و عرضه کنیم، دستگاه پنجاهویکم را در داخل کشور تولید خواهیم کرد؛ زیرا دانش فنی انتقال یافته و بستر داخلیسازی فراهم میشود
ظرفیت بالای تولید اتوبوسهای برقی
مدیرعامل شرکت خودروسازی اسنا با انتقاد از واردات اتوبوسهای برقی بدون پشتوانه خدمات پس از فروش به «دنیای خودرو» گفت: «واردات اتوبوس برقی بدون نمایندگی رسمی، گارانتی و شبکه خدمات، ریسک بزرگی برای ناوگان حملونقل ایجاد میکند. اتوبوسی با قیمت حداقل ۲۰۰ هزار یورو اگر بدون خدمات وارد شود، درصورت خرابی عملا از چرخه بهرهبرداری خارج خواهد شد.»
وی افزود: «البته هزینه نهایی این اتوبوسها پس از حمل، ترخیص و انتقال بهشهرها بسیار بالاتر از قیمت مبدا است و نبود خدمات و گارانتی بهمعنای هدررفت بخش قابلتوجهی از سرمایه ملی خواهد بود.»
هاشمی با اشاره بهمزایای تولید داخل اتوبوس برقی تاکید کرد: «داخلیسازی اتوبوسهای برقی حداقل ۳۰ درصد کاهش ارزبری دارد و با حمایت نهادهای تصمیمگیر، این عدد افزایشپذیر است. در بخش سازه و تجهیزات اتوبوسی، تا ۹۰ درصد قطعات در داخل تولید میشود و در حوزه باتری نیز ظرفیتهای توانمند داخلی شکل گرفته است.»
مدیرعامل اسنا تصریح کرد: «درخواست ما پرهیز از واردات صرف و حرکت بهسمت تولید داخلی است؛ مسیری که هم بهتوسعه فناوری، هم تقویت صنعت باتری و تجهیزات برقی و هم صیانت از منابع ارزی کشور منجر میشود.»
۶ دهه تجربه اتوبوسسازی؛ سرمایهای فراتر از آمار
هاشمی، با تاکید بر توان داخلی کشور در توسعه ناوگان برقی گفت: «از طرف اسنا، گروه بهمن و مجموعه قطعهسازان اعلام میکنم هر تعداد اتوبوس برقی که کشور نیاز داشته باشد، توان تامین آن در داخل وجود دارد.»
وی با رد تردیدها نسبت به توانمندی شرکتهای داخلی افزود: «امروز بیش از هزار و 500 دستگاه اتوبوس دوکابین اسنا در شهرهای مختلف، بهویژه تهران و تبریز در حال تردد است و تبدیل این محصولات به نسخه برقی برای ما چالش پیچیدهای محسوب نمیشود.»
هاشمی تاکید کرد: «چه اتوبوس برقی وارد شود و چه در داخل تولید، در صورت اتکا به توان داخلی، هزینه تمامشده کمتر، خدمات پس از فروش مطمئن و انتقال دانش فنی به نیروی انسانی کشور تضمین خواهد شد. همانطور که اشاره کردم، رویکرد ما این است که هر محصول وارداتی بهسرعت داخلیسازی شود و ارتقا پیدا کند.»
مدیرعامل اسنا در پایان با اشاره به سابقه صنعت اتوبوسسازی کشور گفت: «ایران بیش از 6 دهه تجربه در اتوبوسسازی دارد و این صنعت بخشی از هویت صنعتی کشور است. با تصمیمگیری درست، نهتنها میتوانیم نیاز داخلی را پوشش دهیم، بلکه از ظرفیت صادرات نیز بهره خواهیم برد؛ موضوعی که پیشتر نیز در کارنامه صنعت ایران ثبت شده است.»
