هر تصمیم تولیدی یا تجاری میتواند پیامدهایی فراتر از مرزهای یک کشور داشته باشد و مسیر آینده صنعت را تغییر دهد. در این میان، بخش خودروهای هیبریدی و برقی بهعنوان شاخصی از نوآوری و گذار به حملونقل پاک، بیش از سایر بخشها در معرض توجه و نقد قرار دارد. شرکتهای خودروساز در آمریکا، اروپا و آسیا میلیاردها دلار سرمایهگذاری کردهاند تا محصولات تازهای را به بازار عرضه کنند؛ محصولاتی که قرار بود همزمان پاسخگوی دغدغههای زیستمحیطی و نیازهای اقتصادی مشتریان باشند. اما واقعیت بازار نشان میدهد که موفقیت در این عرصه تنها به فناوری وابسته نیست، بلکه ترکیب پیچیدهای از قیمتگذاری، اعتماد برند و شرایط رقابتی را طلب میکند. در چنین فضایی، هر شکست یا موفقیت یک مدل تازه میتواند بهعنوان نشانهای از وضعیت کلی بازار تلقی شود. آنچه در ادامه میآید، بررسی یکی از نمونههای اخیر در صنعتخودرو است؛ نمونهای که نشان میدهد چگونه فاصله میان برنامههای بلندپروازانه و واقعیت بازار میتواند آینده یک محصول و حتی راهبرد یک شرکت بزرگ را تحتتاثیر قرار دهد.
باقیماندههای دو سال پیش
تنها چند هفته مانده به آغاز سال ۲۰۲۶، بخش عمدهای از موجودی دوج هورنت PHEV مدل ۲۰۲۴ همچنان در نمایندگیها باقی مانده است. بر اساس مطالعهای که روی ۲.۶ میلیون آگهی فروش خودرو انجام شده، عرضه این کراساوور برقی–هیبریدی بهطور کامل از تقاضا پیشی گرفته و تا دسامبر ۲۰۲۵ حدود ۸۲.۱ درصد از موجودی آن هنوز فروش نرفته است. این رقم در مقایسه با میانگین صنعت که تنها ۰.۴ درصد موجودی مدلهای ۲۰۲۴ باقی مانده، بسیار چشمگیر است.
مشکل اصلی از همان ابتدا قیمتگذاری بالا و تاثیر تعرفهها بود. مدل پایه هورنت GT با موتور توربوشارژ «هاریکین» و قدرت ۲۶۸ اسببخار، با قیمت ۲۹ هزار و 995 دلار عرضه شد و بستهای اسپرت و جذاب بهنظر میرسید. اما نسخه R/T PHEV که ترکیبی از موتور ۱.۳ لیتری توربو و یک موتور برقی است، با قدرت ۲۸۸ اسببخار و گشتاور ۳۸۳ نیوتونمتر، قیمت پایهای معادل ۴۱ هزار و 645 دلار دارد. این مدل توانایی شتاب صفر تا صد ۵.۶ ثانیه و پیمایش ۳۲ مایل تنها با نیروی برق را ارائه میدهد؛ اما قیمت آن در محدوده رقبای لوکس اروپایی مانند بامو X1 و مرسدس GLA-Class قرار گرفته است.
آمار فروش نیز وضعیت بحرانی را تایید میکند. بر اساس دادههای استلانتیس، فروش کل هورنت در سال ۲۰۲۵ (شامل نسخههای هیبریدی و غیرهیبریدی) با کاهش ۴۵ درصدی نسبت به سال قبل، تنها به ۸ هزار و 486 دستگاه رسیده است. علاوهبر این، وبسایت رسمی دوج هنوز مدل ۲۰۲۶ هورنت را معرفی نکرده؛ درحالی که بیشتر خودروسازان دیگر محصولات خود را بهمدل سال جدید تغییر دادهاند.
این موضوع شایعاتی را درباره احتمال توقف تولید هورنت در سال آینده تقویت کرده است. این گزارش همچنین بهموجودی بالای سایر محصولات استلانتیس اشاره دارد؛ بهطور مثال جیپ گرند چروکی با ۷۰.۸ درصد و آلفارومئو توناله هیبریدی با ۴۶.۸ درصد موجودی فروشنرفته، شرایط مشابهی را تجربه میکنند. این ارقام نشان میدهد که مشکل تنها محدود به هورنت نیست؛ بلکه بخشی از چالش گستردهتر در سبد محصولات هیبریدی استلانتیس است. کارشناسان معتقدند اگر دوج نتواند قیمت هورنت PHEV را بهطور قابل توجهی کاهش دهد، ادامه حیات این مدل بسیار دشوار خواهد بود. در بازار کراساوورهای کوچک، پیچیدگی قوای محرکه هیبریدی و فاصله قیمتی زیاد با مدلهای بنزینی، ارزش خرید را برای مشتریان زیر سوال میبرد. حتی تویوتا RAV4 PHEV نیز تنها ۴.۷ درصد از کل فروش RAV4 را در سه فصل نخست سال تشکیل داده است که نشان میدهد این بخش از بازار هنوز با چالش جدی تقاضا مواجه است.
تصمیمی برای تغییر
بازار جهانی خودروهای برقی و هیبریدی در سالهای اخیر با فراز و نشیبهای فراوانی روبهرو بوده است. نمونه بارز این وضعیت، عملکرد ضعیف دوج هورنت PHEV مدل ۲۰۲۴ در ایالاتمتحده و اروپاست؛ مدلی که با امید بهرقابت در بخش کراساوورهای کامپکت عرضه شد؛ اما اکنون با حجم بالای موجودی فروشنرفته، آیندهای مبهم پیش رو دارد. مطالعات بازار نشان میدهد که بیش از ۸۲ درصد از موجودی این خودرو تا پایان سال ۲۰۲۵ همچنان در نمایندگیها باقی مانده است. این آمار نشاندهنده شکاف جدی میان عرضه و تقاضا در بخش خودروهای هیبریدی آمریکایی است.
دلایل این شکست را میتوان در چند محور اصلی بررسی کرد: نخست، قیمتگذاری بالا که هورنت را در محدوده قیمتی مشابه برندهای لوکس اروپایی قرار داده است؛ دوم، تاثیر تعرفهها و هزینههای واردات که قیمت نهایی را برای مصرفکننده افزایش داده و سوم، رقابت شدید با برندهای تثبیتشده مانند بامو X1، مرسدس GLA و حتی تویوتا RAV4 PHEV است که با سابقه و اعتماد بیشتری در بازار حضور دارند.
شکست هورنت نشاندهنده چالشهای جدی خودروسازان آمریکایی در ورود به بازار خودروهای برقی و هیبریدی است. درحالی که بسیاری از شرکتهای آسیایی و اروپایی توانستهاند با ترکیب فناوری پیشرفته و قیمت رقابتی سهم قابل توجهی از بازار را بهدست آورند، برندهای آمریکایی هنوز در حال آزمون و خطا هستند.
این وضعیت میتواند پیامدهای مهمی برای آینده صنعتخودرو ایالاتمتحده داشته باشد؛ بهویژه در رقابت جهانی با چین که با سرعتی بالا بهدنبال افزایش هرچه بیشتر سهم خود در بازارهای بینالمللی است. درنهایت درصورت ناتوانی خودروسازان آمریکایی در هماهنگی با تغییرات بینالمللی، سهم بیشتری از بازار جهانی به رقبای آسیایی و اروپایی واگذار خواهد شد.
