سازمان توسعه تجارت اوایل اسفند‌ماه امسال دستورالعملی را به شرکت‌ها ابلاغ کرده است که براساس آن شرکت‌های خودروساز بابت قطعات وارداتی خودروهایی که زیر ۲۰درصد داخلی‌سازی شده‌اند، باید مابهتفاوت نرخ ارز و تعرفه گمرکی را به دولت پرداخت کنند. طبق این دستورالعمل، ثبت سفارش واردات قطعات منفصله مربوط به خودروهایی که داخلی‌سازی آنها کمتر از ۲۰درصد است، مشمول تعرفه گمرکی خودروهای کامل«سی‌بی‌یو» می‌شود و این قطعات که با ارز مبادله‌ای وارد شده‌اند نیز به‌دلیل عمق کم ساخت داخل خودروهای مربوطه، از این شمول خارج شده و باید با ارز متقاضی وارد کشور شوند. به این ترتیب، تاثیر اجرای این دستورالعمل بر صنعت قطعه‌سازی موضوعی است که « اخبار خودرو » آن را بررسی می‌کند.
استفاده از توانمندی قطعه‌سازان
رئیس انجمن قطعه‌سازان در گفت‌وگو با اخبار خودرو ، در رابطه با ابلاغ دستورالعمل اخیر دولت به خودروسازان، با اشاره به اینکه هر دستورالعملی که بتواند توانمندی قطعه‌سازان داخل را افزایش دهد، به نفع کشور است، گفت: «این مساله در تحقق و تداوم اقتصاد مقاومتی تاثیر بسزایی خواهد داشت.» رضا رضایی با تاکید بر اینکه واردات سی‌کی‌دی به هر ترتیب هنر نیست، افزود: «هنر این است که خودروساز بتواند در تولید محصول از پتانسیل و توانمندی قطعه‌سازان داخل به خوبی بهره ببرد.»
به‌گفته وی در این راستا ضرورت دارد انگیزه و مشوق‌های لازم برای سوق دادن مصرف‌کننده به خرید خودروی داخلی نیز ایجاد شود.
ضرورت عمل به تعهدات
تاثیر دستورالعمل اخیر دولت در خصوص تعرفه گمرکی قطعات خودروهای با کمتر از ۲۰ درصد ساخت داخل بر صنعت قطعه‌سازی مساله‌ای است که دبیر انجمن قطعه‌سازان در مورد آن با تاکید بر اینکه نتیجه این اقدام مثبت خواهد بود، به اخبار خودرو گفت: «سیاست انجمن از روز اول بر این روال بود که این امکان وجود نداشته باشد که تولید خودروهای خارجی و خودروهایی جدید در کشور با خودکفایی پایین اتفاق بیفتد.»
مازیار بیگلو با اشاره به اینکه جزئیات این دستورالعمل در حمایت از قطعه‌سازی است، اظهار کرد: «اگر قرار بود خودرویی بر اساس قانونی که برای آن تعیین شده است ۴۰ یا ۷۰ درصد تولید داخل شود اما به هر دلیلی این‌گونه نشد و خودرو تولید و فروخته شد و بر این اساس هم درآمد ایجاد کرد، طبیعتا این فرایند تخطی از قانون محسوب می‌شود و مابهتفاوت پول آن باید به دولت برگردد.»
وی با بیان اینکه انجمن در جلسات متعدد با وزیر صنعت، معدن و تجارت، رئیس سازمان گسترش و نوسازی صنایع کشور، مجلس، معاون اول رئیس‌جمهور و قائم‌مقام وزیر در امور تولید مصرانه خواسته است که دولت به شدت قانون خودکفایی حداقل ۴۰درصدی را پیاده‌سازی کند، افزود: «دولت باید این موضوع را ردیابی کند و مطمئن شود که خودروسازان بر این اساس فعالیت می‌کنند.» به‌گفته بیگلو وقتی یک خودروساز نتوانست در زمانی که برایش تعیین شده، محصول خود را به آن میزانی که تعهد داده است، داخلی‌سازی کند، طبیعتا از تولید خود نفعی نخواهد برد.
تلاش جهت افزایش داخلی‌سازی
درباره تعرفه گمرکی قطعات خودروهای با کمتر از ۲۰ درصد ساخت داخل عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در اظهار نظر اخیر خود با اشاره به اینکه با این دستورالعمل جریان قطعه‌سازی در داخل رونق خواهد یافت، گفت: «در راستای این دستورالعمل طبعا شرکت‌ها ناگزیر خواهند بود تا بخشی از قطعات را از داخل تامین و نسبت به افزایش داخلی‌سازی تلاش بیشتری کنند.»
محمدرضا منصوری با اشاره به تاثیر مثبت این طرح در کاهش واردات و جریان مونتاژکاری در داخل اظهار کرد: «در صورتی که شرکت‌ها به کمتر از ۲۰ درصد از داخلی‌سازی محصولات توجه کنند، این جریان صرفا واردات کامل و مونتاژ است و عملا تولید داخل سهمی از این جریان نخواهد داشت.» به‌گفته منصوری، اینکه درصد داخلی‌سازی ارتباط مستقیمی با میزان تعرفه و نرخ ارز اختصاصی به قطعات باشد، مسلما منطقی است و می‌تواند در حرکت در مسیر داخلی‌سازی خودروها نقش موثری داشته باشد.
این نماینده مجلس با بیان اینکه با اجرای این دستورالعمل و الزام قانونی پیش‌بینی می‌شود رونق به واحدهای قطعه‌سازی در داخل برگردد، افزود: «در همه جای دنیا نقش تیراژ انبوه در صرفه اقتصادی، مساله‌ای کاملا روشن است. از این‌رو با توجه به دغدغه تیراژ تولید در جریان اجرای این دستورالعمل و اینکه این قانون به ضرر شرکت‌های خودروساز نشود، باید نسبت به تیراژ تولید در این زمینه نیز فکری اساسی کرد.» منصوری با تاکید بر اینکه هر میزان تیراژ تولید انبوه‌تر باشد، مسلما بهتر می‌توان قیمت تولید را کاهش داد، گفت: «البته چنانچه شرکت‌ها به قانون داخلی‌سازی کمتر توجه کنند، مسلما با پرداخت تعرفه و نرخ ارز بیشتر، قیمت آنها افزایش می‌یابد. اما قطعا برای حضور در بازار ناگزیر خواهند بود به جای افزایش قیمت، از بخشی از سودشان صرف‌نظر کنند.»
تاثیر مثبت دستورالعمل
ابلاغ دستورالعملی از سوی دولت مبنی بر اینکه ثبت سفارش واردات قطعات منفصله مربوط به خودروهایی است که داخلی‌سازی آنها کمتر از ۲۰درصد هستند، مشمول تعرفه گمرکی خودروهای کامل«سی‌بی‌یو» می‌شود، مساله‌ای است که عضو هیات‌مدیره انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازی نیز درباره آن به اخبار خودرو گفت: «اساسا تعرفه سی‌کی‌دی با تولید داخلی‌ساز یکی بود. یعنی اگر همه قطعات منفصله وارد شود، مثل این است تمام خودرو وارد شده باشد. البته این موضوع از سال قبل نیز مطرح بود.»
محمدرضا نجفی‌منش همچنین در رابطه با پرداخت مابهتفاوت تعرفه واردات قطعات «سی‌کی‌دی» و «سی‌بی‌یو» از سوی خودروساز به دولت، گفت: «این اتفاق تاثیر مثبتی دارد و باعث ترغیب خودروساز می‌شود که از ظرفیت‌های قطعه‌سازان داخلی استفاده کند.»
