به گزارش «اخبار خودرو»، با خروج آمریکا از برجام و افزایش شدید قیمت ارز و بهتبع آن کاهش ارزش پول ملی، میل برای خرید سکه، ارز و خودرو بهشدت افزایش پیدا کرد. اما افزایش تقاضا در بازار خودرو از هربازار دیگری کمسابقهتر بود و بهرغم کاهش خرید و فروش در بازار طی هفتههای اخیر، اشتیاق مردم برای خرید خودرو از خودروسازان باتوجهبه اختلاف قیمت کارخانه و بازار همچنان بالاست، تا جایی که در آخرین پیشفروش شرکت سایپا، بیشاز یکمیلیون نفر خواستار خرید خودرو بودند. کارشناسان معتقد هستند ترس از کمبود خودرو در آینده، کاهش شدید ارزش ریال و همچنین ترس از افزایش شدیدتر قیمت خودرو باتوجهبه سفتوسختتر شدن تحریمهای آمریکا، علت اصلی هجوم مردم برای تبدیل ریال به خودرو است. حال نیز در آستانه فروش 53هزاردستگاهی ایرانخودرو و با وجود اعمال محدودیتهای فراوان برای خرید، پیشبینیها حکایت از حجم عظیمی از تقاضا در این پیشفروش دارد. این تقاضای کاذب در بازار چگونه به پایان میرسد و چگونه میتوان آن را کنترل کرد، تقاضایی که بهشکل عجیبی در حال افزایش است. کارشناسان اقتصادی بر این باور هستند که این پیشفروشها هم نمیتواند تقاضای کاذب در بازار را رفع کند. آنها با مقایسه بازار خودرو با بازار سکه به این نتیجه رسیدهاند که پیشفروش خودرو هیچ کمکی به کاهش تقاضا در بازار نمیکند و باید راه دیگری برای مدیریت این حجم از تقاضا و سرمایههای سرگردانی که علاقهمند به سرمایهگذاری در بازار خودرو هستند، پیدا کرد.
ضرورت تشکیل بانکهای تخصصی
در خصوص اینکه چگونه و با چه روشهایی میتوان تقاضای کاذب در بازار خودرو را مدیریت کرد و این مدیریت باید فرهنگی باشد یا اقتصادی، علی رجبی ابهری، کارشناس امور راهبردی اقتصاد میگوید: «روشهای علمی ازپیش تعیینشدهای برای مدیریت تقاضای بازار خودرو وجود دارد. لازمه این کار تشکیل بانکهای تخصصی و حضور فعال این بانکها در بورس است. بیتوجهی به وضعیت بانکها، مردم را به بازار سکه، ارز و خودرو کشانده و این باعث ایجاد وضعیتی نامناسب برای بانکها شده است. به نظر میرسد برای هدایت مردم به سمت بازارهای مولد بانکها باید تقویت شوند. در شرایط فعلی که بازار خودرو بسیار ملتهب است، ظاهرا این بانکها هستند که میتوانند سرمایههای سرگردان را سامان دهند.» در این میان شاید تشکیل بانک تخصصی صنعت خودرو، هم راهی برای ساماندهی سرمایههای سرگردان باشد و هم صنعت خودرو را از این وضعیت نابسامان نجات دهد. تجربه تشکیل بانکهای تخصصی مانند «بانک شهر» نشان میدهد که چنین راهکاری تا حد قابلاتکایی مشکلات نقدینگی و تامین مالی خودروسازان داخلی را حل خواهد کرد و سرمایهها را بهجای «بازار خودرو» بهسوی «صنعت خودرو» رهنمون خواهد شد.
عملکرد بانک صنعتومعدن در قبال صنعت خودرو
رجبی ابهری با اشاره به افزایش تقاضا در بازار خودرو، سکه و ارز میگوید: «اگر خرید ارز و سکه با پول رایج کشور ادامه پیدا کند و مردم بخواهند همه پول نقد خود را با طلا معاوضه کنند، ما بهزودی شاهد ورشکستگی بانکها خواهیم بود.» وی میافزاید: «بنابراین بهعنوان یک ایده کلی باید سرمایههای کوچک مردم ازطریق نظام بانکی تخصصی و بورسی به سمت توسعه زیرساختهای این صنعت بزرگ هدایت شود.» وی با انتقاد از عملکرد بانک صنعتومعدن در قبال صنعت خودرو میگوید: «درمورد صنعت خودرو، بانک عامل یعنی بانک صنعتومعدن باید با جذب سرمایهگذاران علاقهمند و افزایش سرمایه خود تا سقف نیاز بازار، تامین مالی لازم را برای ارتقای دانش فنی و توسعه کمی و کیفی تولید بالا ببرد ، بهطوریکه درهای تجارت بینالمللی مشتاق پذیرش تولیدات ملی ما باشند.»
ضرورت مدیریت فرهنگی برای کنترل تقاضا
وی همچنین مدیریت فرهنگی را برای کنترل تقاضای بازار ضروری میداند و میگوید: «اگر کشور به سمت پروژهمحوری حرکت کند و تیمهای تامین مالی، تولید و فروش بهدرستی فعالیت کنند، جذابیت لازم برای پذیرش فرهنگی نیز بهوجود میآید اما واقعیت این است که بازار خودرو ایران درحالحاضر از هیچ قاعده اقتصادی پیروی نمیکند؛ نه عرضه بهاندازه و بهموقع است و نه قیمتها واقعی هستند. تقاضای کاذب در بازار تنها با یک برنامهریزی صحیح اقتصادی مدیریت میشود. یعنی تا زمانی که مدیریت اقتصادی در کشور وجود نداشته باشد و وضعیت ارز و ارزش ریال به ثبات نرسد، هرچقدر خودرو و سکه به بازار عرضه شود، باز هم تقاضا وجود خواهد داشت.»