به گزارش «اخبار خودرو»، ایرانخودرو برای کسب سهم بیشتری از بازار خودروهای تجاری برنامههای گوناگونی دارد. چندی پیش مدیرعامل ایرانخودرو در حاشیه مراسم امضای تفاهمنامه نوسازی ناوگان حملونقل عمومی کشور، اطلاع داد ونهای جدید این شرکت با موتور EF۷ گازسوز بهزودی به بازار عرضه میشوند .استفاده از خودرو گازسوز برای حمل و نقل درونشهری در ایران، امروزه راه حلی بسیار منطقی و مناسب برای کشوری است که دارای زیرساخت CNG است. شاید مهمترین مزیت تولید چنین خودروهای کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری برای مالکان باشد. ضرورت تولید و نیاز به چنین خودرویی در بازار بیش از پیش با توجه به هزینههای سرسام آور قطعات و سوخت حس میشود.
در این راستا، با سیامک علیزاده نیا، مدیر استراتژی شرکت ایپکو در مورد بازار و استفاده از ون مجهز به موتور ملی و گازسوز و تفاوت آن با سایر ونها در دنیا به گفتوگو پرداختیم که بخشی از آن را مرور میکنیم.
در تقسیمبندیخودروها، ون را در چه سگمنتی باید قرار داد؟
معیارهای متفاوتی برای تقسیمبندی خودروها در بازار خودرو کشورها ارائه شده است. اما در بین عموم، خودروها بیشتر به دو دسته سواری (مسافری) و تجاری تقسیمبندی میشوند. حتی در ادبیات متداول کشور ما نیز به وضوح این عبارت دیده شده است.
«حملونقل» عبارتی است که تاکید بر دو کلمه تجاری و مسافری دارد. اما تقسیمبندی دیگری در حوزه محل کاربرد وجود دارد که آن درونشهری و برونشهری بودن است. ولی همیشه اینطور نیست که شما صرفا بخواهید از یک خودرو فقط برای حمل مسافر، استفاده کنید.
فرض کنید میخواهید به فرودگاه بروید. ۴ نفر با ۴ محموله بزرگ چمدان و بار دارید. تنها گزینه یک خودرو نیمهتجاری یا نیمهمسافری است که به مرور زمان «ون» نام گرفته است. این خودروها علاوه بر حمل مسافر، توانایی حمل بار محدود و غالبا سبک را بر عهده دارند و بسته به نوع ون و کاربرد آن، کوچکتر از یک کامیون و بزرگتر از یک خودرو سواری معمولی هستند.
چرا میگویند ونها برای استفاده در شهر مناسب هستند؟ این خودرو علاوه بر حملونقل چه مصارف دیگری میتواند داشته باشد؟
ابتدا باید به دستهبندی ونها براساس سایزشان اشاره کرد. ونهای کوچک، برای حملونقل کالا یا افراد در تعداد کمتر استفاده میشوند. اما ونهای بزرگ با تعداد صندلی بیشتر، گزینه بسیار مناسب سرویسهای دانشآموزی، دانشجویی و سرویس روزانه کارکنان درون شهر است.
برخی اوقات شرکتها به اشتباه استفاده از اتوبوس را امروزه در ایران انتخاب کردهاند. در پاسخ به قسمت دوم سوال شما باید گفت ونهای بزرگ تر که فقط صندلیهای جلو دارند، اغلب برای حمل کالاها، تجهیزات و برای اهداف تجاری استفاده میشوند. شرکتهای خدمات پستی و پیک، از ونهای بزرگ برای تحویل بستهها استفاده میکنند.
اما کاربرد ون تنها به این مورد ختم نمیشود، بلکه بهطور متداول در دنیا چهار کاربرد دیگر دارد. نخست، آمبولانسها نمونه بسیار بارزی از این خودروها هستند که علاوه بر حمل بیمار، پرستار و پزشک، فضای کافی را برای تجهیزات احیا و حتی جراحیهای اولیه در اختیار قرار میدهند.
دوم اینکه امروزه در دنیا، تعمیرگاههای سیار، مشتریان پروپا قرص این کلاس از خودروها هستند که علاوه بر تردد راحت درون شهر، فضای کافی برای انجام کار فنی برای تعمیرکار را درون خودرو فراهم کرده است.
سوم، آشپزخانههای سیار یا آنلاین است که گرچه در کشور ما هنوز رونقی نیافتهاند، اما امروزه بعضی از شرکتهای مطرح دنیا برای تحویل غذا، نیمی از عمل طبخ غذا را در مسیر ارسال به مشتری انجام میدهند تا علاوه بر کاهش زمان تحویلدهی، کیفیت غذا در حد امکان بهبود یابد.
ونهای متوسط و بزرگ بهترین گزینه برای این خودروها هستند. بهعنوان نکته آخر، میتوان به کافههای سیار که تازگی در گوشه کنار شهر دیده میشوند و غالبا فعالیت شبانه و در نزدیکی ایستگاههای مترو، پایانههای مسافری یا ورزشگاهها هستند، اشاره داشت.
باتوجه به ترافیک شهرهای پرجمعیت، استفاده از ونها چه تاثیری در ترافیک خواهد داشت؟
نیاز روزافزون شهرهای پرجمعیت به خودروهای حملونقل عمومی است که ایستگاههای ابتدایی و انتهایی آنها معین است.
اما شهرهای پرترافیک با محدودیت تردد، اجازه استفاده از اتوبوس را نمیدهد و بهناچار در بین اتوبوس و تاکسی، ون انتخاب میشود که علاوه بر گنجایش ۲ تا ۳ برابری مسافر نسبت به تاکسی، فضای ترافیکی کمتری را نیز اشغال میکند.
آیا آماری از مقدار خودروهای ون فروختهشده سال گذشته در بازار اروپا را دارید؟
بله؛ سال ۲۰۱۸ بیش از یکمیلیون و ۷۵۰هزار خودرو ون در اروپا فروخته شده است که بیش از ۱۰ درصد کل خودروهای سبک فروختهشده در اتحادیه اروپاست. این میزان نسبت به سال ۲۰۱۷ با افزایش ۳.۵درصدی روبهرو بوده است.
تقریبا ۵۰۰هزار دستگاه از این خودروها در بخش مسافری و بقیه در قسمت حمل بار استفاده شدهاند و نسبت به ۱۰سال قبل، پیشفروش آنها در بازار اروپا ۱۹درصد افزایش یافته است. در حالت کلی این خودروها به چهار دسته کوچک، جمعوجور، متوسط و بزرگ تقسیمبندی میشوند. در این کلاس خودرویی، خودروهای ون متوسط بیشترین سهم از بازار را به خود اختصاص دادهاند.
مصرف سوخت و استاندارد آلایندگی خودرو ون در یک دهه گذشته چه تغییراتی داشته و معیار سنجش آن چیست؟
معیار انتشار دیاکسید کربن (یا مصرف سوخت) برای خودروهای ون مانند خودروهای سواری بر اساس تابعی از وزن خودرو از سال ۲۰۱۷ به بعد در اروپا تعریف شده است. هدف معیار در سال ۲۰۱۷ آن بوده که مقدار CO۲ بیشتر از ۱۷۵ گرم بر کیلومتر نباشد که میانگین اتحادیه در سال ۲۰۱۳ به این عدد رسیده است و بنابراین ۴سال از برنامه جلوتر است.
این برنامه برای سال ۲۰۲۰ رسیدن به عدد ۱۴۷g/km را در نظر گرفته است. تا یک سال پس از اجرای این قانون (یعنی سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸) اگر انتشار کربن خودروهای ثبت شده در آن سال بیش از حد مجاز باشد، جرایم به ازای هر خودرو به این شکل به هر خودروساز تعلق خواهد گرفت.
۵ یورو برای گرم اول، ۱۵یورو برای گرم دوم، ۲۵یورو برای گرم سوم، ۹۵یورو برای هر گرم بیشتر و از سال ۲۰۱۹ به بعد هر گرم بیشتر، جریمه ۹۵یورویی برای هر گرم در نظر گرفته میشود.
در انتها دوباره باید تاکید کرد با هدف توسعه پایدار، معیار سنجش اتحادیه اروپا بر اساس «سبد تولید سالانه خودروساز» تعیین میشود؛ برخلاف کشور ما که معیار سنجش منوطبه «هر خودرو» است. این بدان معناست که یک خودروساز اگر بخواهد یک خودرو پرمصرف را به هر دلیلی به بازار ارائه دهد، موظف است خودرو بسیار کممصرفتر از مقدار مجاز نیز تولید کند تا مقدار میانگین سبد تولید آن به معیار مجاز آن برسد یا آنکه جریمه معادل پرمصرف بودن خود را بپردازد. این امر موجب شده است خودروسازان برای حفظ تولیدات قبلی خود در عین رعایت کردن حد مجاز انتشار دیاکسید کربن، سهمی از سبد تولید خود را به خودرو ون برقی و هیبرید اختصاص دهند.
باتوجه به این که در ونها از پیشرانههای متفاوتی استفاده شده، چه مقدار از این خودروها متعلق به هیبریدهاست؟
نگاهکلی به گزارش منتشرشده نشان میدهد که همچنان سهم عمده موتور این کلاس خودرویی از موتور دیزلی (متداول و هیبرید) استفاده میکند و تنها ۶ درصد این خودروها از بنزین، گاز طبیعی و برق به عنوان سوخت جایگزین استفاده میکنند. سهم خودروهای برقی نیز کمی بیش از یک درصد باقی مانده و نسبت به سال ۲۰۱۷ افزایش یا کاهشی نداشته است.