گزارش «اخبار خودرو»،معرفی تویوتا پریوس به‌بازار آمریکا در سال 2000 اتفاقی انقلابی بود و این مدل تقریبا بی‌صدا خودرویی با میزان آلایندگی و مصرف سوخت بسیار پایین بود و توانست مشتریان بسیار زیادی را به‌خود جذب کند. در آن زمان این خودرو کاملا با استانداردهای مورد نظر آژانس حفاظت از محیط‌زیست همخوانی داشت و تلاش سازنده‌اش در حذف اکسید نیتروژن و سایر آلاینده‌های خطرناک بسیار ستودنی و قابل تقدیر بود و به‌نظر می‌رسید تویوتا با دنبال کردن شیوه‌هایی که در این خودرو پیاده کرده، بتواند مسیر جدیدی را درصنعت‌خودرو دنبال کند. اما به‌باور بسیاری متاسفانه تویوتا نتوانست جایگاه خود را به‌عنوان برند پیشتاز بازار خودروهای پاک و بدون آلاینده حفظ کند.
ماندن در گذشته
واقعیت این است که تویوتا که یک زمان معیار خودروهای دوستدار محیط‌زیست به‌شمار می‌رفت، سال‌هاست که عرضه محصولات جدید و پیشتاز در این حوزه را به‌تعویق انداخته و به‌عنوان مثال محصول معرفی‌شده این شرکت در سال 2020 صرفا با استفاده از اعتبار کربنی انباشته‌شده سال‌های قبلی تویوتا توانست استاندارد تردد را دریافت کند. درسال 2019 تویوتا نیز به‌خودروسازانی پیوست که از اقدام ترامپ برای بی‌اثر کردن الزامات به‌تصویب‌رسیده درمورد کاهش آلاینده‌های کربنی در دوران ریاست‌جمهوری اوباما حمایت کرد. درژانویه گذشته تویوتا از سوی دولت آمریکا به‌خاطر عدم‌گزارش دقیق جزئیات مربوط به‌میزان آلایندگی خودروهایش، 180 میلیون‌دلار جریمه شد و در ماه سپتامبر گروهی متشکل از فعلان حوزه محیط‌زیست و صنعت‌خودرو در نامه سرگشاده‌ای به‌این کمپانی ژاپنی نگرانی‌های خود را درمورد پافشاری این شرکت بر ادامه شیوه‌هایی که انتشار گازهای گلخانه‌ای را به‌دنبال داشت، ابراز و این شرکت را به‌تحریم نمایندگی‌های فروش آن تهدید کردند. در نوامبر هم تویوتا از پذیرش حذف کامل سوخت‌های فسیلی از خط‌تولیدش تا سال 2040 سر باز زد؛ چیزی که شرکت‌هایی همچون فورد و جنرال‌موتورز به‌آن متعهد شده‌اند.
مشکل از کجاست؟
بخشی از مشکل تویوتا به‌این دلیل است که طی سال‌های گذشته این شرکت به‌منظور توسعه و ساخت فناوری باتری‌های مخصوص خود و همچنین فناوری پیل‌سوختی، همچنان بر فناوری هیبرید قبلی خود متمرکز مانده است. تا اینجای کار این شرکت با چسبیدن به‌گذشته فرصت بسیار بزرگی را از دست داده است. درسال 2000 عملا فروش خودروهای تمام‌الکتریکی صفر بود و در سال 2012 زمانی که فروش پریوس با رکورد 237 هزار دستگاهی به‌اوج رسید، حدود 53 هزار دستگاه خودرو تمام‌الکتریکی فروخته شد. این درحالی است که در سال 2020 نسبت فروش پریوس به‌خودروهای تمام‌الکتریکی 43 هزار به 300 هزار دستگاه بود. این شرکت ژاپنی به‌جای رقابت با بازار خودروهای تمام‌الکتریکی، همچنان به‌انتشار اطلاعات نادرست درباره تاثیر مثبت خودروهای برقی ادامه می‌دهد و بد نیست برای درک اشتباه تویوتا این را درنظر بگیریم که تسلا سه‌سال بعد از معرفی اولیه پریوس به‌بازار آمریکای شمالی تاسیس شد و در کم‌تر از دو دهه طیفی گسترده از خودروهای برقی را به‌بازار معرفی کرد و توانست ارزش بازار خود را به‌فراتر از رقیب کهنه‌کار ژاپنی‌اش برساند.
به‌دست آوردن دوباره نقش پیشتاز در بازار
به‌رغم تمام اشتباهات، تویوتا درموقعیت خوبی برای کسب دوباره جایگاه هدایت‌کننده در بازار خودروهای پاک قرار دارد و این شرکت در مقام بزرگ‌ترین خودروساز جهان می‌تواند همان اقداماتی را انجام دهد که پیش‌تر با پریوس در بازار خودروهای هیبرید تجربه کرد. تویوتا اخیرا از یک سرمایه‌گذاری 3.4 میلیارددلاری در فناوری باتری‌های خودرو خبر داده و همچنین با پاناسونیک مشغول کار روی نسل بعدی باتری‌های حالت جامد است. به‌باور عده‌ای از کارشناسان برخی اقدامات ضروری می‌تواند به‌تویوتا در زمینه به‌دست آوردن جایگاه پیشتاز درتولید خودروهای پاک کمک فراوان کند. پیش از همه این‌که به‌نظر بسیاری مدیرعامل این شرکت باید به‌طور علنی حمایت خود را از استانداردهای مصوب دولت بایدن برای سال‌های 2026-2023 اعلام کند تا نشان دهد که درحمایت از محیط‌زیست و همچنین پیش رفتن به‌سوی کربن‌زدایی از بازار خودرو جدی است. همچنین تویوتا باید از اقدامات آژانس حفاظت از محیط‌زیست آمریکا برای عملی کردن مصوبه‌های دولت بایدن حمایت کند که این شامل حمایت از سهم بازار 50 درصدی خودروهای بدون آلاینده و پاک تا سال 2030 می‌شود. درآخر این‌که سرمایه‌گذاری‌های تویوتا درآمریکا و سایر بازارهای جهانی باید جوری باشد که تا سال 2035 بتواند به‌فروش صددرصدی خودروهای بدون آلاینده دست پیدا کند و در این صورت علاوه‌بر رسیدن به‌تعهد باقی شرکت‌های رقیب در این زمینه می‌تواند نگرانی‌های فزاینده درمورد تاثیرات مخرب گازهای گلخانه‌ای بر زمین را برطرف کند. تویوتا به‌خاطر خودش و سرمایه‌گذارانش هم که شده مسئول است تا با روی آوردن به‌تولید خودروهای تمام‌الکتریکی، بار دیگر جایگاه هدایت‌کننده تولید خودروهای پاک را در بازار ایالات‌متحده و سایر بازارهای جهانی به‌دست آورد.
