این روزها خرابی اتوبوس، دیر آمدن قطار مترو و تاکسی‌های فرسوده در تهران خاطره مشترک پایتخت‌نشینان هستند اما با عزم جدی می‌توان مشکلات حمل‌ونقلی تهران را حل کرد. حال این روزهای حمل‌ونقل عمومی پایتخت بد است و خبر کمبود قطعات مترو و تعطیلی خطوط اتوبوس در شرایط کرونا مردم را نیز نگران کرده است. میزان فرسودگی حمل‌ونقل عمومی تهران چنان عمیق است که بودجه‌های چند ده‌میلیاردی شهرداری گره از کار آن باز نمی‌کند و باید کمکی فراتر دریافت شود.
بازسازی حمل‌ونقل عمومی با همکاری بخش‌خصوصی
اتوبوس‌های شرکت واحد تهران این روزها همزمان با کاهش آمار کرونا با افزایش آمار مسافران مواجه شده البته رفع کمبود وسایل حمل‌ونقل عمومی از مطالبات اصلی تهرانی‌هاست. ازسوی‌دیگر شهردار پایتخت خبر از تحولی بزرگ در این زمینه داده و قرار است امسال بیش‌از ۳هزار اتوبوس به چرخه ناوگان حمل‌ونقل اضافه و ۱۴۰۰ اتوبوس نیز اورهال شوند. شرکت‌واحد اتوبوسرانی تهران و حومه یکی از شرکت‌های زیرمجموعه شهرداری تهران است که در ۲۵فروردین ۱۳۳۵ تاسیس شد.
در این ۶۵سال، اتوبوسرانی پایتخت با فرازونشیب‌های بسیاری همراه بوده به‌ویژه در دو سال گذشته به دلیل شرایط کرونا، وضعیت اقتصادی و تحریم، سخت‌ترین سال برای اتوبوسرانی پایتخت رقم خورد. تیغ کرونا بر گلوی اتوبوسرانی قرار گرفت و کاهش آمار مسافران ازیک‌سو و فرسودگی ازسوی‌دیگر نفس اتوبوسرانی پایتخت را به شماره انداخت. اما مدیران شهری جدید تغییر و تحول در اتوبوسرانی را موردتوجه قرار داده‌اند و در یک ماه گذشته، خبرهای خوشی در این زمینه داشته‌اند ولی در کنار این موضوع به‌تازگی بحث خصوصی‌سازی حمل‌ونقل عمومی هم داغ شده است. موضوعی که اعضای شورای شهر تهران هم به آن پرداختند و از آن استقبال کرده‌اند.
سیدجعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران درباره وضعیت اتوبوسرانی گفت: «در گام نخست تمام تلاش خود را به‌کار می‌گیریم تا با برگزاری جلسات متعدد با اعضای کمیسیون عمران و تلفیق مجلس بتوانیم توجه ویژه آنها را به وضعیت پایتخت جلب کنیم. حمل‌ونقل عمومی در سال‌های گذشته رها شده و این روزها اگر وضعیت آلودگی هوا به این شرایط نگران‌کننده رسیده و مردم ناراحت هستند، به‌دلیل کاستی‌ها در سال‌های گذشته است، باید این مساله جبران و برای ترافیک و هوای پردود تهران راه‌حلی اندیشیده شود.»
وی افزود: «در این زمینه همکاری بخش خصوصی ضرورت دارد، شهرداری و بخش خصوصی باید مکمل هم باشند. به‌هر حال نوسازی و بازسازی حمل‌ونقل عمومی جزو اولویت‌های اصلی است و باید منابع لازم برای تحقق آن را اختصاص داد.»
وی با بیان اینکه شهرداری تهران به دنبال برون‌سپاری حمل‌ونقل عمومی به بخش خصوصی است، تاکید کرد: «باتوجه به درآمد شهرداری تهران بهتر است منابع خرید این اتوبوس‌ها از طریق تهاتر، اعتبارات بانک‌ها و وزارت نفت (از محل کاهش هزینه سوخت) تامین شود.»
شهرداری به‌تنهایی نمی‌تواند اتوبوس خریداری کند!
معاون شهردار مهم‌ترین و پیچیده‌ترین موضوع شهری را چالش‌های حمل‌ونقلی دانست و گفت: «براساس نظرسنجی، دغدغه ۸۰درصد شهروندان شهرهای دنیا، حمل‌ونقل و ترافیک است.»
مجتبی شفیعی افزود: «حوزه حمل‌ونقل هم از نظر ماموریت شهرداری و هم از نظر ارائه خدمات، حوزه حساسی است.»
شفیعی با بیان‌اینکه در حمل‌ونقل تهران دچار عقب‌ماندگی بزرگی هستیم، اظهار کرد: «بیش از ۱۰سال است حمایت جدی از حوزه حمل‌ونقل عمومی نشده است.»
معاون شهردار تهران با بیان اینکه توجه دولت از این حوزه برداشته شده است، تاکید کرد: «بی‌توجهی به این حوزه موجب شده است این عقب‌ماندگی همه‌جانبه و ناوگان حمل‌ونقل شهری دچار فرسودگی جدی شود.»
معاون شهردار تهران تامین منابع را مهم‌ترین مشکل این حوزه عنوان کرد و گفت: «تهران به ۵۳۰ هزارمیلیارد تومان منابع مالی احتیاج دارد که تامین این عدد در توان مدیریت شهری نیست.»
وی افزود: «تامین نیازهای تهران در حوزه حمل‌ونقل عمومی در توان شهرداری نیست، هیچ گاه شهرداری نمی‌تواند به تنهایی مشکل حمل‌ونقل تهران را حل کند.»
شفیعی یادآور شد: «در گذشته، یک‌سوم هزینه جابه‌جایی مسافران برعهده مسافر، یک‌سوم برعهده دولت و یک‌سوم برعهده شهرداری بود اما اکنون ۹۰درصد این هزینه برعهده شهرداری است. دولت بیش‌از ۸۰درصد منابع اتوبوس‌هایی را که دربلا وارد تهران می‌شد، تامین می‌کرد اما از سال ۸۶ این مورد نیز از بین رفت.»
معاون شهردار تهران صددرصد ناوگان اتوبوسرانی تهران را فرسوده دانست و ادامه داد: « صددرصد ون‌های تهران و ۵۰درصد تاکسی‌ها نیز فرسوده هستند.»
معاون حمل‌ونقل ترافیک شهرداری تهران با اشاره به جریمه‌های راهنمایی‌ورانندگی به‌عنوان یکی از منابع ارتقای حمل‌ونقل عمومی، گفت: «چهارهزارمیلیارد تومان اصل طلب شهرداری در این حوزه فقط در سال‌های اخیر است که تخصیص پیدا نکرده است.» معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران با بیان اینکه برای مطلوب شدن شرایط به پنج هزار دستگاه اتوبوس نیاز داریم، گفت: «در سال ۸۶ تعداد اتوبوس‌ها ۴هزار و ۸۰۰ دستگاه بود اما اکنون ۲هزار و ۳۰۰ دستگاه اتوبوس داریم که ۲هزار و ۳۰۰دستگاه اتوبوس قابل اورهال هستند، البته امسال یک‌هزار و ۴۰۰ دستگاه اتوبوس اورهال می‌شود.»
شفیعی با بیان اینکه اتوبوس‌های تهران را با چنگ و دندان نگه داشته‌ایم، گفت: «از نظر اقتصادی استفاده از این اتوبوس‌ها اشتباه است اما آنقدر اتوبوس گران شده که شهرداری به تنهایی نمی‌تواند اتوبوس خریداری کند.»
