به گزارش «اخبار خودرو»،یکی از چهار محور اصلی برنامه‌های طرح تحول کیفی صنعت خودرو در سال ۱۴۰۱، اتصال آنلاین شبکه خدمات پس از فروش به قطعه‌سازان برای انعکاس نقایص و عیوب تکرارشونده کیفی است که یکی از بزرگ‌ترین مجموعه قطعه‌سازی کشور درخصوص تحقق آن پیشتاز بوده و چند ماهی است آن را عملیاتی کرده است. کیوان پورمحمدی، مدیر خودکفایی و تامین شرکت کروز با اعلام این خبر به روزنامه «دنیای‌خودرو» گفت: «تیم کیفیت این مجموعه که عملکرد همه سورس‌ها و منابع زیرمجموعه را از نظر کیفیت، هزینه تولید و تحویل به‌موقع رصد می‌کند، همزمان با شبکه خدمات پس از فروش خودروسازان در ارتباط است و نمایندگی‌های ارائه‌دهنده خدمات به‌صورت روزانه این بازخوردها را به ما می‌دهند و ما به شرکت‌های مربوطه ارسال می‌کنیم تا ضمن اعمال جریمه‌های پیش‌بینی‌شده در دستورالعمل جرایم کیفی، ایرادی که قطعه مورد نظر داشته نیز در خط تولید آن قطعه برطرف شود.» وی با بیان اینکه برای عملیاتی شدن این موضوع، ماه‌ها برنامه‌ریزی، پیگیری و تلاش کرده‌ایم، افزود: «مطابق اهداف تعیین‌شده برای صنعت خودرو در وزارت صمت، خودروسازی‌ها و شبکه تامین، افزایش رضایت مشتری به‌واسطه افزایش حساسیت زنجیره تامین و تسریع در شناسایی و رفع ایراد و مدیریت بهینه هزینه‌های گارانتی در این برنامه مدنظر بوده است.» وی همچنین با اشاره به برگزاری نمایشگاه خودکفایی صنایع تولیدی کروز به‌منظور بازدید قطعه‌سازان داخلی گفت: «هدف این شرکت از برگزاری این نمایشگاه بازدید قطعه‌سازان داخلی از دستاوردهای این مجموعه بود تا با قطعه‌سازانی که آمادگی همکاری دارند، قرارداد بسته شود و تولید برخی قطعات را برای افزایش منابع تامین برون‌سپاری کنیم. در واقع این گروه تولیدی برای آن‌که چرخه تولید داخلی در بالاترین سطح انجام بگیرد، از توان دیگر شرکت‌ها با استانداردهای خاص خود بهره می‌گیرد تا سرعت داخلی‌سازی و تولید در مجموعه افزایش یابد.» به‌گفته وی، تعداد قطعاتی که شرکت صنایع تولیدی کروز تاکنون داخلی‌سازی کرده بیش از 3900 قطعه در 18 گروه محصول است؛ همچنین تعداد تامین‌کنندگان داخلی طرف قرارداد با این شرکت تولید، 300 شرکت و کارگاه تولیدی است.
همکاری قطعه‌سازان بزرگ با شرکت‌های کوچک‌تر چه مزایایی برای صنایع خودرو و قطعه‌سازی داشته است؟
واحد خودکفایی قطعات سال 91 تاسیس شد تا در زمینه داخلی‌سازی قطعات بتوانیم با سرعت و جدیت بیشتری قدم برداریم. طی 10سال فعالیت این واحد، بیش از 3900 قطعه را در 18بیزینس‌یونیت (گروه محصول) مختلف داخلی‌سازی کردیم. همچنین به‌واسطه این حجم از داخلی‌سازی، 300 شرکت، کارگاه و تامین‌کننده داخلی طرف قرارداد با ما هستند که باعث اشتغال‌آفرینی بیش‌از 20 هزار پرسنل در وضعیت فعلی شده است. از نظر آماری در سال گذشته حدود 500 میلیون عدد قطعه از سازندگان داخلی خریداری کردیم که باعث شد حدود 6میلیون یورو از خروج ارز جلوگیری کنیم. رویکرد مجموعه کروز بیش‌از اینکه شامل مبانی اقتصادی باشد، ایجاد بستر برای تامین‌کنندگان داخل به‌ویژه کارگاه‌های کوچک‌تر تولیدی به‌واسطه برون‌سپاری قطعات بود. اولویت دوم نیز این بود که بتوانیم بحث ایجاد سبد تامین برای این شرکت‌ها داشته باشیم وموجب ارتقای سطح کیفی و فنی این شرکت‌ها شویم. اولویت آخر هم جلوگیری از خروج ارز بود. دیگر نتیجه ارزشمند این رویکرد، ایجاد بانک جامع اطلاعات تامین‌کنندگان داخلی ایجاد بود که حدود 2هزار سازنده داخلی را در 53 فرآیند تولید مختلف شناسایی کردیم. درمجموع می‌توان گفت توانسته‌ایم زنجیره تامین قدرتمندی ایجاد کنیم که می‌توانند حدود90درصد پروژه‌های آتی خودروساز را در کشور داخلی‌سازی کنند.
شرایط ناشی‌از تحریم‌ها چه تاثیری بر روند توسعه ساخت داخل داشته است؟
ما وابسته به شرایط نبودیم؛ در واقع وابسته به شرایط سیاسی نبوده‌ایم و چه در زمان تحریم که نمی‌توانستیم قطعه بیاوریم و چه در زمان توافق که امکان واردات داشتیم، رویکرد ما داخلی‌سازی حداکثری و استفاده از پتانسیل داخل کشور بوده است. مسیر توسعه کشور از تلاش و کارآفرینی می‌گذرد و به این واسطه می‌توانیم از خروج ارز جلوگیری کنیم و به همان نسبت صادرات و ارزآفرینی داشته باشیم. این ارزآوری می‌تواند باعث بالندگی کشور و ورود تکنولوژی‌های جدید شود. در میان 3900 قطعه‌ای که اشاره شد، هزار مورد را در نمایشگاه اخیر به معرض نمایش گذاشتیم. هدف بعدی ما علاوه‌بر نمایش توانمندی سازنده‌ها، فراخوانی است برای سازندگان داخلی که تمایل به همکاری با کروز دارند و ما هنوز آن‌ها را شناسایی نکرده‌ایم. این سازندگان می‌توانند به ما مراجعه کنند و قرارداد همکاری آن‌ها بررسی شود.
3900 قطعه داخلی‌سازی‌شده مربوط به محصولات چه شرکت‌هایی بوده است؟
ایران‌خودرو، سایپا و مگاموتور. در واقع با هر سه کار و 18 گروه محصول مختلف شامل سپر، آینه، چراغ و... را تامین می‌کنیم. بسیاری از این محصولات را ما به‌صورت پارت قطعات خریداری کرده و داخل مجموعه مونتاژ می‌کنیم و درنهایت آن‌ها را به‌صورت محصول نهایی به خودروساز ارائه می‌دهیم. به‌عنوان‌مثال پروژه جدیدی مانند چراغ شاهین به ما ارجاع می‌شود. بعد از بررسی ازسوی مدیر مهندسی، تعداد قطعاتی که امکان داخلی‌سازی دارند، مشخص می‌شوند و مابقی آن در کروز تولید می‌شود یا اگر قطعه های‌تک الکترونیکی با سورس محدود خارجی باشد، وارد می‌شود. با اینکه حدود 700 دستگاه تزریق پلاستیک را داریم، بسیاری از قطعاتی که سال‌ها در کروز تولید می‌شدند، به سازندگان قوی سپرده می‌شود و به این نتیجه رسیده‌ایم که سازندگان قوی در این بخش‌ها وجود دارند. در زمینه لاستیک و قالب‌سازی هم به این سمت رفته‌ایم؛سه سایت عظیم قالب‌سازی داریم که 200 نفر در آن‌ها مشغول به‌کار هستند. با این‌حال، در دو سال گذشته 100 دست قالب سفارش دادیم که بیرون از مجموعه حدود 11میلیارد تومان قالب تولید کرده‌اند. یعنی در زمینه‌های مختلف اطمینان را جلب کرده‌ایم.
تا امروز چه تعداد شرکت به شما مراجعه کرده‌اند و آیا قراردادی هم بسته شده است؟
حدود 18 شرکت (سازنده جدید) در این سه روز مراجعه کرده‌اند که اطلاعات آن‌ها ثبت شده است. با یکی، دو شرکت هم در زمینه قیمتی مذاکراتی انجام داده‌ایم و نمونه و نقشه هم برای آن‌ها ارسال شده تا بتوانیم بحث بازرگانی را هم پیش ببریم. هنوز استعلام قیمت در این خصوص انجام نشده است.
آیا عمده این شرکت‌ها، قطعه‌سازان کوچک هستند؟
می‌توان گفت بیشتر آن‌ها، شرکت‌ها و کارگاه‌های کوچکی هستند که 50 تا 60 نفر نیرو دارند. شرکت‌های بزرگ هم قبلا شناسایی شده‌اند. اما شرکت‌هایی که در این چند روز مراجعه کرده‌اند، اکثرا کوچک بوده‌اند.
میزان تولید این شرکت‌ها باید چه اندازه باشد که به یک قرارداد منطقی برسید؟
ما در کنار تیم تامین، یک تیم ارزیابی ارتقای تامین‌کنندگان داریم. فلوچارت ما به این شکل است که صرفا ابعاد، ملاک کار نیست، بلکه چند پارامتر شامل کیفیت، تامین و قیمت را در کنار هم می‌بینیم. تیمی نیز برای ارزیابی اولیه سازندگان داریم که با کمک تیم ارزیابی کیفیت، دستگاه‌ها و تناژ سازنده را بررسی می‌کند. هر شرکتی امتیاز لازم چک‌لیست را پاس کند، وارد سیستم می‌شود. برخی هم به حد نصاب نمی‌رسند که به آن‌ها شش‌ماه زمان می‌دهند تا به سطح کیفی مشخصی برسند و وارد سیستم شوند. اگر یک قطعه وارد سیستم شود، یک سبد تامین برای آن را با این سازندگان تشکیل می‌دهیم. علاوه‌بر آن آدیت‌های دوره‌ای انجام می‌دهیم. البته چند سالی است آدیت گرید اضافه شده و تامین‌کنندگان را گریدبندی می‌کنیم. زمینه‌ای هم که در آن قوی بودیم، ارتقای سازنده است. حدود 30 شرکت در این سال‌ها گرید خود را بالا آورده و ارتقا داده‌اند؛ تا جایی‌که بسیاری از قطعات داخلی‌سازی‌شده از نمونه‌های خارجی کیفیت بالاتری دارند. در این راه، هم سازندگان خود را به سطح کیفی رسانده‌اند و هم ما به آن‌ها کمک کرده‌ایم.
از نظر قیمت تمام‌شده چه اختلافی با نمونه‌های خارجی وجود دارد؟
رویکرد ما بحث اقتصادی صرف نیست. در وهله نخست؛ بحث جلوگیری از خروج ارز مطرح است و تنها قیمت ملاک ما نیست. به دفعات پیش آمده است که قیمت داخلی بالاتر بوده، اما سمت داخلی‌سازی رفته‌ایم.
آیا تمام قطعاتی که در میزهای داخلی‌سازی برای توسعه ساخت داخل آن‌ها قرارداد بسته شد، به سرانجام رسیده‌اند؟
عمدتا بله و اگر هم هنوز قطعه‌ای به سرانجام نرسیده، در حال تست یا در مرحله توسعه است.
بر همین اساس، در نمایشگاه اخیر برخی قطعاتی را که هنوز از خارج خریده می‌شوند نیز به نمایش گذاشتیم تا اگر سازنده جدیدی اعلام آمادگی کند، با بررسی میزان تیراژ و کیفیت بتوانیم کار دراین بخش را هم آغاز کنیم.
کروز در کدام‌یک از پلت‌فرم‌هایی که خودروسازان معرفی کرده‌اند، حضور پررنگ‌تری دارد؟
بیشترین حجم فروش ما ایران‌خودرو و بعد از آن سایپاست. محصولات جدید مانند ریرا هنوز به ما ارجاع نشده، اما به محض اینکه به ما اعلام کنند؛ ابتدا امکان‌سنجی قیمت انجام می‌شود تا بها تایید شود. این موضوع حداقل هفت ماه زمان می برد و احتمالا به سال جاری نمی‌رسد.
درخصوص محصولات جدید مونتاژی نیز زمانی که خودروساز محصولی را وارد می‌کند، ابتدا در فاز CBU است و بعد SKD و بعد از آن CKD می‌شود. در فاز آخر هم به مرحله داخلی‌سازی می‌رسد و بسیاری از قطعات CKD تولید داخل می‌شوند.
فرآیند داخلی‌سازی قطعات تا چه اندازه نسبت به گذشته کوتاه‌تر شده است؟
در گذشته ما طی زمانی برخی سازندگان را شناسایی می‌کردیم و به مرحله قرارداد می‌رسیدیم، اما بعد از یکی، دو ماه به این نتیجه می رسیدیم که کیفیت کار سازنده در حد مطلوب نیست یا تکنولوژی کافی در اختیار ندارد.
در مواردی هم تجهیزات قالب‌سازی ضعیف بود. در سال‌های اخیر اما این سازندگان ارتقا پیدا کرده‌اند. از زمان تحریم دوم، سازندگان داخلی خود را ارتقا دادند و می‌توان گفت الان توسعه ساخت داخل و داخلی‌سازی هر قطعه حدود 3ماه زمان می‌برد. البته باز هم به تیپ کار بستگی دارد، اما میانگین زمان طراحی تا تولید انبوه به سه ماه رسیده است.
