به گزارش «اخبار خودرو»،گروه صنعتی ایران‌خودرو در یک سال گذشته تغییرات بسیاری به خود دیده؛ نحوه مدیریت این شرکت با روی کار آمدن مهدی خطیبی به عنوان مدیرعامل دچار تحولات بسیاری شده است. مهم‌ترین تغییر و تحول در این دوره مدیریتی شرکت را می‌توان در تولید خودرو به‌صورت عبور مستقیم و دست کشیدن از تولید خودروهای ناقص عنوان کرد. درحال‌حاضر چیزی به‌عنوان خودرو ناقص و کف کارخانه وجود ندارد. تولید خودرو نسبت‌به 5 سال گذشته رشد چشمگیری پیدا کرده و بسیاری از تعهدات گذشته ایفا شده است. بنابراین دوره مدیریتی یک‌ساله خطیبی را می‌توان دوره اتمام نقص تولید و ورود به دوره تکامل و افزایش تیراژ، عرضه و فاکتور خودرو عنوان کرد. در این دوره همچنین اقدامات بسیاری در راستای سرعت بخشیدن به ورود خودروهای جدید و از رده خارج کردن محصولات قدیمی انجام شده است. همچنین به‌گفته مهدی خطیبی، مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو در این یک سال، بیشترین پرداختی‌ها به قطعه‌سازان انجام شده و در دوره مدیریت او بدهکاری به قطعه‌سازان به وجود نیامده است.
قیمت‌گذاری دستوری همچنان وجود دارد. آیا درخواستی برای افزایش قیمت داشته‌اید؟ روند عرضه خودرو چگونه ادامه پیدا می‌کند؟
قیمت‌گذاری دستوری را با توجه به خروجی‌هایی که داشته، مهم‌ترین مشکل صنعت خودرو است. در قانون بودجه در سال آینده مشخص شده که تمام خودروها باید در بورس کالا به فروش برسند. ما تا این لحظه درخواستی برای مجوز افزایش قیمت نداشته‌ایم، اما به دنبال ادامه عرضه خودرو در بورس هستیم. امیدواریم با این روند بحث قیمت‌گذاری دستوری به‌طور کامل کنار گذشته شود. البته مصوبه‌ای هم وجود دارد که از ابتدای سال آینده باید قیمت‌گذاری دستوری کنار گذاشته شود. اما در مجموع ما راه بورس را ادامه می‌دهیم و اعتقاد داریم که در نبود راه‌حل‌های بهینه بهترین کار عرضه خودرو در بورس است؛ زیرا طبق قانون؛ کالایی که در بورس عرضه می‌شود، معاف از هرگونه قیمت‌گذاری دستوری است.
بحث انحصار در صنعت خودرو بار دیگر به‌عنوان انگیزه‌ای برای بازگشت شورای رقابت به قیمت‌گذاری خودرو مطرح شده است. این مساله را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
وقتی همه در این مورد می‌دانیم و در مورد آن صحبت می‌کنیم، اما اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد و تغییری ایجاد نمی‌شود، به معنای آن است که با موانع ساختاری روبه‌رو هستیم. کلیدواژه انحصار باعث شده مشکل قیمت‌گذاری ادامه پیدا کند. این در حالی است که سهم خودروسازان بخش خصوصی از حجم بازار خودرو در سال‌های اخیر صعودی بوده و طی ماه‌های اخیر نیز از 12 به ۱۵درصد افزایش یافته و سهم آن‌ها از ارزش این بازار نیز به 38درصد رسیده است. بنابراین در این زمینه انحصار وجود ندارد. ادعای انحصار در محصول یا سگمنت یک بحث انحرافی است، چراکه در کشورهای آلمان، ژاپن و... هم که صنعت و بازار خودرو پیشرویی دارند، شرایط به همین صورت است. اما شاهدیم ه به اسم انحصار قیمت‌گذاری دستوری اعمال می‌شود و به همین سبب، ۳۵۰هزار میلیارد تومان از جیب سهامدار و خودروساز و مردم خارج و به کیسه دلالان واریز شده است. این موضوع باید پیگیری شود و ما در این خصوص در حال پیگیری هستیم.
بحث واگذاری سهام خودروسازان به قطعه‌سازان را چگونه می‌بینید؟
باید تکلیف سهامداری در ایران‌خودرو مشخص شود. درحال‌حاضر یکی دو قطعه‌ساز بزرگ سهامدار ایران‌خودرو هستند، اما بقیه قطعه‌سازان سهامدار نیستند. وظیفه ما حمایت و حفاظت از منافع سهامداران است. اما مسأله سهامداری در ایران‌خودرو باید حل شود تا هیچ یک از اعضای هیات‌مدیره به‌دلیل دفاع از منافع سهامداران متهم به جانب‌داری از قطعه‌سازان مالک سهام نشوند. پیشنهاد ما این است که کنسرسیومی با حضور یک بانک یا دو بانک شکل بگیرد و فعالان قطعه‌سازی بتوانند در همکاری با این بانک‌ها سهامدار ایران‌خودرو شوند.
وزارت صمت برنامه تولید 1.4میلیون دستگاه خودرو برای سال جاری داشت. چرا این هدف محقق نشد؟
ما یک مفهوم اشتباه را در سال‌های گذشته تحت‌عنوان تولید مکانیکی داشتیم و آمار تولید ناقص را به‌نام لیست تولید رد می‌کردیم. من این روش را نمی‌پسندم و تولید ناقص را تولید نمی‌دانم. بنابراین با توجه به میزان تولید و تکمیل خودروهایی که به‌صورت ناقص تولید شده بودند، می‌توانیم بگوییم که بیش از ۸۰درصد برنامه وزارت صمت در حوزه تولید خودرو محقق شده است. در بهمن‌ماه سال گذشته بیش از ۱۵۹هزار خودرو اعم از ناقص و پلاک‌شده کف کارخانه بود. امروز اما بیش‌از هر زمان دیگری ایران‌خودرو موفق به تحویل خودرو به مشتریان شده است. ما در بهمن‌ماه رکورد تولید ۵سال گذشته ایران‌خودرو را شکستیم و بیش‌از ۶۵هزار دستگاه خودرو طی یک‌ماه تولید کردیم.
در راستای کاهش هزینه‌های تولید چه اقداماتی انجام داده شد و ایران‌خودرو امروز با سال‌های قبل چه تفاوتی پیدا کرده است؟
در مورد کاهش هزینه باید تکلیف را مشخص کنیم که داریم در مورد قیمت ثابت صحبت می‌کنیم یا قیمت جاری. قیمت ثابت مانند حقوق و دستمزد و... از ابتدای سال افزایش داشته است. در این بخش ایران‌خودرو امروز بیش از ۴۰درصد نسبت به سال گذشته بهتر مدیریت شده است. اگر هم بخواهیم با در نظر گرفتن قیمت جاری محاسبه کنیم، حدود ۱۴درصد صرفه‌جویی انجام شده که نتیجه تولید عبور مستقیم است. بنابراین ایران‌خودرو به‌مراتب اقتصادی‌تر از سال‌های گذشته اداره می‌شود.
چرا رئیس‌جمهور را در سفر چین همراهی نکردید؟ هیات اعزامی ایران‌خودرو به چین چه دستاوردی برای شما داشتند؟
دلیل همراهی نکردن من با رئیس‌جمهور در سفر چین، مشغله کاری بود. اما تیمی که از این گروه صنعتی راهی کشور چین شد، قراردادی بین ایران‌خودرو دیزل و چینی‌ها منعقد کرد. زیرا مدیرعامل ایران‌خودرو دیزل در این سفر حضور داشت. هفدهم اسفندماه امسال نیز میزبان مدیرعامل شرکت هایما هستیم و بر این اساس اقدامات و همکاری با چینی‌ها در دست پیگیری است. چراکه تا سال ۲۰۳۰ معادلات صنعت و بازار خودرو جهان عوض می‌شود و چینی‌ها سهم عمده قالب را در بازارهای جهان کسب خواهند کرد. بر این اساس، همکاری ما با چینی ها اقدام شایسته‌ای خواهد بود و ما باید در زنجیره جهانی خودروسازان بزرگ قرار بگیریم.
نقل قولی از یک منبع روسی در خصوص عدم رعایت استاندارد خودروهای ایرانی مطرح بود. این مساله تا چه اندازه صحیح است؟
شایعه‌ای که هفته گذشته مبنی بر عدم تایید خودروهای صادراتی به روسیه از سوی وزارت صنایع و بازرگانی این کشور عنوان شده بود، کذب است. مذاکرات بسیار خوبی با روس‌ها در حوزه خودروهای سواری و سنگین در جریان است و صادرات خودرو سواری به این کشور آغاز شده و خودرو سنگین آتامان نیز قرار شده در تیراژ بالا صادر شود.
تولید خودروهای برقی به کجا رسیده است و چه زمانی به تولید انبوه خواهند رسید؟ برنامه تولید خودرو مشترک با سایپا چگونه پیش می‌رود؟
تولید خودرو تارا برقی طی تفاهم‌نامه‌ای با گروه مپنا در حال انجام است و در سال آینده ۵۰ دستگاه از آن تولید خواهد شد. حتی پیشنهاد شده است که تولیدات اولیه به‌صورت تاکسی در جزیره کیش مورد استفاده قرار بگیرد. درخصوص تولید خودرو مشترک با سایپا نیز مقرر شد تولید محصول بنزینی را این شرکت و تولید خودرو برقی را ما انجام دهیم.
طی مدیریت یک‌ساله شما در ایران‌خودرو چه تغییراتی برای سهامداران رقم خورده است؟
قیمت سهام ایران‌خودرو در بورس در بهمن سال ۱۴۰۰ حدود ۱۸۰تومان بود که امروز این رقم دوبرابر شده است. اگر روند عرضه خودرو در بورس ادامه داشته باشد، سال آینده سال بسیار نویدبخشی برای سهامداران ایران‌خودرو خواهد بود. هنوز فروش خودروهای بورسی ما در صورت‌های مالی ما وارد نشده است. بنابراین با توجه به افزایش تولید، شیب زیان کاهشی شده است و ما در نیمه دوم سال جاری با توجه به عرضه در بورس زیان‌دهی نداشتیم.
موضوع واگذاری خودرو به نهادها و سازمان‌ها همچنان محل بحث برخی رسانه‌هاست. حتی در فرمان رئیس‌جمهور هم بحث ممنوعیت واگذاری مطرح بوده، آیا خودرو به‌صورت غیرقانونی به نهادها واگذار شده است؟
تفسیر و تحلیل ما از دستور رئیس‌جمهور در این زمینه، خودروهایی است که قرار بود در قرعه‌کشی به مردم واگذار شود. بنابراین وقتی خودرویی در بورس عرضه می‌شود، دیگر نمی‌توان آن را واگذاری بر اساس رانت اطلاق کرد، در این خصوص که «خودرویی واگذار شده است یا خیر؟» به صراحت اعلام می‌کنم خودروهایی مانند پژوپارس، رانا، سورن و پژو۲۰۶ که قرار است به‌صورت قرعه‌کشی عرضه شود، حتی یک دستگاه هم به شخص حقوقی واگذار نشده است. اگر خودرویی هم واگذار شده است که باید بگویم مربوط به دوره ما نبوده، باید گفت مطابق قانون به نهادهای نظامی، امنیتی و غیره بوده که اجازه ندارند از بازار خودرو بخرند و همچنین نباید اقدام به خرید خودروهای خارجی کنند، اما درعین‌حال، مکلف به جایگزینی خودروهای فرسوده‌شان هستند و این موارد در بودجه آن‌ها نیز پیش‌بینی شده است. نوع خودروهای مجاز برای اشخاص حقیقی دولتی یعنی سازمان‌ها و ارگان‌ها هم پارس و نهایتا دنا است. ایران‌خودرو در این زمینه روسفید است و جوابگوی بازرسی ریاست‌جمهوری نیز بوده‌ایم. اگر صداوسیما به دنبال کشف تخلف است، چرا در این زمینه فقط به ایران‌خودرو و سایپا می‌پردازد و حتی در نامه‌ای به سایپا درخواست تامین خودرو کرده است.
بحث واردات خودروهای دست‌دوم را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ چرا ایران‌خودرو مانند سایپا اقدام به واردات نکرده است؟
در زمینه آزادسازی واردات خودرو بارها اعلام کرده‌ایم که مخالفتی در این زمینه نداریم. این‌که چرا ایران‌خودرو مانند سایپا اقدام به واردات نکرده، بحث دیگری است. اما با واردات خودروهای دست دوم مخالف هستیم و از نظر کارشناسی این اقدام را صحیح نمی‌دانیم. با این‌حال واردات خودروهای نو را بسیار مناسب می‌دانیم و معتقدیم که می‌توان با تعرفه‌های مختلف منافع همه را تامین کرد.
قطعه‌سازان در مورد بدهی خودروسازان و عدم پرداخت به‌موقع و همچنین عدم به‌روزرسانی قراردادهایشان گلایه‌هایی دارند. چه اقداماتی در این خصوص انجام شده است؟
هیچ‌گونه بدهی به قطعه سازان که مربوط به دوره مدیریت جدید ایران‌خودرو باشد، نداریم و حتی بیشتر از قطعاتی که دریافت کردیم، به آن‌ها پول پرداخت کرده‌ایم. بدهی هم اگر وجود دارد، مربوط به دوره قبل از مدیریت من بوده که برای پرداخت آن‌ها هم برنامه‌ریزی کرده‌ایم. به‌روزرسانی قراردادهای قطعه‌سازان را نیز در چند نوبت انجام داده‌ایم.
