قدرت‌نمایی محصولات دیجیتال غول‌های فناوری در تمام امور رسوخ کرده؛ این نفوذ تا حدی است که درحقیقت خودروهای امروزی بیشتر شبیه به‌یک وسیله جانبی برای تلفن‌های هوشمند هستند. رشد شرکت‌های فعال در زمینه خودرو و الکترونیک به‌تدریج تولید سامانه‌هایی با نمایشگرهای لمسی و قابلیت صحبت و نوشتن از طریق داشبورد خودرو را افزایش می‌دهد.

از زمان تولید نخستین خودروها بیش‌از یک‌ونیم قرن می‌گذرد و در تمام این سال‌ها شاهد ساخت انواع مدل‌ها و برندهای گوناگون خودرو بوده‌ایم.

خودروهایی که در گذشته‌های دور تولید می‌شدند با خودروهای امروز تفاوت‌های چشمگیری داشتند؛ زیرا غیر از حرکت به‌جلو قابلیت دیگری نداشتند و حتی با هندل روشن می‌شدند.

به‌مرور زمان فناوری‌های متعددی در ساخت خودرو به‌کار گرفته شد؛ تا جایی ‌که استفاده از نرم‌افزارهای رایانه‌ای برای کنترل، امنیت و هدایت خودروها از سوی کمپانی‌های خودروسازی به‌یکی از زیرشاخه‌های اصلی و اجتناب‌ناپذیر این صنعت تبدیل شد.

گسترش فناوری‌های مخابراتی و نفوذ دامنه خدمات اینترنتی به‌خانه‌ها و گوشی‌های هوشمند موجب بروز و پیدایش نوع منحصربه‌فردی از فناوری‌های های‌تک شده است که در دسترس عموم قرار می‌گیرند و به‌سهولت قابل استفاده‌ هستند.

خودرویی در گوشی هوشمند شما

این روزها تکنولوژی با سرعت وصف‌ناپذیری رشد می‌کند؛ تا جایی ‌که مرزهای بین محصولات و ابزارهای کاربردی هر روز جابه‌جا می‌شود. به‌عنوان ‌مثال در دهه ۱۹۳۰ میلادی خودروها به‌گیرنده رادیو مجهز شدند. پس از رادیو، ضبط‌صوت‌ها آمدند و به‌دنبال آن پخش‌کننده‌های سی‌دی. این روزها نیز پخش‌کننده‌های سی‌دی مسیر زوال را در پیش گرفته‌اند (البته هنوز در خودروهای تولید داخل حضور دارند!) و جای خود را به‌تلفن‌های هوشمند و سیستم‌های پخش استریم موزیک داده‌اند.

درمقایسه با چند سال پیش خودروهای امروزی بسیار بیشتر به‌محیط بیرون متصل هستند و روند پیش‌رونده فناوری‌های دیجیتال و تجهیزات الکترونیک و گسترش استفاده از تلفن‌های هوشمند، کنترل و راهبری سیستم‌های عامل خودروها را هم دستخوش تغییر و تحول کرده است.

قدرتنمایی محصولات دیجیتال غول‌های فناوری در تمام امور رسوخ کرده؛ این نفوذ تا حدی است که درحقیقت خودروهای امروزی بیشتر شبیه یک وسیله جانبی برای تلفن‌های هوشمند هستند. رشد شرکت‌های فعال در زمینه خودرو و الکترونیک به‌تدریج تولید سامانه‌هایی با نمایشگرهای لمسی و قابلیت صحبت و نوشتن از طریق داشبورد خودرو را افزایش می‌دهد.

در آینده نزدیک انتظار می‌رود درصد قابل‌ توجهی از خودروها در جاده مجهز به‌قابلیت به‌روز کردن نوشته‌های شبکه اجتماعی فیسبوک یا توئیتر از طریق صدای راننده و حتی گشت‌وگذار اینترنتی باشند. امروزه طیف وسیعی از تکنولوژی‌ها در خودروها استفاده می‌شوند. این تکنولوژی‌ها در سه حوزه مختلف طبقه‌بندی می‌شوند: ۱- ایمنی و امنیت ۲- مصرف سوخت ۳- سرگرمی و وب‌گردی.

اشیاء هوشمند

حمل‌ونقل هوشمند شامل وسایل نقلیه‌ مجهز به Wi-Fi یا سنسورهای دیگر برای اتصال به‌اینترنت است. به‌عنوان ‌مثال شرکت تسلا خودروهایی را طراحی کرده که یک سیم‌کارت داخل آن‌ها تعبیه شده است و اینترنت رایگان و نامحدود را برای مشتریان خود در نظر می‌گیرد. تقریبا هیچ دکمه‌ای در این خودروها دیده نمی‌شود؛ اما تمام جزئیات از طریق مانیتور خودرو کنترل می‌شوند.

اینترنت اشیاء در حمل‌ونقل کاربردهای زیادی دارد. به‌گفته کارشناسان تا سال۲۰۳۰ خودروها از طریق فناوری آی‌اوتی کنترل و پایش می‌شوند. با این حال خودرو می‌تواند پلت‌فرم بهتری برای درک مفهوم اینترنت اشیاء باشد. در داخل خودرو افراد و داده‌ها می‌توانند در فرآیند یکپارچه‌ای با دیگر خودروها تعامل کنند.

خودروهای یکپارچه از طریق سنسورهای پیشرفته و شبکه دوربین‌ها قادر خواهند بود تمام علائم جاده‌ای و نشانه‌گذاری‌ها را شناسایی و با آن‌ها ارتباط برقرار کنند. این سامانه دیجیتال که به‌راحتی قابل‌ نصب و استفاده در گوشی‌های هوشمند است، خودروها را به‌سیستم بازیابی وسایل نقلیه سرقت‌شده مجهز کرده است. این سیستم پس از سرقت خودرو فعال شده و سیگنال مربوطه را به‌واحدهای پلیس گزارش می‌دهد.

همچنین می‌توان از این سامانه برای ایمن‌سازی جاده‌ها استفاده کرد. به‌این ترتیب که تصادفات جاده‌ای و رانندگی پرخطر را هشدار و گزارش می‌دهد. حتی این امکان وجود خواهد داشت که به‌طور خودکار حوادث را تشخیص داده و بلافاصله با اورژانس تماس بگیرد. خودروهای هوشمند می‌توانند به‌ایمنی یکدیگر کمک می‌کنند.

این خودروها می‌توانند اطلاعات مربوط به‌شرایط جاده‌ای و ترافیکی و سایر موانع پیش رو را در اختیار هم قرار بدهند. سنسورهای هوشمند تعبیه‌شده در خودروها به‌شناسایی محیط اطراف خودرو، اتصال به‌اینترنت و موقعیت‌یابی کمک می‌کنند.

در مقیاس کلان، اینترنت خودرو می‌تواند پیش‌بینی و مدیریت ترافیک را از طریق یک شبکه ارتباطی برای وسایل نقلیه ارائه بدهد. این امر می‌تواند منجر به‌جاده‌های امن‌تر و تراکم ترافیک کمتر شود.

یک چالش جدید

خودروها از اواخر دهه ۷۰ میلادی تاکنون به‌کامپیوترهای ویژه‌ای تکیه کرده‌اند؛ هرچند این کامپیوترها بیشتر با نام واحدهای کنترل الکترونیکی یا ECU شناخته می‌شوند. اساسا ECU ها جعبه‌هایی کامپیوتری هستند که وظایف مختلفی را برعهده دارند.

احتمالا نخستین کاربرد عمده ECU ها در خودروها به‌کنترل پیشرانه‌ها مربوط بوده است. چنین اتفاقی یک قدم مهم روبه‌جلو بود؛ زیرا تمام سیستم‌های جرقه و سوخت‌رسانی زیر چتر کنترلی سیستم مدیریت پیشرانه درآمدند و این به‌معنی مصرف سوخت کمتر و قدرت بیشتر پیشرانه‌ها بود.

اندکی بعد ECU ها کنترل موارد دیگری همچون ترمز ضد قفل، سیستم‌های روشنایی و چراغ‌ها، کنترل پایداری و گیربکس را برعهده گرفتند. خودروهای امروزی از واحدهای کنترل الکترونیکی متعددی استفاده می‌کنند و تعداد آن‌ها به‌نزدیک ۱۰۰ عدد در خودرو می‌رسد. یکی از مزیت‌های استفاده زیاد از ECU ها در خودروها به‌کاهش سیم‌کشی‌های زیاد و هزینه‌بر مربوط می‌شود.

به‌جای سیم‌کشی‌های مورد نیاز برای اتصال هر دستگاه برقی موجود در خودرو و همچنین استفاده از سیم‌کشی برای خاموش و روشن کردن بخش‌های مختلف، معرفی شبکه کنترلر منطقه‌ای یا CAN به‌هر ECU اجازه کنترل گروهی از تجهیزات خودرو را داد؛ اما حالا مشکلی وجود دارد و آن این‌که پیچیدگی خودروها نیازمند تکنولوژی بهتری است. از دل همین مباحث عبارت خودرو تعریف‌شده بر اساس نرم‌افزار بیرون می‌آید.

برای مثال رنو می‌گوید خودرو خود را از طریق معماری متمرکز مشابه گوشی‌های هوشمند به‌روزرسانی خواهد کرد. این یک دوران گذار ملایم از قطعات الکترونیکی به‌تکامل تدریجی در طول مدت مالکیت خودرو است. درمورد رنو باید گفت به‌روزرسانی نرم‌افزاری می‌تواند سبب کاهش استهلاک، شخصی‌سازی تجهیزات کابین، مدیریت شارژ باتری، سیستم اطلاعات و... شود.