با گذشت بیش‌از یک‌سال از آزادسازی واردات خودرو به‌نظر می‌رسد واردات خودروهای صفرکیلومتر و کارکرده به ایستگاه آخر رسیده است و وزارت صمت و سازمان ملی استاندارد با تعامل، دستورالعمل جدید آن را تدوین کردند. هرچند برخی کارشناسان این حوزه با ایجاد هراس از کیفیت محصولات کارکرده به دنبال ممانعت از اجرای واردات این خودروها هستند. اما بازار خودرو به‌دلیل جاماندگی عرضه نسبت‌به تقاضا التفاتی به این واکنش‌ها نشان نمی‌دهد. با در نظر داشتن وضعیت تولید خودرو در کشور و تقاضای انباشت‌شده، اگر اقدام مثبتی برای تسریع در روند واردات ایجاد نشود، مشتریان شاهد موج جدید گرانی به دلیل تغییر قیمت‌گذاری دستوری خواهند بود. بر این اساس، اگر دولت سیزدهم وضعیت بهبود بازار خودرو را دنبال می‌کند، باید هرچه سریع‌تر دستورالعمل اجرای واردات خودرو را منتشر کند.
در همین زمینه، مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفت‌وگو با «دنیای‌خودرو» اظهار داشت: «در صورت تسهیل و تسریع اجرای دستورالعمل واردات خودرو، بازار تا پایان سال می‌تواند شاهد عرضه ۵۰هزار دستگاه خودرو خارجی باشد.»
وی افزود: «طی چهار سال گذشته واردکنندگان خودرو به سمت تولید سوق داده شدند. اکنون نیز تولیدکنندگان خودرو به واردات روی آوردند.» دادفر ادامه داد: «بیشتر خودروهای وارداتی به کشور، برندهای چینی هستند و حدود ۲هزار دستگاه خودرو غیرچینی تاکنون به کشور رسیده است.»
برخی کارشناسان معتقدند دولت برای تامین ارز خودرو وارداتی با مشکلاتی روبه‌رو شده است. آیا دولت به دلیل کمبود ارز از آزادسازی واردات خودرو پشیمان شده است؟
شیوه‌نامه و راهکارهای تامین ارز برای واردات خودرو در هیات دولت مورد بررسی قرار گرفته و دستورالعمل واردات خودرو تنظیم شده و واردات خودرو قطعا انجام خواهد شد.
دولت سیزدهم به این نتیجه رسیده است که میان خواسته‌های مردم مانند خودرو، پوشاک و خوراک و غیره با مبحث تولید تفکیک قائل شود. بنابراین می‌توان گفت سیاست دولت اکنون حمایت از تولید توام با افزایش رضایت‌مندی مردم است.
هرچند در شرایط فعلی، فشار تحریم‌های ظالمانه علیه کشور نسبت‌به گذشته بیشتر و درآمدهای ارزی نیز کاهش یافته، اما به‌رغم این مشکلات در دولت سیزدهم، واردات خودروهای صفرکیلومتر و کارکرده به‌صورت قانون در آمده است.
برخی فعالان حوزه واردات خودرو معتقدند تنها خودروهای چینی موفق به عبور از فیلترهای خارجی و داخلی می‌شوند و تعداد قابل توجهی خودرو به بازار عرضه نخواهد شد. تاکنون چند دستگاه خودرو به کشور وارد شده است؟
بیشتر خودروهای وارداتی به کشور برندهای چینی هستند؛ حدود ۲هزار دستگاه خودرو غیرچینی تاکنون به کشور رسیده است. البته این تیراژ کم به دلیل آغاز واردات رسمی خودرو به کشور بوده و معتقدم تا پایان سال تعداد خودروهای بیشتری وارد کشور خواهد شد. در صورت تسهیل و تسریع اجرای دستورالعمل واردات، بازار تا پایان سال می‌تواند شاهد عرضه ۵۰هزار دستگاه خودرو وارداتی باشد.
برخی فعالان و کارشناسان صنعت خودرو می‌گویند خودروهای کارکرده برای واردات مناسب نیستند. نظر شما در این خصوص چیست؟
ابتدا این سوال مطرح می‌شود که در بازار خودرو داخلی، اگر مشتری قصد خرید یک وسیله نقلیه کارکرده را داشته باشد، چه رفتاری خواهد کرد. همان رفتار و حساسیت‌ها نیز برای خودروهای وارداتی کارکرده از سوی شرکت‌ها لحاظ می‌شود. یک بازرگان پیش از واردات خودرو کارکرده ابتدا فروشنده را شناسایی می‌کند، سپس خودرو را به مراکز معتبر جهت بررسی فنی ارجاع می‌دهد و درنهایت در زمان واردات به کشور نیز از سوی گمرک، پلیس و سازمان ملی استاندارد بررسی‌های لازم انجام خواهد شد. بنابراین واردات این محصولات چندان بی‌حساب و کتاب هم نیست. بنابراین بسیاری از افرادی که ادعای داشتن دغدغه مسائل فنی و کیفی خودروهای کارکرده وارداتی را دارند، بیشتر نگران سود خود در بازار فعلی خودرو هستند.
پس از آزادسازی واردات خودرو اعم از نو و کارکرده، شرکت‌های خودروساز نیز در این بازار مشارکت داده شدند. به نظر شما ورود خودروسازان به واردات چه تاثیری در بازار خواهد داشت؟
پیش‌تر نیز اعلام کردم؛ طی چهار سال گذشته واردکنندگان خودرو به سمت تولید سوق داده شدند، اکنون نیز تولیدکنندگان خودرو به سوی واردات روی آوردند. سرمایه و بازار به سمتی هدایت می‌شود که خودروساز بتواند سبد کالایی خود را متنوع کند. با در نظر داشتن قیمت‌گذاری دستوری خودروسازان جهت کسب سود باید به دنبال واردات باشند، هرچند در مقاطع مختلف، زمانی گروه صنعتی ایران‌خودرو برندهای پژو و سوزوکی و گروه خودروسازی سایپا برندهای سیتروئن و نیسان را به کشور وارد کردند. در گذشته بارها اعلام کردم که خودروسازان هم باید به دنبال واردات باشند که خوشبختانه این موضوع تحقق یافت.
بازار خودرو به گفته فعالان آن دچار رکود شده است. به نظر شما برای رونق گرفتن این بازار چه اقداماتی ضروری است؟
بازار خودرو به دلیل افزایش بی‌رویه و حبابی قیمت برخی محصولات دچار وضعیت فعلی شده است اما آینده صنعت خودرو در کشور چندان خوب نیست. آینده خوب صنعت خودرو یعنی بتوان از فضای موجود جهت دستیابی به تکنولوژی‌های جدید استفاده کرد، چراکه باید از تکنولوژی‌های روز جهت ارتقای تولید و خدمات پس از فروش بهره برد. در سال ۱۳۹۴ که برای نخستین بار، خودرو هیبرید توسط شرکت ایرتویا به کشور وارد شده بود، دوره آموزشی برای آشنایی سازمان آتش‌نشانی جهت برخورد با خودروهای برقی یا هیبرید حادثه‌دیده در جاده‌ها و خیابان‌ها برگزار شد.
پس از آن، اقدام به آموزش فنی تعمیرکاران جهت شناخت سیستم خودروهای هیبرید صورت گرفت. اگر مسئولان می‌خواهند آینده را از دست ندهند، اکنون باید اقدام به تدوین تسهیلات خاص جهت واردات خودروهای برقی یا پلاگین-هیبرید کنند. نباید فرصت‌سوزی داشت که با فرا رسیدن تعطیلات بگویند ۱۳۲میلیون لیتر بنزین مصرف شده است.
طی ۴۰ سال گذشته اصرار به تولید خودروهای با مصرف سوخت متوسط ۱۲ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر در کشور وجود داشته است. اگر متولیان این صنعت برنامه تولید خودروهای با میانگین مصرف ۶ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر را دنبال می‌کردند، مصرف سوخت خودروهای داخل کشور به ۱۳۲میلیون لیتر نمی‌رسید.
با توجه به تجربه آلودگی هوا در فصول سرد سال باید واردات خودروهای صفر کیلومتر و کارکرده به سمت محصولات برقی هدایت شود. شاید افراد مدعی در این میان اظهار نظر کنند که زیرساخت خودروهای برقی در کشور وجود ندارد، ولی تجربه واردات تلفن همراه بدون آنتن‌دهی در خارج شهر، در کشور وجود دارد. خودروهای برقی نیز از این قاعده مستثنا نیستند و به محض ورود، زیرساخت‌های آن‌ها نیز تامین می‌شود. باید از فناوری‌های جدید جهت ارتقای صنعت و توسعه بازار استفاده کرد.
آیا در برنامه واردات خودروهای صفر کیلومتر یا کارکرده به کشور، محصولات دوگانه سوز نیز وجود دارند؟
خیر. جهت واردات خودروهای کم‌مصرف یا هیبرید به کشور تاکنون هیچ طرح تشویقی یا حمایتی تدوین نشده است. بنابراین واردکنندگان توجه چندانی به این محصولات نخواهند داشت. در دوره قبلی مجلس، تعرفه واردات برای خودروهای هیبرید ۴درصد اعلام شد. حتی سازمان ملی استاندارد در آن سال ممانعتی نسبت به واردات خودروهای هیبرید داشت که با حضور نمایندگان مجلس در سازمان استاندارد این موضوع حل‌وفصل شد. متولیان صنعت و بازار خودرو باید اجازه ورود خودروهای پاک به کشور را بدهند. در حقیقت باید سبد سوختی در کشور تعریف شود تا مصرف بنزین روند نزولی را دنبال کند.
