کشور ایران با تولید روزانه ۲۶ هزار تن گاز مایع (LPG) و ظرفیت تولید سالانه ۲۲ میلیون تن سیاِنجی، پتانسیل چشمگیری برای کاهش مصرف بنزین دارد.
بر اساس آمارهای اخیر، استفاده همزمان از این دو سوخت میتواند مصرف روزانه بنزین را تا ۲۴ میلیون لیتر کاهش دهد. سیاِنجی که بیشتر از پالایش گاز طبیعی تولید میشود، با ارزش حرارتی بالا و آلودگی کمتر، بهترین گزینه برای ناوگان حملونقل عمومی است.
از سوی دیگر، الپیجی بهدلیل قیمت پایینتر و قابلیت استفاده در خودروهای سبک، جایگزین مناسبی برای بنزین در خودروهای شخصی محسوب میشود.
در این میان هزینه تجهیز خودروها بهسیستمهای گازسوز که برای سیاِنجی به ۲۵۰ هزار تومان و برای الپیجی به ۱۵۰ هزار تومان میرسد، از موانع این طرح است.
نگرانیهای ایمنی نیز نقش مهمی در مقاومت عمومی دارد. برای نمونه، مخازن سیاِنجی تحتفشار ۲۲۰ بار هستند که در صورت نقص فنی، خطر انفجار را افزایش میدهند. این درحالی است که مخازن الپیجی با فشار ۸ تا ۱۰ بار، ایمنتر هستند؛ اما برای خودروهای انژکتوری مناسب نیستند.
رئیسجمهور وقت کشور در سال ۱۴۰۲ دستور صریحی برای ورود الپیجی بهسبد سوخت خودروها صادر کرد. این تصمیم که قسمتی از استراتژی اقتصاد مقاومتی است، بهدنبال آن است که تا پایان ۱۴۰۵، ۳۰ درصد از خودروهای سبک بهسیستمهای گازسوز مجهز شوند.
برای پیشبرد این هدف، وزارت نفت مکلف شده است تا ۵ هزار جایگاه جدید سوختگیری گاز در سراسر کشور احداث کند. استفاده از سیاِنجی و الپیجی نه تنها هزینههای مصرفکنندگان را کاهش میدهد، بلکه بهکاهش واردات بنزین و صرفهجویی در ارز کمک میکند.
بهطور متوسط، هر لیتر سیاِنجی ۳۰ درصد ارزانتر از بنزین است. از سوی دیگر این سوختها ۵۰ درصد کمتر از بنزین آلایندگی تولید میکنند که میتواند نقش مهمی در بهبود کیفیت هوای شهرهای آلوده مانند تهران ایفا کند. برای غلبه بر چالشها، دولت برنامهریزیهای بلندمدتی را در دستور کار قرار داده است.
از جمله این برنامهها میتوان بهتوسعه جایگاههای هوشمند سوختگیری، کمکهای دولتی برای تجهیز خودروها و تاسیس کارخانههای تولید مخازن ایمن اشاره کرد. همچنین تحقیقات برای تولید گازهای پاک از منابع تجدیدپذیر مانند بیوگاز در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفته است.
گازهای سیاِنجی و الپیجی میتوانند پاسخی عملی به بحرانهای انرژی و آلودگی ایران باشند. با وجود موانعی همچون تعارض منافع و هزینههای اولیه، پیشرفت در زیرساختها و حمایتهای دولتی نشان میدهد مسیر تغییر در حال شکلگیری است.
اگرچه رسیدن به اهداف کلان نیازمند همکاری تمام ذینفعان است، اما هر قدم در جهت گسترش این سوختهای پاک، گامی بهسوی آیندهای پایدار و کمکربن است. مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی نیز از صرفهجویی سالانه ۲۲۰ میلیون لیتری بنزین گفته و تاکید کرد توسعه صنعت CNG و تبدیل خودروهای تکسوز به دوگانهسوز، کلید کنترل مصرف سوخت در کشور است.
بهگزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، ویس کرمی در جمع مسئولان شرکت زامیاد گفت: «طی سالهای گذشته بیش از ۴ میلیون دستگاه خودرو دوگانهسوز شدهاند و ظرفیت عرضه روزانه گاز طبیعی فشرده (CNG) در کشور بهحدود ۳۵ میلیون مترمکعب میرسد.»
وی با اشاره به کاهش مصرف CNG از ۲۴ میلیون مترمکعب در سالهای گذشته به حدود ۱۶ میلیون مترمکعب در فروردین ۱۴۰۴ تاکید کرد که برای افزایش مصرف CNG، لازم است خودروهای تکسوز به دوگانهسوز تبدیل شوند.
کرمی افزود: «رشد روزانه مصرف بنزین بهحدود ۱۲۹ میلیون لیتر رسیده که توسعه خودروهای دوگانهسوز و تبدیل وانتها به این سیستم، میتواند این رشد را کنترل کند.»
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران از انعقاد قرارداد تولید ۳۰ هزار وانت دوگانهسوز با مبلغ نیم میلیون دلار خبر داد که از محل صرفهجویی در مصرف بنزین تامین مالی میشود. وی از تبدیل ۳۴۰ هزار دستگاه خودرو تکسوز به دوگانهسوز خبر داد و گفت برنامه تبدیل بیش از ۹۵۰ هزار دستگاه خودرو در دستور کار است.
کرمی تاکید کرد: «رفع مشکلات تامین نقدینگی شرکتهای تبدیلکننده در سال گذشته، به افزایش سرعت تولید خودروهای دوگانهسوز در سال ۱۴۰۴ کمک کرده است.»
کرمی در پایان افزود: «نسل جدید کیتهای تبدیل خودرو با فناوری روز آماده عرضه است و آمادگی دارند قراردادهای بیشتری با تولیدکنندگان تاکسی و کامیونتهای دیزلی دوگانهسوز منعقد کنند.»