تصادف رانندگی در هر جامعهای، رخدادی طبیعی اما پرتنش است. در ایران، با توجه به آمار بالای تصادفهای جادهای و شهری، هر برخورد سادهای ممکن است زمینهساز درگیریهای لفظی و حتی فیزیکی بین رانندگان شود؛ وضعیتی که گاه از یک خسارت ساده به نزاعهای خیابانی و شکایتهای قضایی میانجامد.
در چنین بستری، بیمه شخصثالث بهعنوان یک نهاد میانجی، نقشی فراتر از جبران خسارت مالی ایفا میکند. این بیمه میتواند تنش را در نقطه صفر مهار کرده و مسیر رسیدگی قانونی را هموار سازد.
ناصر فیضالهی، کارشناس حوزه بیمه خودرو در گفتوگو با «دنیایخودرو» به بررسی ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بیمه شخصثالث میپردازد.
فیضالهی معتقد است نگاه سطحی به بیمه شخصثالث و تلقی آن بهعنوان یک الزام اداری، از تاثیر واقعی این سازوکار اجتماعی کاسته است.
وی گفت: «زمانی که راننده بداند در صورت تصادف، مسئولیت مالی بر دوش شرکت بیمه قرار دارد، احتمال پرخاشگری یا فرار کاهش مییابد. این حس امنیت، هم برای فرد مقصر و هم برای زیاندیده آرامشبخش است.»
او افزود: «در بسیاری از تصادفات، تنش از ترس پرداخت خسارت آغاز میشود. بسیاری از درگیریها ریشه در ترس از ناتوانی مالی دارند. بیمه شخصثالث با برعهده گرفتن بار سنگین مالی، این ترس را خنثی میکند و از انتقال فشار روحی بهفرد حادثهدیده جلوگیری میکند. در نتیجه، بیمه نهفقط ابزاری برای جبران خسارت، بلکه ابزاری برای حفظ کرامت انسانی در مواجهه با بحران است.»
وی در ادامه گفت: «افزایش نرخ دیه در سال جاری، اثر مستقیمی بر افزایش حق بیمه شخصثالث دارد. بسیاری از رانندگان، بهویژه در طبقه متوسط و پایین، با چالش تامین این هزینه روبهرو هستند که اگر تمهیداتی برای حفظ قدرت خرید بیمهگزاران اندیشیده نشود، بخشی از جامعه ممکن است بهسمت بیتوجهی یا حذف این بیمه برود که تبعات آن هم برای فرد و هم برای جامعه بسیار خطرناک خواهد بود.»
وی پیشنهاد میکند: «دولت و بیمهگران با ارائه طرحهای اقساطی یا یارانهای، از کاهش پوشش بیمهای در میان قشرهای کمدرآمد جلوگیری کنند.»
وی تصریح کرد: «عدمپوشش خسارات راننده مقصر در بسیاری از موارد موجب نارضایتی و سوءتفاهم در بین مردم میشود. همچنین روند ارزیابی و پرداخت خسارت که در برخی شرکتهای بیمه بهکُندی صورت میگیرد، موجب کاهش اعتماد عمومی شده است.»
او تاکید میکند: «رفع این کاستیها نهتنها رضایت مشتری را افزایش میدهد، بلکه جایگاه بیمه را بهعنوان یک مرجع حل اختلاف در ذهن جامعه تقویت میکند.»
او تاکید کرد: «بیمه شخصثالث، اگرچه در ظاهر یک سند مالی است، اما در بطن خود یک پیمان اجتماعی برای مقابله با بحران و خشونت شهری بهشمار میرود. این بیمه با انتقال بار خسارت از فرد بهساختار قانونی، سطح امنیت روانی جامعه را بالا میبرد و از بروز بسیاری از درگیریهای خیابانی جلوگیری میکند.»
وی در پایان گفت: «تقویت پوشش، بهبود خدمات، شفافسازی قوانین و آموزش گسترده، میتواند این ابزار قانونی را بهستون فقرات امنیت روانی شهروندان در جادهها و خیابانها بدل سازد.»