آغاز این داستان به ۱۳ مه ۱۹۵۰ و نخستین جایزه بزرگ بریتانیا بازمیگردد؛ رویدادی که همزمان، نخستین مسابقه رسمی قهرمانی جهان نیز بود. آن روز در پیست سیلورستون، چهار خودرو آلفارومئو و چهار مازراتی به تایرهای پیرلی مجهز شدند.
جوزپه فارینا با آلفارومئو به مقام قهرمانی رسید و لوئیجی فاگیولی و رد پارنل نیز با خودروهای مشابه، سکو را کامل کردند تا تایرهای ایتالیایی یک پیروزی تمامعیار را جشن بگیرند.
از آن زمان تاکنون، پیرلی در ۴۹۹ گرندپری حضور داشته که در سه دوره زمانی رقم خورده است: ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۸، سپس ۱۹۸۱ تا ۱۹۹۱ (بهجز سالهای ۱۹۸۷ و ۱۹۸۸) و از سال ۲۰۲۱ تاکنون که این شرکت بهعنوان شریک جهانی تایر مسابقات فرمولیک FIA فعالیت میکند و به مناسبت این رکورد، جشنهایی در پیست زاندورت برگزار میشود و هفته آینده نیز در مونزا ادامه خواهد یافت؛ جایی که میزبان جایزه بزرگ ایتالیا و پیرلی، اسپانسر اصلی رویداد است.
در هلند، تمام خودروها و تایرهای اسلیک نرم با لوگوی ویژه «۵۰۰GP » به میدان میروند؛ لوگویی که نخستینبار در ۱۸ فوریه و در مراسم هفتاد و پنجمین سالگرد فرمولیک در لندن رونمایی شد. در مونزا نیز، پیش از آغاز مسابقه، اعضای تیمها و رانندگان به همراه مدیران ارشد فرمولیک، FIA و پیرلی برای ثبت یک عکس یادبود گرد هم خواهند آمد.
ترکیبهای نرمتر پیرلی برای گرندپری هلند
پیرلی برای مسابقه این هفته در زاندوورت، یک پله نرمتر از سال گذشته عمل کرده است. امسال تیمها میتوانند از ترکیبهای C2 بهعنوان هارد، C3 بهعنوان مدیوم و C4 بهعنوان سافت استفاده کنند؛ درحالی که در سال ۲۰۲۴ ترکیبهای موجود C2، C1 و C3 بودند.
این تغییر که با هماهنگی FIA و برگزارکنندگان قهرمانی جهان اتخاذ شده، با هدف افزایش احتمال استفاده از استراتژی دو توقف بهجای یک توقف است؛ رویکردی که از زمان بازگشت گرندپری هلند بهتقویم در سال ۲۰۲۲، کمتر مورد استفاده قرار گرفته و یک توقف، انتخاب غالب بوده است.
گام دیگر در این راستا، تصمیم FIA برای افزایش سرعت مجاز در خط پیت از ۶۰ به ۸۰ کیلومتر است که زمان توقف در پیت را کاهش میدهد. با این حال، شبیهسازیهای تیمها نشان میدهد که یک توقف همچنان سریعترین گزینه است؛ بخشی به دلیل دشواری سبقتگیری در زاندوورت که تنها یک مسیر مستقیم اصلی دارد و عرض کلی پیست نیز باریک است.
در مسابقه سال گذشته، ۱۶ راننده با تایر مدیوم مسابقه را آغاز کردند؛ درحالی که همیلتون، تسونودا و بوتاس از تایر سافت استفاده کردند و مگنوسن از خط پیت با تایر هارد استارت زد. سهچهارم رانندگان تنها یک توقف داشتند و برای ست دوم به تایر هارد روی آوردند؛ درحالی که مگنوسن در ادامه از تایر مدیوم استفاده کرد.
تاثیر چگالی انرژی در این گرندپری
چگالی انرژی، بهمعنای میزان انرژی موجود یا ذخیرهشده در حجم یا جرم یک ماده است. در دنیای فرمولیک، این مفهوم به نوعی از انرژی اشاره دارد که تایر هنگام حرکت در پیست جذب، انباشته و سپس دفع میکند.
این انرژی عمدتا از طریق تماس تایر با سطح مسیر و تنشهای واردشده بر آن ایجاد میشود؛ تنشهایی که هم ناشی از تغییر شکل لاستیک و هم حاصل نیروهای اصطکاکی هستند.
هرچه خودرو با سرعت بالاتری حرکت کند یا از پیچهای بیشتری عبور کند، میزان انرژی واردشده بهتایر افزایش مییابد. این انرژی در هایت به گرما تبدیل شده و دمای لاستیک را بالا میبرد؛ عاملی که مستقیما بر چسبندگی، میزان سایش و عملکرد تایر اثر میگذارد.
مدیریت صحیح چگالی انرژی برای حفظ دمای تایر در «پنجره عملیاتی بهینه» و دستیابی بهبیشترین کارایی ضروری است. در مقابل، مدیریت ضعیف آن (برای مثال به دلیل تنظیم نامتعادل خودرو) میتواند به بروز مشکلاتی مانند دانهبندی (Graining) یا تاولزدگی (Blistering) منجر شود.
از نظر میزان کل انرژی واردشده به تایر، پیستهای سوزوکا، لوسیل، سیلورستون و اسپا فشار بیشتری نسبت به زاندوورت ایجاد میکنند. با این حال، گرندپری هلند در زاندوورت بالاترین «چگالی انرژی» را دارد؛ نتیجه ترکیبی از طول نسبتا کوتاه پیست، تعداد زیاد پیچها و نبود مسیرهای مستقیم طولانی است که به تایرها فرصت استراحت و خنک شدن بدهد.
مرور رکوردها و افتخارات
مسابقه این آخر هفته، سیوپنجمین دوره جایزه بزرگ هلند در چارچوب مسابقات قهرمانی جهان فرمولیک FIA خواهد بود. از نخستین برگزاری در سال ۱۹۵۲ تاکنون، تمام این رقابتها در پیست زاندوورت برگزار شدهاند.
طرح فعلی پیست نخستینبار در سال ۲۰۲۱ مورد استفاده قرار گرفت؛ سالی که گرندپری هلند پس از وقفهای ۳۶ ساله، دوباره بهتقویم مسابقات بازگشت. جیم کلارک با چهار پیروزی، همگی با خودرو لوتوس، پرافتخارترین راننده این پیست است. پس از او سه قهرمان دیگر جهان (جکی استوارت، نیکی لائودا و مکس ورشتاپن) هر کدام با سه برد قرار دارند.
ورشتاپن در تعداد پولپوزیشنها نیز با سه عنوان، در کنار رنه آرنو پیشتاز است. در بخش سکوها، کلارک و لائودا هر کدام با 6 حضور در صدر جدول قرار دارند. در میان تیمها، فراری با 8 پیروزی موفقترین تیم تاریخ گرندپری هلند است و بالاتر از لوتوس با 6 برد و مکلارن با 4 برد ایستاده است.
مکلارن سال گذشته با درخشش لاندو نوریس به این افتخار رسید. در آمار پولپوزیشنها، لوتوس با 8 عنوان پیشتاز است و فراری با 7 عنوان در جایگاه دوم قرار دارد. اما در تعداد سکوها، این جایگاهها برعکس میشود: فراری با ۲۶ سکو در صدر و لوتوس با ۱۶ سکو در رتبه دوم ایستاده است.
سابقهای که درخشانتر شد
پیرلی که در سال ۱۸۷۲ بنیانگذاری شد، شرکتی با ریشههای عمیق ایتالیایی است که امروز در سراسر جهان بهواسطه فناوری پیشرفته، توان نوآوری و کیفیت بالای محصولاتش شناخته میشود.
اتومبیلرانی همواره بخش جداییناپذیر استراتژی این برند بوده و پیرلی با پیروی از فلسفه «از پیست تا جاده» (Race to Road) دستاوردهای مسابقات را به محصولات جادهای منتقل کرده است.
این شرکت بیش از ۱۲۸ سال است که در عرصه ورزشهای موتوری فعال است و امروز تایرهای خود را به بیش از ۳۵۰ رقابت دوچرخ و چهارچرخ در سراسر جهان عرضه میکند.
پیرلی توجه ویژهای به بهرهوری در استفاده از منابع طبیعی و انرژی دارد و هدفگذاری کرده تا سال ۲۰۳۰ به خنثیسازی کامل کربن دست یابد. از سال ۲۰۱۱، پیرلی بهعنوان شریک بینالمللی تایر مسابقات قهرمانی جهان فرمولیک FIA فعالیت میکند و علاوهبر آن، تامینکننده رسمی رقابتهایی همچون فرمول ۲FIA، فرمول ۳FIA، مسابقات قهرمانی منطقهای اروپا توسط آلپاین و GT World Challenge است؛ همچنین در بسیاری از سریمسابقات ملی نیز حضور پررنگ دارد.