خط تولید «پارس نوآ» در پارس‌خودرو نماد بازگشت صنعت خودرو ایران از زیر سایه تحریم است؛ طرحی که پس از خروج ناگهانی فرانسوی‌ها با تکیه بر مهندسی بومی، احیای زنجیره قطعه‌سازی و پشتیبانی مالی بانک‌ها به‌ثمر نشسته است. «پارس نوآ» بر پایه پلتفرم ال۹۰ اما با ۸۰ درصد ساخت داخل، دیگر صرفا یک خودرو نیست؛ بیانیه‌ای صنعتی است علیه وابستگی مزمن، نشانه‌ای از بلوغ توان ملی که در غیاب شرکای خارجی، مسیر استقلال واقعی صنعت ایران را روشن کرده است.
جهش از ال۹۰ به پارس‌نوآ ساخت داخل
بهمن حسین‌زاده، مدیرعامل پارس‌خودرو در آیین افتتاح و آغاز به کار خط تولید خودرو پارس نوآ بیان داشت: «در سالی که به نام «سرمایه‌گذاری برای تولید» از سوی مقام معظم رهبری نام‌گذاری شده است، ما در شرکت پارس‌خودرو و گروه سایپا، توانستیم در سخت‌ترین دوران تحریم صنعت خودرو، این محصول را به مرحله تولید برسانیم.»
وی اضافه کرد: «در زمانی که فرانسوی‌ها به‌صورت نامردانه کشور را ترک کردند و باور نداشتند که ما می‌توانیم، با همت همکاران عزیز، پشتیبانی بانک‌های عامل، همراهی قطعه‌سازان و حمایت‌های وزارت صمت، این پروژه را با موفقیت به پایان رساندیم.»
حسین‌زاده با اشاره به برنامه توسعه محصول در پارس‌خودرو اظهار کرد: «پلتفرم به‌کاررفته در پارس نوآ، مبنای طراحی و تولید محصولات آتی نیز خواهد بود؛ از جمله نسخه‌های کراس‌اوور، اتوماتیک و کارگو که هم‌اکنون مطالعات آن با همکاری مرکز نوآوری و تحقیقات سایپا در جریان است.»
مدیرعامل پارس‌خودرو ادامه داد: «این پروژه یک کار تیمی و ایرانی است که در سال «سرمایه‌گذاری برای تولید» توانست تحریم‌ها را دور بزند و بشکند. حاصل این تلاش، تولید خودرویی با ۸۰ درصد ساخت داخل است؛ در حالی که خودروی ال۹۰ تنها ۳۰ درصد داخلی‌سازی داشت و زنجیره تامین آن که پیش‌تر خاک می‌خورد، امروز دوباره احیا شده است.»
وی توضیح داد: «در مجموعه سایپا، سالن بدنه رنو که مدت‌ها بلااستفاده مانده بود، اکنون به چرخه تولید بازگشته است. طبق برنامه‌ریزی انجام‌شده، امسال ۲هزار دستگاه خودرو پارس نوآ، سال آینده ۲۰هزار دستگاه و در سال پس از آن نیز ۳۳هزار دستگاه تولید خواهد شد.»
پارس‌خودرو؛ نگین صنعت لاکچری ایران
آرش محبی‌نژاد، دبیر انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان کشور نیز در این مراسم، اظهار کرد: «خدا قوت جانانه به سایپایی‌ها و پارس‌خودرویی‌ها می‌گوییم که در این شرایط خاص، کاری را به ثمر رساندند که سال‌ها آرزوی ما بود. از روزی که فرانسوی‌ها صنعت خودروی کشور را رها کردند تا امروز که با همت این عزیزان خط تولید دوباره راه‌اندازی شد و محصول آماده عرضه به بازار است، برای چنین روزی لحظه‌شماری می‌کردیم.»
وی با اشاره به مقایسه صنعت خودروی ایران و روسیه افزود: «سه تا چهار سال پیش همراه با آقای فاطمی امین، وزیر وقت صمت، در نمایشگاهی در روسیه حضور داشتیم. آن کشور تازه با تحریم روبه‌رو شده بود و در نتیجه ناچار شد در حوزه خودرو به استانداردهای پنج سال قبل بازگردد. روسیه با همه توان نظامی و صنعتی‌اش نتوانست در حوزه خودرو قد علم کند، اما امروز در ایران شاهد رونمایی محصولی هستیم که نه‌تنها به عقب برنگشته بلکه از نمونه فرانسوی خود، یعنی ال۹۰، پیشرفته‌تر است. استانداردهای عابر پیاده و آپشن‌های متنوع این خودرو نشان می‌دهد صنعت خودرو ایران مسیر رو به رشد خود را تثبیت کرده است.»
محبی‌نژاد با اشاره به پیشینه همکاری خودروسازان ایرانی با فرانسوی‌ها گفت: «وقتی ال۹۰ در ایران تولید شد، در حدود ۵۰ درصد داخلی‌سازی داشت و مردم نیز از کیفیت آن رضایت کامل داشتند. با وجود این‌که فرانسوی‌ها در برهه‌ای صنعت ما را تنها گذاشتند، آن تجربه موجب سرمایه‌گذاری گسترده قطعه‌سازان داخلی شد. امروز، پارس‌خودرو وارث همان مسیر است؛ شرکتی که همواره نگین صنعت خودروی کشور بوده و تولید برندهای خاص و ممتاز را در کارنامه دارد.»
وی خطاب به مدیران سایپا و پارس‌خودرو افزود: «دو مسئولیت سنگین بر دوش شماست؛ نخست حفظ جایگاه پارس‌خودرو به‌عنوان برند خاص صنعت خودروی ایران و دوم صیانت از کیفیت محصولی که مردم با نام ال۹۰ می‌شناسند. خوشبختانه در پارس نوآ شاهد ارتقای استانداردها و سطح کیفی هستیم. ما قطعه‌سازان با شما هم‌قسم شده‌ایم که اجازه ندهیم کیفیت این خودرو از سطح گذشته پایین‌تر بیاید، بلکه ارتقا یابد؛ چراکه این محصول نه‌فقط یک خودرو، بلکه بخشی از هویت و آبروی قطعه‌سازی کشور است.»
این مقام صنفی ادامه داد: «یکی از چالش‌های اساسی این پروژه، موتور بود که اکنون با انتخاب موتور M۱۶ به‌خوبی برطرف شده است. بخشی از قطعات موتوری این خودرو در داخل کشور و حتی در مشهد تولید می‌شود و قطعه‌سازان با سخت‌گیری‌های کیفی همراه‌اند؛ هرچند هزینه‌بر است، اما چون هدف روشن است، آن را با افتخار می‌پذیریم.»
محبی‌نژاد تصریح کرد: «پارس نوآ امروز با حدود ۸۰ درصد داخلی‌سازی تولید می‌شود، در حالی‌که ال۹۰ فرانسوی تنها ۵۰ درصد ساخت داخل داشت. بسیاری از قالب‌ها و تجهیزات که پس از خروج فرانسوی‌ها بلااستفاده مانده بود، اکنون دوباره فعال شده و عمق ساخت داخل افزایش یافته است. این دستاورد برای ما یک موفقیت ملی محسوب می‌شود.»
وی همچنین با اشاره به چالش‌های مالی صنعت خودرو خاطرنشان کرد: «از مجلس و به‌ویژه دکتر قاضی‌زاده هاشمی انتظار داریم در جلسه روز سه‌شنبه هیات‌عالی بانک مرکزی از صنعت خودرو حمایت کنند. دو تصمیم حیاتی روی میز بانک مرکزی است: نخست تمدید معافیت دو خودروساز بزرگ از سیاست‌های نظارتی تا پایان سال که هنوز تمدید نشده و دوم، تزریق دو بسته ۲۰همتی به این صنعت.»
این مقام صنفی تصریح کرد: «این‌ها بخشودگی یا صدقه نیست، بلکه حمایت حداقلی برای جلوگیری از توقف تولید و مرگ صنعت خودرو در شرایط جنگ اقتصادی و تحریم است.»
تولد پارس‌نوآ؛ نماد ایستادگی در تحریم
احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان ایران نیز در آیین افتتاح و آغاز به کار خط تولید خودرو پارس نوآ اظهار کرد: «در شرایط تحریمی که امروز کشور با آن روبه‌روست، پارس‌خودرو توانسته بر پایه پلتفرم ال۹۰ محصولی جدید طراحی و عرضه کند؛ اقدامی ارزشمند که شایسته تبریک به مدیران و کارکنان پارس‌خودرو و سایپا است. همچنین افتتاح تولید انبوه این خودرو را که هم‌زمان با سالروز میلاد حضرت زینب (س) انجام می‌شود، به فال نیک می‌گیریم.»
وی افزود: «این پلتفرم بر اساس ال۹۰ شکل گرفته و از جنبه فنی و اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. قطعه‌سازان نیز از این پروژه بهره‌مند خواهند شد؛ چراکه قالب‌هایی که سال‌ها بلااستفاده مانده بود اکنون دوباره به کار گرفته شده و این همکاری به سود هر دو طرف خواهد بود. از سوی دیگر، با داخلی‌سازی گسترده و قیمت‌گذاری مناسب، امکان عرضه این خودرو به بازار با بهای منطقی فراهم است و در نتیجه هم مردم رضایت بیشتری خواهند داشت و هم بخشی از بدهی حدود ۱۰۰هزار میلیارد تومانی خودروسازان به قطعه‌سازان جبران می‌شود.»
نعمت‌بخش با اشاره به پیشینه پارس‌خودرو در صنعت خودرو گفت: «پارس‌خودرو از گذشته شرکتی خوش‌نام بوده که خودروهایی چون کادیلاک و شورولت را تولید می‌کرد و همواره محصولاتی باکیفیت در ذهن مردم از آن به یادگار مانده است. اطمینان دارم این خودرو نیز با استقبال خوبی مواجه خواهد شد.»
وی در ادامه خطاب به مدیرعامل پارس‌خودرو افزود: «به آقای حسین‌زاده مدیرعامل این شرکت، پیشنهاد می‌کنم نسخه اتوماتیک این خودرو را هرچه زودتر به تولید برسانند؛ چراکه با توجه به ترافیک شهرهای بزرگ، خودروهای اتوماتیک متقاضیان بیشتری دارند و قطعا مردم از آن استقبال خواهند کرد.»
نعمت‌بخش همچنین با انتقاد از تفاوت رفتار دولت در حوزه واردات و تولید داخلی گفت: «در حال حاضر برای واردات خودرو شرایط بسیار آسانی وجود دارد؛ به‌گونه‌ای‌که حتی استانداردهای چین بدون سخت‌گیری پذیرفته می‌شود. اما در مقابل، برای تولید داخل محدودیت‌ها و فشارهای متعدد اعمال می‌شود. ما انتظار نداریم بیش از سایرین حمایت شویم، فقط می‌خواهیم همان‌اندازه که برای واردات سخت‌گیری وجود دارد، برای تولید داخلی نیز همان عدالت و توازن رعایت شود.»
خودکفایی، سیلی صنعتی ایران به بدعهدی اروپا
سید احسان قاضی‌زاده‌هاشمی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، در انتهای این مراسم اظهار کرد: «اتفاق امروز از نگاه ما دو پیام مهم دارد؛ یکی در عرصه سیاست داخلی و دیگری در عرصه سیاست خارجی. در حوزه سیاست داخلی، همه ما از وضعیت خودروسازی‌های کشور در سال‌های اخیر آگاهیم؛ چه درباره موضوع واگذاری‌ها، چه نحوه قیمت‌گذاری‌ها، چه نرخ‌های دستوری، چه در تامین منابع مالی و حمایت‌های بانکی و چه در روابط با سازمان‌های نظارتی، شورای رقابت و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان. حتی احکام دیوان عدالت اداری نیز بخشی از چالش‌های خودروسازان بوده است. این مجموعه مسائل باعث شده حواشی بر متن تولید غلبه پیدا کند؛ در حالی‌که رسالت ذاتی خودروساز، تولید است.»
وی ادامه داد: «وقتی یک واحد تولیدی درگیر این حواشی گسترده می‌شود و مدام میان دستگاه‌ها و مجامع مختلف در رفت‌وآمد است، طبیعی است که تمرکز پرسنل و کارگران از تولید منحرف شود. دائم می‌پرسند امروز چه می‌شود؟ فردا چه می‌شود؟ واحد تولیدی داریم یا نداریم؟ همین بلاتکلیفی موجب افت تولید می‌شود و اثر آن به تمام شبکه تامین، از سایپا تا کوچک‌ترین قطعه‌ساز طرف قرارداد، تسری پیدا می‌کند. اما پیام امروز این است که سایپا و پارس‌خودرو هنوز زنده‌اند، فعال‌اند، برای آینده برنامه دارند و مقهور حواشی نشده‌اند.»
قاضی‌زاده‌هاشمی افزود: «این در شرایطی است که فضای عمومی کشور مملو از پمپاژ منفی‌گرایی و سیاه‌نمایی است. عده‌ای زندگی‌شان از بزرگ‌نمایی مشکلات می‌گذرد. من منکر دشواری شرایط نیستم، اما هنر مدیریت، عبور دادن مجموعه از بحران است، نه تحلیل و شکایت از آن. اگر مدیر بتواند از وسط همین فشارها راهی روشن و امیدبخش پیدا کند، آن‌وقت شایسته نام مدیر قوی است. ما در مجلس و مدیران ارشد خودروسازی هر یک رسالتی داریم: رساندن صنعت از وضعیت بحرانی به مسیر رشد و پویایی.»
وی به پیام سیاست خارجی این رویداد اشاره کرد و گفت: «در دو ماه اخیر، با وجود همه وعده‌های اروپایی‌ها در مذاکرات ژنو، دوحه و نیویورک، در نهایت دیدیم که به قول خود وفادار نماندند و مسیر دیکته‌شده دیگری را دنبال کردند. وقتی در سطح کلان چنین رفتار می‌شود، طبیعی است که صنعت خودروی ما ـ که پلتفرم آن بر پایه تکنولوژی فرانسوی بنا شده ـ نیز بی‌نصیب نماند. اما هنر جوانان و قطعه‌سازان ایرانی همین‌جاست که با توان داخلی کمبودها را جبران کردند. این حرکت قطعا مایه دلخوری خارجی‌هاست، اما حق مسلم صنعت ملی ماست که داخلی‌سازی و بومی‌سازی را پیش ببرد.»
این نماینده مجلس، تصریح کرد: «باید به سمت تنوع محصول، تنوع پلتفرم و به‌روزرسانی مستمر آپشن‌ها حرکت کنیم. دوران افتخار به تکرار یک محصول ۱۵ساله گذشته است. خودروساز باید بتواند پلتفرم‌های متنوع را به تولید برساند و در عین حال قطعه‌ساز را نیز در این مسیر به‌روز کند. ممکن است برخی از قطعه‌سازان در ابتدا مقاومت کنند، اما همین تغییر می‌تواند فرصتی تازه برای رشد و یادگیری ایجاد کند. تجربه‌هایی همچون خروج پژو پارس از مدار تولید در خراسان، هرچند در ابتدا دشوار بود، اما می‌تواند راه را برای نوسازی و حرکت به جلو باز کند.»
قاضی‌زاده‌هاشمی سپس با اشاره به ابعاد اقتصادی پروژه پارس نوآ گفت: «این مراسم از منظر سیاست خارجی هم نشانه‌ای روشن به جهان دارد؛ آن‌که ایران در شرایط تحریم، توانسته خودرویی اقتصادی و ایمن را در داخل تولید کند. این خودرو بر پایه پلتفرم ال۹۰ طراحی شده و امید است با کیفیت مناسب عرضه شود.»
وی تاکید کرد: «مردم خاطره خوبی از ال۹۰ دارند و امیدواریم پارس نوآ نیز از نظر کیفیت بدنه، قطعات و به‌ویژه موتور داخلی‌سازی‌شده، همان اعتماد را احیا کند. همان‌طور که گفته شد، تاکنون ۳۱۰ هزار نفر در قرعه‌کشی برای خرید ۱۳ هزار دستگاه شرکت کرده‌اند؛ امسال قرار است ۲هزار دستگاه و سال آینده ۲۰ هزار دستگاه دیگر عرضه شود. اگر این تیراژ افزایش یابد، قطعا رضایت‌مندی مردم نیز بیشتر خواهد شد.»
