یکی از این پیشنهادها که سابق بر این هم انجام شده و به نتیجه نرسیده بود، دوگانهسوز کردن خودروهای سواری است. با توجه به زیرساختهای موجود امکان خدمات دهی به شیوه گازسوز فراهم است ولی از این امکان به درستی بهرهبرداری نمیشود. به نظر میرسد یکی از اقدامات تازه دولت در راستای اصلاح قیمت بنزین، اجرای طرح تبدیل رایگان خودروهای بنزینی به دوگانهسوز باشد؛ تشویق مردم به دوگانهسوز کردن خودروها موجب کاهش مصرف بنزین در کشور و صرفه اقتصادی برای مالکان خودرو میشود. این امر از دهه 1380 به صورت محدود در کشور آغاز شد ولی در کوتاه زمانی فراگیر شد و با استقبال خوبی هم همراه بود. اما به تدریج از مرکز توجهات خارج شد.
با افزایش پلکانی قیمت بنزین و حذف طرح سهمیهبندی سوخت در سالهای ابتدایی دهه 1390 خورشیدی، خودروهای دوگانهسوز به حاشیه رانده شدند و تولید آنها با کاهش محسوسی مواجه شد. اکنون که دوباره با افزایش قیمت بنزین مواجه هستیم بار دیگر استفاده از خودروهای دوگانهسوز بهعنوان راهکاری جایگزین معرفی شده که موجب شده تا موضوع «خودروی بنزینی بهتر است یا دوگانهسوز» بار دیگر به موضوع بحث این روزها تبدیل شود.
در حال حاضر ترکیب دو سیاست کلیدی دولت یعنی ارتقای کیفیت سوخت نیروگاهی و توسعه خودروهای دوگانهسوز کمک میکند که صنعت انرژی کشور در مسیر کاهش آلایندگی و مدیریت مصرف سوخت حرکت کند. بر اساس برآوردهای دولتی این اقدام علاوه بر بهبود کیفیت هوا در کلانشهرها، صرفهجویی گسترده در مصرف بنزین و افزایش بهرهوری در نیروگاهها را به دنبال دارد.
گزینه پیش روی حمل و نقل
در راستای اجرای سیاست مدیریت مصرف سوخت و کاهش وابستگی به بنزین و استفاده از گاز طبیعی فشرده (CNG) توسعه خودروهای دوگانهسوز به عنوان مکمل سیاستهای کاهش مصرف بنزین در کشور در دستور کار قرار گرفته و طرح دوگانهسوز کردن خودروهای بنزینی به صورت رایگان در دولت چهاردهم آغاز شده است.
همچنین یکی از تکالیف شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، دوگانهسوز کردن ناوگان حملونقل و توسعه ناوگان دوگانهسوز، بهویژه در بخش حملونقل عمومی و ناوگانهایی که مصرف سوخت بالاتری دارند، است و این امر از جمله ماموریتهای اصلی آن به شمار میرود. با اجرای صحیح مدیریت مصرف، پیشبینی میشود بخشی از مصارف بنزین به سمت سیانجی هدایت شده که این موضوع میتواند بخشی از فشار موجود بر تامین بنزین کشور را کاهش بدهد.
در همین حال محمدصادق عظیمیفر، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراوردههای نفتی ایران گفته: «زیرساخت تبدیل رایگان خودروهای بنزینی به سیانجی در این راستا فعال شده و مالکان میتوانند از طریق سامانه مربوطه، خودروهای خود را بهصورت رایگان دوگانهسوز کنند.
با این اقدام، امکان استفاده از سوخت ارزانتر و پاکتر (سیانجی) فراهم میشود و این خودروها در عمل تحت تاثیر افزایش قیمت بنزین قرار نمیگیرند.» وی طرح جدید بنزینی را گامی موثر در راستای مدیریت مصرف دانسته و گفته: «برآورد ما این است که در صورت اجرای صحیح مدیریت مصرف، بخشی از مصارف بنزین به بخش سیانجی منتقل شود و پیشبینیها نشان میدهد روزانه بین یک تا ۲ میلیون لیتر از مصرف بنزین به سمت مصرف سیانجی منتقل شود که این موضوع میتواند بخشی از فشار موجود بر تامین بنزین کشور را کاهش بدهد.»
برخلاف تصور بسیاری از مردم، خودروهای دوگانهسوز در کشورهای اروپایی، آسیایی و آمریکا هم وجود دارد و حتی برخی از شرکتهای تجاریساز بزرگ دنیا مثل ایویکو، مرسدسبنز و ولوو، برنامههای زیادی برای عرضه خودروهای سنگین با سوخت LNG دارند و چندین محصول از این شرکتها در بازارهای جهانی عرضه شده است. همچنین سیستم گازی کردن خودروهای بنزینی در بسیاری از کشورها وجود دارد و فقط مختص به کشور ما یا کشورهای در حال توسعه نیست.
ثبت نام 18 هزار خودرو در طرح تبدیل
یکی از مزایای اصلی دوگانهسوز کردن خودرو، کاهش انتشارات گازهای گلخانهای و آلودگی هواست. خودروهای سیانجی یک گزینه پایدار و سازگار با محیطزیست به شمار میروند و هزینه گاز در آنها نسبت به سوختهای فسیلی بسیار پایین است. یکی از مزایای اصلی این تکنولوژی، کاهش انتشارات گازهای گلخانهای و آلودگی هواست. با استفاده همزمان از گازهای زیستی، این خودروها توانستهاند به عنوان یک گزینه پایدار و سازگار با محیطزیست در حوزه حمل و نقل ظهور کنند.
از دیگر مزایای این خودروها، هزینههای پایینتر گاز نسبت به سوختهای فسیلی است هرچند که چالشهای مرتبط با زیرساختها و هزینههای نصب و نگهداری بالا برای این فناوری را نباید از یاد برد.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراوردههای نفتی ایران همچنین اضافه کرده یکی از دلایلی که سبب استقبال کم مردم از سوخت دوم (گاز مایع) شده قیمت آن است. باید اختلاف قیمت معناداری بین بنزین و سیانجی وجود داشته باشد تا مصرفکننده به سمت سوخت جایگزین برود. دلیل دیگراستقبال کم، تولید خودرو از سوی خودروسازهاست و در حال حاضر مقدار تولید خودروی دوگانهسوز کاهش یافته است.
به گفته وی طرح تبدیل خودروهای بنزینسوز به دوگانهسوز آغاز شده و سرعت آن در یک سال گذشته افزایش یافته است به نحوی که تاکنون حدود ۱۸ هزار خودرو در سامانه ثبت شده است، همچنین تعداد بسیار زیادی مخزن در کشور تولید شده و مشکلی بابت تامین مخازن وجود ندارد.
خودروهای دوگانهسوز به خاطر داشتن یک سوخت اضافه، قابلیت پیمایش بیشتری دارند و نیاز به توقف در طول مسیر و سوختگیری در آنها کمتر است؛ ضمن اینکه در صورت بروز ایراد در یک سیستم سوخترسانی، امکان حرکت خودرو با سوخت دوم نیز ممکن است و خودرو زمینگیر نمیشود.
