واقعیت این است که با توجه به شرایط موجود، قیمت خودرو باید اصلاح شود. در حال حاضر تخصیص ارز به شدت سخت شده، ارز ترجیحی و حتی ارز مبادله ای کاهش پیدا کرده و طبیعتا هزینه تمام شده تولید بالا رفته است. اگر قرار باشد نظام قیمت گذاری همچنان باقی بماند، باید دید قیمت تمام شده خودروسازان چقدر افزایش پیدا کرده و متناسب با آن، افزایش قیمت اعمال شود.
همه اقلام افزایش قیمت داشتند؛ نهادهها گران شدند و به طور طبیعی اگر قرار است قیمتی کنترل شود، باید قیمت نهادهها کنترل شود؛ مثل مواد پتروشیمی، فولاد، مس، روی و سایر مواد اولیه. در غیر این صورت، افزایش قیمت خودرو تابعی از افزایش قیمت نهادهها خواهد بود.
معمولا افزایش قیمت خودرو متناسب با نرخ تورم نیست و فقط بخشی از تورم را پوشش میدهد. اگر تورم مثلا ۴۰ درصد باشد، افزایشهایی که خودروسازان در این مدت گرفتند، بهطور متوسط بسیار کمتر از تورم بوده است. در واقع همیشه افزایش قیمت خودرو کمتر از میزان واقعی تورم بوده، اما به هر حال چارهای جز انجام این اصلاح وجود ندارد.
در مقاطعی برای کنترل قیمتها، مکانیسمهایی وجود داشت؛ به عنوان مثال وقتی قراردادی با قطعه ساز بسته میشود، برای تثبیت قیمت، باید درصد بالایی پیشپرداخت داده شود تا قطعه ساز بتواند خریدهای اصلی را همان زمان انجام دهد و مشمول افزایش قیمتهای بعدی نشود. راه دیگر این است که اگر قرار است قیمت خودرو کنترل شود، باید قیمت نهادههای تولید هم کنترل شود؛ یعنی فولاد، مس، آلومینیوم و پتروشیمی نباید افزایش قیمت نامتعارف داشته باشند.
این عوامل میتواند تا حدی قیمت خودرو را کنترل کند، اما کنترل کامل اتفاق نمیافتد. مکانیسم واقعی کنترل زمانی شکل میگیرد که عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمت باشد. در غیر این صورت، خودروسازان همچنان با زیان انباشته بالا مواجه خواهند بود.
الان هم با وجود تمام این روشها، خودروسازان در حاشیه زیان هستند. در حال حاضر دولت قیمت بسیاری از کالاها را آزاد کرده و واقعا مشخص نیست چرا فقط به قیمت خودرو چسبیدهاند. خودروسازان دائما در حال زیاندهی هستند و این روند قابل ادامه نیست.
با توجه به شرایط فعلی کشور و فشارهای اقتصادی موجود، به نظر من باید هر سه ماه یک بار بازنگری قیمت خودرو انجام شود. تورم به صورت روزانه وجود دارد، اما افزایش قیمت خودرو معمولا هر ۶ ماه یا ۷ ماه یا حتی سالی یک بار انجام میشود؛ آن هم نه متناسب با تورم، به همین دلیل خودروسازان همیشه از قافله قیمتگذاری عقب میمانند و این زیانها نه تنها جبران نمیشود، بلکه ادامه پیدا میکند و افزایش هم مییابد.
