در اقصینقاط جهان دولتمردان قصد دارند با هدف مقابله با آلودگی هوا، کاهش میزان انتشار آلایندهها و گازهای گلخانهای و حفظ تنها زیستگاه بشر، خودروهای تمامالکتریکی و برقی را به تولید انبوه برسانند. افزایش روزافزون خودروهای برقی و محبوبیت استفاده بیشتر از این خودروهای پاک، موجب شده است شرکتهای خودروسازی در سراسر جهان به رقابتی تنگاتنگ پرداخته و هریک از برنامههای خود برای طراحی و تولید خودروهایی بهتر و با توان پیمایش بیشتر رونمایی کنند.
هادی احسنی، کارشناس آلایندههای محیط زیست با گلایه از سرعت کم گامهای مسئولان به سمت تحقق شعارهای زیستمحیطی میگوید: «در ایران حرفهای زیبا با سرعت بیشتری از تکنولوژیهای روز انتشار مییابد و متاسفانه درحالی که همه مسئولین اذعان دارند باید برای حل مشکلات زیست محیطی اقدامات موثری صورت پذیرد، شاهدیم که در مقام عمل هیچکدام از راهکارهای رسانهای جامه عمل نمیپوشند.»
مشوقها و معافیتهایی که باید اجرایی شوند
در سال ۱۳۹۷ میانگین مصرف روزانه بنزین ٨٧میلیون لیتر و میانگین تولید روزانه آن در بهمن سال 1397 حدود ١٠٣ میلیون لیتر بوده است که این ارقام به گفته معاون وزیر نفت، نشاندهنده میزان اهمیت موضوع خارج کردن بنزین از چرخه مصرف و تولید انرژی است.
احسنی با بیان این موضوع و با اشاره به انتشار خبری در خصوص برنامه کاهش مالیات بر خودروهای برقی، پاک و دوستدار محیط زیست از سوی وزارت اقتصاد و دارایی هند گفت: «انتشار این اخبار بسیار جای خوشحالی دارد که حداقل نشان از شناخت نیازهای اساسی ملی در یک کشور برای حفظ منافع نسلهای آینده دارد. اما این اخبار نباید صرفا در سطح پوششهای خبری مورد توجه مسئولان قرار بگیرد.»
این کارشناس آلایندههای محیط زیست در ادامه گفت: «هیات دولت هند به این نتیجه رسیده است که به منظور استفاده از تکنولوژیهای پاک باید به توسعه زیرساختهای لازم برای استفاده از خودروهای برقی و پاک بپردازد و همچنین با ترغیب مشتریان و شهروندان برای خرید اینگونه وسایل نقلیه که از آلایندگی بسیار کم یا صفر برخوردارند، فضای حضور این پیشرانهای مدرن را در صنعت خودروی کشورشان ایجاد کند و از سویی دیگر باید نرخ مالیات بر خودروهای الکتریکی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد تا همه شهروندان هندی بتوانند از این مزیت برخوردار شوند.»
تعرفه و حقوق گمرکی تا عوارض و مالیات
احسنی در ادامه بیان کرد: «بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران فعال در حوزه خودرو معتقدند که رشد بازار فروش خودروهای برقی و هیبرید تنها در صورتی که دولتهای مختلف در سراسر جهان تعرفه و حقوق گمرکی و نیز عوارض و مالیات آن را حذف کنند یا کاهش دهند، اتفاق خواهد افتاد.»
وی در ادامه اذعان داشت: «دولتهای بسیاری همچون انگلستان، فرانسه، نروژ، اسپانیا، یونان، مکزیک، چین و هند از جمله پیشگامانی هستند که قصد دارند بهمنظور جلوگیری از آلودگی هوا و حفظ محیط زیست، تردد خودروهای بنزینی و دیزلی را تا دهه ۲۰۴۰ میلادی در کلانشهرهای خود ممنوع اعلام کنند.»
وی با اشاره به اندک فرصت باقیمانده برای مقابله با گرم شدن زمین اظهار داشت: «در سالهای اخیر خودروهای برقی و الکتریکی تحتتاثیر نگرانیهای زیستمحیطی درخصوص افزایش گرمایش کره زمین، گازهای گلخانهای و سمی و همچنین آلودگی هوا در کلانشهرها و مشکلات متعددی که برای محیط زیست، اکوسیستم زمین و سلامتی انسان و حیوان ایجاد شده، از توجه خاصی برخوردار شدهاند و دولتهای متعددی در جهان نیز تصمیم گرفتهاند که با ارائه طرحهای تشویقی به شرکتهای تولیدکننده این محصولات و همچنین شهروندان خود، تولید و خرید و فروش وسایل نقلیه پاک و دوستدار محیط زیست را به میزان قابل توجهی افزایش دهند.»
این کارشناس آلایندههای محیط زیست در ادامه گفت: «با تغییر روش مدیریت کلان در کشورهای مختلف، شرکتهای خودروسازی بزرگی تصمیم گرفتهاند که تغییر رویکرد دهند و به سمتوسوی ساخت و طراحی خودروهای برقی و هیبرید بروند تا در سالهای آینده، مشتریان خودرو بیشتر به خرید این محصولات روی آورند.»
برقی، هیبرید یا پلاگینهیبرید؟
این درحالی است که علی محمودیان، رئیس اتحادیه کشوری سوختهای جایگزین و خدمات وابسته در خصوص امکان بهرهبرداری از تکنولوژیهای روز دنیا در کشور معتقد است: «باتوجه به گرم شدن بیشاز پیش کره زمین، بهکارگیری تکنولوژیهای جایگزین برای کاهش آلایندگی محیط زیست مورد توجه بسیاری از جوامع قرار گرفته و شکی نیست که هرگز نمیتوان با ورود تکنولوژی جدید و جایگزین شدن آن در هیچ حوزهای مخالفت کرد، اما در مورد استفاده از خودروهای برقی لازم است اول زیرساختهای مورد نیاز برای آن با توجه به شرایط اقتصادی و نیروگاهی و دیگر شرایط فراهم شود.»
وی میافزاید: «در مرحله بعد باید هزینههایی را که بر دوش مصرفکنندگان و خدمات شهری خواهد گذاشت بررسی کرد و در آخر اینکه باید دید آیا با تمام این شرایط برقیکردن خودروها از بهرهوری کافی برخورددار هست یا خیر؟ که با توجه به اینکه راندمان نیروگاههای گازی برای تولید برق 30 درصد ارزیابی شده است و زمانی که خودروهای برقی به دست مصرفکنندگان برسد تنها 10 الی 15 درصد راندمان خواهد داشت، میتوان گفت خودروهای برقی برای کشور ما به هیچوجه صرفه اقتصادی ندارد.»
براین اساس، به نظر میرسد خودروهای هیبرید یا پلاگینهیبرید گزینه بهتری برای کشور ما باشند.