به گزارش «اخبار خودرو» ، تولید در صنایع مختلف طی سال جاری به کمترین حجم خود رسیده است که عمده دلیل آن را باید در ناتوانی تامین مواد اولیه و قطعات موردنیاز تولیدکنندگان دانست. در این شرایط خودروسازان نیز از وضعیت بحرانی بازار و صنعت بی‌نصیب نمانده‌اند و در همین راستا هم تجاری‌سازان وضعیت مشابهی را تجربه می‌کنند و شاید در کلام بهتر بتوان گفت، وضعیت تجاری‎سازان در مقایسه با سایر بخش‌های خودروسازی کشور بغرنج‌تر است. این موضوع را می‌توان با نگاهی‌به آمار تولید و فروش خودروسازهای دولتی، شبه‌دولتی و خصوصی به اثبات رساند.

مشکلات به‌وجودآمده در تولید محصول تجاری‌سازان کشور چه در بخش باری و چه در بخش مسافری بیش‌از همه ناشی‌از وابستگی این تولیدکنندگان به شرکای خارجی و اصرار بر مونتاژکاری آن‌ها طی سال‌های فعالیتشان است. گرچه نمی‌توان و نباید عدم حمایت دولت از بخش خصوصی را نادیده گرفت که مانع از ایجاد فضای رقابتی بین تولیدکنندگان خودروهای تجاری شد و این صنعت را به ویژه در بخش‌خصوصی فلج کرد.

حضور دو به‌ یک تجاری‌ سازان دولتی و خصوصی

با گذر از تحریم‌های اول آمریکا علیه ایران و با ورود به سال‌های برجام، آمار تولیدکنندگان خودروهای سنگین به بیش‌از ۱۴ شرکت می‌رسید حالا نیز گرچه روی کاغذ این تعداد شرکت وجود دارند، اما در عمل به‌دلیل توقف تولید، تعداد تجاری‌سازان فعال کشور به عدد بسیار کمتری از این میزان رسیده است.

با نگاهی به آمارهای تولید و وضعیت بازار تجاری‌ها می‌توان به این نتیجه رسید تنها دو یا سه تجاری‌ساز به کار خود ادامه می‌دهند. البته باید این موضوع را در نظر گرفت همین خودروسازان نیز در بخش خودروهای کار تولید را به حداقل رسانده‌اند.

هرچند این یک تصمیم خودخواسته نبوده و این تولیدکنندگان در شرایطی قرار گرفته‌اند که توان تولید را از دست داده‌اند و تولید را با حداقل حجم ادامه می‌دهند تا شاید در آینده‌ نزدیک، از این بحران عبور کنند و بتوانند تولید را دوباره از سر بگیرند.

در این میان تجاری‌سازان وابسته به دو خودروساز دولتی (سایپادیزل، زامیاد و ایران‌خودرودیزل) و در بخش خصوصی هم عقاب‌افشان (تولیدکننده اتوبوس‌های اسکانیا) و آمیکو (تولیدکننده پیکاپ، کامیونت، کامیون و کشنده) تولید و نیز داخلی‌سازی را همچنان در دستور کار دارند.

آمار تولید تجاری‌ سازان سایپا

تیرماه را باید ماه بدون تولید برای سایپادیزل دانست که براساس آمار منتشرشده در کدال تولید این خودروسازی به صفر رسید. این در حالی است که تولید این خودروسازی در تیرماه نیز نسبت‌به مدت مشابه سال قبل کاهش ۳۸درصدی داشته است.

این تجاری‌ساز کشور در تیر سال گذشته ۲۱۷ دستگاه کامیون تولید کرد که این رقم در سال جاری به صفر رسید. میزان تولیدوفروش محصولات سایپادیزل در تیرماه امسال نسبت به ماه قبل به ترتیب افت صد درصدی و رشد ۲۱درصدی داشته و از سوی دیگر، میزان درآمد حاصل از فروش محصولات با افت ۳۸درصدی همراه بوده است.

سایپادیزل در چهارماهه نخست سال جاری ۱۰۰ دستگاه کامیون تولید کرده و طی همین دوره ۲۰۹ دستگاه از محصولاتش را در مجموع معادل ۱۰۵ میلیارد تومان به فروش رسانده است.

همچنین براساس آمارهای منتشرشده در شهریورماه برای وانت NIB (انژکتوری دوگانه‌سوز زامیاد) به‌عنوان نخستین و بعد از آن هم، وانت NI (انژکتوری تک‌سوز) دومین مدل پرتیراژ این شرکت بوده اما در شهریورماه، تولید ون ایویکو و وانت پادرا در این گروه متوقف شد.

آمار تولید ۶ ماهه ایران خودرو دیزل 

ازسوی‌دیگر، به‌تازگی آمارهایی از فروش زیرمجموعه تجاری‌ساز ایران‌خودرو منتشر شده که نشان می‌دهد ایران‌خودرودیزل در ۶ ماه نخست سال ۱۸۷۰ دستگاه خودرو تولید و نسبت به سال گذشته کاهش ۲۲۷درصدی را تجربه کرده است.

این خودروساز در نیمه‌نخست سال جاری آمار تولید خود را معادل ۳۶۰ دستگاه کامیون سنگین، ۵۲۸ دستگاه ون، ۹۰ دستگاه مینی بوس، ۱۲۷ دستگاه کامیون سبک و ۷۶۵ دستگاه وانت به ثبت رساند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشت با افت مواجه بوده است. البته باید این موضوع را هم در نظر گرفت که تولید اتوبوس و آمبولانس در شش ماه نخست سال جاری در ایران خودرودیزل متوقف شده است.

 پایان فعالیت اتوبوس‌ سازان

با توجه به آن که وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال جاری آمار کمتری از تولید خودروسازان منتشر کرده و تقریبا تولید خودروسازان تجاری را در این آمارها مشخص نکرده، نمی‌توان آمار مشخصی از فعالیت تولیدکنندگان خصوصی در این بخش منتشر کرد.

با این حال براساس آنچه شرکت عقاب‌افشان اعلام کرده است می‌توان گفت تولید اتوبوس در این شرکت از تقریبا ۷دستگاه در سال ۱۳۹۶ که بالغ‌بر ۱۵۳۰ دستگاه در سال می‌شد به روزانه ۲ دستگاه در این شرکت رسیده است. البته مسئولان این شرکت اعلام کرده‌اند متاسفانه تولید در سایر اتوبوس‌سازان داخلی متوقف شده و برخی اتوبوس‌سازان به دنبال بازسازی اتوبوس‌های فرسوده هستند تا به نوعی کارگران خود را مشغول نگه دارند اما عملا تولید اتوبوس اتفاق نمی‌افتد.