به گزارش «اخبار خودرو»، هوای تهران در ۷ روز گذشته برای گروه حساس ناسالم بوده؛ این در حالی است که با آغاز فصل سرما، پیش‌بینی بروز پدیده وارونگی و افزایش تعداد روزهایی با هوای آلوده در پایتخت چندان هم دور از انتظار نیست. البته در سال‌های اخیر، سهم آلاینده اُزن در آلاینده‌های هوای تهران افزایش پیدا کرده است. در این میان، اداره محیط‌زیست استان تهران تصمیم گرفته با نصب دوربین‌های معاینه‌فنی در ۳۶نقطه اطراف تهران، بخشی از آلودگی هوای پایتخت را که ناشی از تردد خودروهای ورودی به استان تهران هستند، کنترل کند. ازآن‌سو، به‌رغم تاکید بر بهبود فرآیندهای ناظر به معاینه‌فنی خودروها و تلاش برای افزایش سهم خودروهای گازسوز از سبد خودروهای کشور اما مراکز معاینه‌فنی میان خودروهای گازسوز کارگاهی و گازسوز تبدیلی، تفاوت قائل می‌شوند و این موضوع به مناقشه‌ای میان ستاد معاینه‌فنی و وزارت صمت بدل شده است.
براساس اطلاعاتی که توسط شرکت کنترل کیفیت هوای تهران منتشر شده است، کیفیت هوای پایتخت طی هفت روز یعنی از یکشنبه هفته گذشته تا شنبه هفته جاری، در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس قرار داشته است. درحالی‌که از ابتدای سال جاری تا روز گذشته، هوای تهران ۱۵۲روز در وضعیت «قابل‌قبول»، ۴۳روز در وضعیت «ناسالم برای گروه‌های حساس»، ۲روز در وضعیت «ناسالم» و در مجموع ۱۵روز در وضعیت «پاک» قرار داشته، آلودگی هوای تهران در سال جاری تا این لحظه، در وضعیت‌های «بسیار ناسالم» و «خطرناک» قرار نگرفته است.
با این همه، امسال سومین سالی بوده که هوای تهران میزبان نوع جدید آلاینده‌هاست که البته تا پیش از این گریبان هوای پایتخت را نگرفته بودند. بر این اساس، میزان آلاینده اُزن در هوای تهران، به‌ویژه در تابستان بسیار افزایش یافت و زمزمه‌هایی هم شنیده می‌شد که رشد میزان این آلاینده در هوای تهران ناشی‌از تغییر نوع سوخت تولیدی در کشور بوده است.
معاینه فنی با دوربین
اما روز گذشته معاون نظارت و پایش اداره محیط‌زیست استان تهران، با اشاره به آغاز سرما و تشدید آلودگی هوا گفت: «نصب دوربین‌های کنترل معاینه‌فنی در ۳۶نقطه از جاده‌های ورودی به شهر تهران طی یک‌ماه و برخورد جدی با خودروها، موتورسیکلت‌ها و خودروهای سنگین دودزا در دستور کار قرار دارد.»
محمد رستگاری به ایسنا گفت: «دوربین‌های ثبت‌تصویر به حد کافی در سطح شهر تهران وجود دارند اما برخی راه‌های منتهی به شهر تهران فاقد دوربین‌های نظارتی هستند، بنابراین احتمال دارد خودروهایی که باعث انتشار آلودگی می‌شوند از این راه‌ها وارد پایتخت شوند. از این رو، ۳۶نقطه نیازمند نصب دوربین، اعلام شدند و هماهنگی‌هایی انجام شده تا شهرداری تهران به سرعت با همکاری پلیس و اداره‌کل راهداری در یک ماه این نقاط را جانمایی و نسبت‌به نصب دوربین اقدام کند.»
وی اضافه کرد: «همچنین تشدید ارزیابی مراکز معاینه‌فنی ازسوی اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران در دستور کار قرار دارد تا از صلاحیت برگه‌های صادرشده معاینه‌فنی خودروها اطمینان کامل حاصل شود.»
معاون نظارت و پایش اداره محیط‌زیست استان تهران برخورد بیش‌از پیش با خودروها، موتورسیکلت‌ها و خودروهای سنگین دودزا را از دیگر برنامه‌های مهم درجهت کاهش آلودگی هوای تهران برشمرد و گفت: «برخورد با وسایل نقلیه دودزا همیشه در دستور کار پلیس قرار دارد اما این موضوع طی چهارماه آینده با جدیت بیشتری پیگیری خواهد شد، به‌ویژه دررابطه‌با خودروهای سنگین دودزا که یکی از عوامل اصلی آلودگی هوا به‌شمار می‌روند.»
رستگاری با اشاره به اینکه پسماندسوزی در اطراف شهر تهران یکی از عوامل مهم در انتشار آلودگی در فصول سرد سال است، بیان کرد: «برنامه‌ای که به‌طور جدی پیگیر آن هستیم، جلوگیری از پسماندسوزی در حاشیه شهر تهران است. به‌رغم اینکه پسماندسوزی در تهران نیز رخ می‌دهد اما به‌غیر از پایتخت، شهرهای بزرگ دیگر در سطح استان نیز با معضل پسماندسوزی مواجه هستند. ازاین‌رو مقرر شد فرمانداران بیش‌از پیش معضل پسماندسوزی را دنبال کنند و اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران نیز پیگیر این موضوع خواهد بود.»
به‌گفته وی کارگروه کاهش آلودگی هوای استان تهران پیگیر نظارت بر فعالیت‌های عمرانی در سطح شهر تهران در مواقع اضطراری آلودگی هواست و اگرچه همیشه ممنوعیت فعالیت‌های پروژه‌های عمرانی در مواقع اضطرار آلودگی هوا مطرح بوده اما نظارت و ساماندهی این پروژه‌ها در چنین مواقعی نیز در دستور کار قرار دارد. همچنین نظارت مستمر بر واحدهای صنعتی که جزو تکالیف ذاتی سازمان حفاظت محیط‌زیست است نیز با جدیت هرچه بیشتر ادامه خواهد داشت.
برخورد دوگانه با دوگانه سوزها
تاکید بر بهبود فرآیندهای ناظر به معاینه‌فنی خودروها و تلاش برای افزایش سهم خودروهای گازسوز از سبد خودروهای کشور در حالی صورت می‌گیرد که مراکز معاینه‌فنی، میان خودروهای گازسوز کارگاهی و گازسوز تبدیلی، تفاوت قائل می‌شوند.
بر اساس مصوبه هیات‌دولت از تاریخ یکم دی‌ماه ۹۸ به بعد، امکان سوخت‌گیری در جایگاه‌های عرضه سوخت سی‌ان‌جی فقط برای خودروهای دوگانه‌سوز که در کارت شناسایی آنها عبارت «دوگانه‌سوز» یا «دوگانه‌سوز تبدیلی» درج شده است و دارای گواهی معاینه‌فنی معتبر هستند، امکان‌پذیر شد.
در خودروهای دوگانه‌سوز تولید کارخانه، عبارت دوگانه‌سوز در کارت شناسایی خودرو درج شده اما خودروهای تبدیلی اغلب کارت شناسایی با درج عنوان تبدیل شدن خودرو از حالت بنزین‌سوز به دوگانه‌سوز ندارند که باید مالکان نسبت‌به دریافت گواهی سلامت خودرو گازسوز خود اقدام می‌کردند.
روز گذشته سعید قیصر، مدیر امور اجرایی معاینه‌فنی خودروهای سبک کشور با تاکید بر تعلل وزارت صمت در صدور گواهی سلامت خودروهای دوگانه‌سوز کارگاهی به ایسنا گفت: «گاه در جایگاه‌های سی‌ان‌جی شاهد انفجار خودروهای دوگانه‌سوز هستیم. دلیل چنین اتفاقی این است که برای آن خودروها گواهی سلامت صادر نمی‌شود تا بتوانند در مراکز معاینه‌فنی پذیرش شوند و تست‌های لازم روی آنها انجام شود، بنابراین مسئولیت این حوادث به‌دلیل عدم صدور گواهی سلامت برعهده وزارت صنعت، معدن و تجارت است.»
وی افزود: «وزارت صمت باید پاسخگو باشد چرا لیست ۹۸۰هزار خودرویی را که به‌صورت کارگاهی دوگانه‌سوز شدند برای تبدیل وضعیت در اختیار پلیس قرار نمی‌دهد. این وزارتخانه اعتقاد دارد این خودروها نیز باید گواهی سلامت دریافت کنند درحالی‌که از نظر سامانه یکپارچه معاینه‌فنی و شرکت پخش فرآورده‌های نفتی چنین نیست و این خودروها که توسط کارگاه‌های مجاز دوگانه‌سوز شده‌اند و یک دوره هم به مراکز معاینه‌فنی مراجعه کرده‌اند، نیازی به دریافــت گواهی سلامت ندارند.»
وی ادامه داد: «وزارت صمت به‌دنبال تحمیل هزینه به مالکان خودروها برای اخذ گواهی سلامت است، آن‌هم هزینه قابل‌توجهی که درپی اخذ این گواهی به مالکان خودروهای دوگانه‌سوز تحمیل می‌شود. به این ترتیب هر حادثه و انفجار خودروها در جایگاه‌های سی‌ان‌جی به دلیل تعلل وزارت صمت در صدور گواهی سلامت خودروهای دوگانه‌سوزی است که در کارگاه‌های مجاز دوگانه‌سوز شده‌اند.»
