اقدامها و برنامهریزیهای ضدکرونایی در هفتههای اخیر، ظاهرا کارگر نیفتادهاند و آمار ابتلا و مرگومیر ناشیاز ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در حال اوج گرفتن است. روز گذشته اعلام شد محدودیتهای مشاغل گروههای ۲، ۳ و ۴ تا انتهای هفته ادامه خواهد داشت. این در حالی است که بیمارستانهای کشور درحال پر شدن هستند و این سو و آن سو، بیمارستانهای صحرایی هم احداث میشوند.
اکنون نیز صحبت از لغو پروازها بین ایران و هند و ایران و پاکستان به میان آمده و طرحترافیک در تهران نیز پس از کشوقوسهای فراوان، لغو شده است. با اینحال برخی معتقدند نهتنها این شکل از لغو طرح ترافیک اساسا تاثیری در کاهش آمار ابتلا به کرونا ندارد، بلکه اجرای طرحترافیک به این شیوه، به طور کلی مخل عدالت اجتماعی در شهرهایی مانند تهران است.
روز گذشته سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا درخصوص نظارتهای انجامشده برای کاهش سیر ابتلا به کرونا در یک هفته گذشته گفت: «طی این مدت ۹۸ هزار تذکر و اخطار به اصناف داده شده که درنهایت ۵هزار و ۸۰۰ واحد نیز پلمپ شدهاند.»
علیرضا رئیسی با تاکید بر اینکه ویروس انگلیسی باید جدی گرفته شود، ادامه داد: «موضوع دیگری که با آن مواجه هستیم، ویروس جدید جهشیافته هندوستان بوده که به شدت مُسری و میزان تلفات بالاتری دارد و حتی از کروناهای انگلیسی و آفریقایی هم شدیدتر است. بنابراین استانهای واقعدر مرز شرقی و در همسایگی پاکستان و افغانستان، باید مراقبت بیشتری داشته باشند و پروتکلها را به شدت رعایت کنند.»
سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا با تاکید بر اینکه تعطیلی تا پایان این هفته نیز ادامه پیدا میکند، ادامه داد: «طی دو هفته گذشته، آنطورکه باید پروتکلها رعایت نشدند و به همین دلیل، تا پایان هفته، تعطیلیها تمدید شده، همچنین، از فردا در تهران طرحترافیک لغو می شود زیرا مترو و وسایل حملونقل عمومی باعث انتقال ویروس میشوند.»
رئیسی به مصوبات جلسات ستاد ملی مقابله با کرونا اشاره و بیان کرد: «براساس مصوبات، مراسم شبهای قدر و نماز عیدفطر در شهرهای زرد و آبی با رعایت پروتکلها برگزار میشود. در شهرهای قرمز و نارنجی نیز این مراسم باید در فضای باز برگزار شود و حداکثر مدت زمان آن دو ساعت باشد. ازدیگرسو، منع تردد از ساعت ۲۲ تا ۳ صبح صرفا در شب های قدر برداشته میشود.»
طرح ترافیک و عدالت اجتماعی
شهابالدین میرسلیم، استاد دانشگاه و کارشناس ترافیک، در گفتوگو با «دنیای خودرو» در مورد تاثیر لغو طرح ترافیک بر مدیریت همهگیری کرونا در تهران، گفت: «برسر موضوع طرحترافیک در تهران بدون در نظر گرفتن وضعیت همهگیری کرونا اختلاف نظر وجود داشت. در دوره یکی از شهرداران سابق تهران نیز قرار بر این بود اعمال طرح ترافیک به طور کلی در تهران لغو شود، چون نوعی تبعیض اجتماعی ایجاد میکرد زیرا قرار بود با پرداخت عوارض به شهرداری همراه شود.
او ادامه داد: «حتی این موضوع نیز مطرح شد عبورومرور از برخی بزرگراهها و تونلهای شهری در تهران مشمول پرداخت عوارض شده و با نصب برچسب یا میکروچیپ روی خودروها، با هر بار عبور و مرور آنها از بزرگراههای تهران، عوارض دریافت شود.»
اعلام لغو طرح ترافیک در تهران در حالی است که طی روزهای اخیر، این موضوع کش و قوس های فراوانی به خود دیده زیرا برخی معتقدند لغو طرح ترافیک برای کاهش حضور شهروندان در شبکه حملونقل عمومی در پایتخت ضروری است اما برخی مسئولان مدیریت شهری تهران، به استناد پژوهشهای صورت گرفته، تاثیر این اقدام در کاهش حضور در شبکه حملونقل عمومی را در حد تنها ۱۰درصد ارزیابی میکنند. علاوه بر این، مسئولان حوزه مدیریت شهری (در شهرداری تهران و همچنین شورای شهر) میگفتند هرچند موافق لغو طرحترافیک در پایتخت هستند، اما تصمیمگیری در این حوزه مربوط به آنها نبوده و در اختیار ستاد ملی مقابله با کروناست.»
میرسلیم ادامه داد: «اعمال طرحترافیک بهشکل کنونی صرفا یک منبع درآمد برای شهرداری تهران است که در این وضعیت مالی، مبلغ کمی هم نخواهد بود. اما انتقاد اصلی، فارغ از وضعیت اضطراری کرونا که دیر یا زود رفع خواهد شد، این است که تنها کسانی قادر خواهند بود با خودرو شخصی به مرکز شهر رفتوآمد کنند که پول کافی برای پرداخت عوارض داشته باشند.
این کارشناس ترافیک ادامه میدهد: «این نگاه، اکنون در دنیا هم مورد انتقاد قرار گرفته و گفته می شود که ما نباید بین شهروندان، از منظر حقی که نسبت به شهر دارند، تبعیض قائل شویم، بلکه باید شرایط را بهگونهای تعیین کنیم که نخست دسترسی به شبکه حملونقل عمومی برای همه شهروندان وجود داشته باشد و دومآنکه مردم ترجیح دهند با خودرو شخصی به مرکزشهر نروند.»
سخنان این کارشناس ترافیک به تلاش شهرداری تهران برای تخصیص حقعبورومرور در محدوده طرح ترافیک به همه شهروندان اشاره دارد، طرحی که بر مبنای آن، هر خودرو متعلق به شهروندان ایرانی، میتواند تعداد روزی مشخص (مثلا ۲۰روز در سال) به محدوده طرح ترافیک وارد شود و عبور و مرور بیشاز آن در این محدوده، نیازمند پرداخت عوارض به شهری خواهد بود. باید منتظر ماند و دید آیا شوک کرونا (که دیر یا زود تمام میشود)، میتواند به اصلاح قوانین محدوده طرح ترافیک در تهران ختم شود یا خیر.