به گزارش «اخبار خودرو»،خودرو طی ماه گذشته نسبت به آذر با افت قیمت حدود سه‌درصدی مواجه شد و دلیل آن نیز مطابق با نظر کارشناسان به‌وعده رشد تولید و عرضه همراه با افزایش ۱۸درصدی قیمت محصول در کارخانه بازمی‌گردد. با این حال کارشناسان بازار معتقدند اگر این وعده‌ها محقق نشود، دوماهه پایانی سال به‌دلیل نزدیکی به‌تعطیلات سال جدید قیمت‌ها دوباره با روند افزایشی مواجه خواهند شد.
همان‌طور که گفته شد قیمت خودرو در دی‌ماه نسبت به‌آذرماه روند کاهشی به‌خود گرفت و درشرایطی که این محصول در آذرماه با رشد 6.7‌ درصدی قیمت مواجه شد، حالا با کاهش حدود سه‌درصدی، به‌نزدیکی چهار درصد رسید. این درحالی است که آذرماه امسال قیمت خودرو از مبدا ۱۸‌ درصد رشد را به‌خود دید و با این وجود شاهد افزایش بهای محصولات ایران‌خودرو و سایپا دربازار تا این اندازه نبودیم. وعده افزایش تولید و عرضه، کاهش نرخ ارز و تداوم مذاکرات برجامی و خروج نسبی سرمایه از بازار خودرو، درممانعت از رشد حداکثری قیمت‌ها تاثیرگذار بود و با این حال قیمت‌ها در دی‌ماه نسبت به‌آذر روند نزولی داشت و از 6.7‌ درصد به‌چهار درصد رسید. با این وضعیت اما فروشندگان در بازار تاکید دارند که بازار آزاد خودرو راکدتر از همیشه است و معاملات این بازار در رکود به‌سر می‌برد. از سوی دیگر آن‌ها معتقدند عرضه خودرو از سوی خودروساز به‌کمترین میزان خود رسیده و طبق وعده وزیر صمت پیش نرفته است.
همراه با رشد ۱۸‌ درصدی قیمت‌ها، وزیر صمت وعده افزایش تولید ۱۳۰‌ هزار دستگاه خودرو تا پایان سال را داد و این در شرایطی است که کمبود ریزتراشه‌ها و عدم‌پرداخت بدهی قطعه‌سازان مانع عرضه بیشتر خودرو در دی‌ماه شده است. از سوی دیگر برخی اخبار از رشد خودروهای دپویی در پارکینگ خودروسازان خبر می‌دهند؛ خودروهایی که به‌دلیل نقص برخی قطعات مانند همان تراشه‌ها که صنعت‌خودرو جهان را درگیر خود کرده است، امکان تجاری‌سازی ندارند. به‌این ترتیب دراینجا این سوال مطرح می‌شود که چطور با عرضه اندک، قیمت‌ها در دی‌ماه نسبت به‌آذر کاهش نسبی داشته‌اند؟ در این زمینه برخی کارشناسان بازار خودرو معتقدند که بلاتکلیفی برجام، بازار خودرو را نیز همچون دیگر بازارها با رکود مواجه کرده است. به‌طوری که از یک سو متفاضیان خودرو چشم‌انتظار فرجام برجام هستند و دست از خرید کشیده‌اند و از سوی دیگر فروشندگان نیز با پیگیری اخبار مربوط به‌مذاکرات برجام و همچنین آگاهی از وضعیت خودروسازی کشور، فعلا انگیزه‌ای برای عرضه ندارند. هرچند که ممکن است عرضه درماه پایانی سال همراه با اوج‌گیری تقاضا افزایش یابد که در آن زمان نیز به‌دلیل درپیش بودن تعطیلات سال نو احتمالا شاهد افزایش قیمت خودرو خواهیم بود. به‌این ترتیب به‌نظر می‌رسد در ماه‌های بهمن و اسفند، درهر صورت موقتا با رشد بهای خودرو مواجه باشیم.
بررسی آمارهای دی‌ماه امسال نسبت به دی‌ماه سال گذشته نیز نشان از رشد ۲۲‌ درصدی قیمت‌ها دارد و آنچه مشخص است در دی‌ماه سال گذشته، درجریان انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، بسیاری از بازارها از جمله بازار خودرو با افت قیمت روبه‌رو شد؛ این درشرایطی است که در دی‌ماه سال‌ جاری نه‌تنها از مشکلات خودروسازی در زمینه تحریم‌ها کاسته نشده، بلکه نبود ریزتراشه‌های الکترونیکی نیز مزید بر علت شده و خودروسازی کشور را به‌نوعی زمین‌گیر کرده است. قیمت‌ها در بازار خودرو در دی‌ماه ۱۴۰۰ به‌نسبت دی‌ماه سال گذشته رشد حدود ۲۲‌ درصدی را به‌خود دیده است و این رشد قیمت درشرایطی رخ داده که در دی‌ماه 1399 قیمت خودرو روندی نزولی داشت. اما ‌دلایل این امر چیست؟ جابه‌جایی قدرت درآمریکا را می‌توان از دلایل اصلی کاهش قیمت خودرو در بازه زمانی ذکرشده در سال گذشته قلمداد کرد و در دی‌ماه 1399 جو بایدن کلید کاخ سفید را از دونالد ترامپ تحویل گرفت تا بعد از کش‌وقوس‌های فراوان درنهایت چهل‌وششمین رئیس‌جمهور تاریخ آمریکا وارد کاخ سفید شود. البته استارت کاهش قیمت خودرو از آبان 1399 و هم‌زمان با شروع اعلام اولیه نتایج انتخابات آمریکا زده شد و این درحالی است که بازارهای کشور به‌نوعی در شهریورماه ۹۹ به‌پیشواز انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا رفتند. درحالی که در شهریورماه هنوز دو ماه تا برگزاری انتخابات آمریکا باقی مانده بود، اما شاهد نوسانی شدن بازارهای عمومی کشور از جمله بازار ارز، مسکن، خودرو و بازار طلا و سکه نیز بودیم.
طی حدود سه‌سال و نیمی که از بازگشت تحریم‌ها می‌گذرد، به‌طور معمول نوسان‌ها از ارز شروع شده و به‌تدریج به‌سایر بازارها سرایت می‌کند. بنابراین نرخ ارز به‌نوعی نقش قطب‌نما را برای دیگر بازارهای کشور بازی می‌کند. این اتفاق درشهریورماه بار دیگر نیز تکرار شد و نوسانی شدن بازارها اتفاقی بود که درمهرماه شاهد ثبت رکوردهای متعددی در نرخ ارز، قیمت مسکن، خودرو، طلا و سکه بودیم. هرچه به‌زمان انتخابات نزدیک‌تر می‌شدیم، حرارت قیمت‌ها بالاتر می‌رفت و سرانجام انتخابات آمریکا در ۱۳ آبان‌ماه ۹۹ برگزار شد. اما نتایج مطابق پیش‌بینی‌های بازارهای داخلی پیش نرفت. درشرایطی که این تحلیل در میان کارشناسان بازارهای مختلف عنوان شده بود که ترامپ به‌راحتی بایدن را پشت سر خواهد گذاشت و کلید کاخ سفید را در جیب خود نگه می‌دارد، اما شاهد بودیم که این اتفاق رخ نداد و برخلاف پیش‌بینی‌ها بایدن توانست ترامپ را شکست داده و وارد کاخ سفید شود. با توجه به‌اظهارات رئیس‌جمهور جدید آمریکا درباره بازگشت این کشور به‌برجام، پیروزی بایدن سبب شد فعالان بازار تغییر نظر داده و نسبت به‌احیای برجام و رفع تحریم‌ها امیدوار شوند. امیدواری فعالان به‌آغاز مذاکرات احیای برجام توسط دولت جدید آمریکا سبب شد نمودار قیمت‌ها در بازار نه‌تنها از صعود دست بکشد بلکه شاهد نزولی شدن آن‌ هم بودیم.
بازار خودرو نیز از ریزش قیمت‌ها در امان نماند و شاهد این بودیم که قیمت‌ها در بازار خودرو روندی نزولی را در پیش گرفت. اما این روند کاهش قیمت خودرو تداوم نداشت و به‌تدریج با توجه به‌این‌که از فضای مذاکرات پالس‌های مثبتی دریافت نشد، فعالان بازار نسبت به‌تغییر شرایط تحریمی بدبین شدند. آن‌ها با این تصور که قرار نیست در آینده نزدیک تغییری درکاهش تحریم‌ها و احیای برجام اتفاق بیفتد، به‌نوعی مسیر رفته را بازگشتند و شاهد رشد دوباره قیمت‌ها در بازار بودیم. درست است که این روند افزایشی طی یک سال گذشته یا درمواقعی متوقف شده یا افت‌ اندکی را تجربه کرده، اما در هرصورت کار را به‌جایی رسانده که طی این مدت قیمت خودرو در بازار به‌طور متوسط رشد ۲۲‌ درصدی را به‌خود دیده است. کاهش عرضه به‌دلیل بحران تراشه‌ها این سیگنال را به‌فعالان بازار مخابره کرد که قرار نیست از مسیر شرکت‌های خودروساز عرضه چندانی در بازار اتفاق بیفتد. اخباری که درارتباط با افزایش تعداد خودروهای ناقص منتشر شد نیز بیش از پیش این ادعا را ثابت کرد که خودروسازان نمی‌توانند جاده عرضه محصولات خود را عریض کنند. درواقع افزایش تعداد خودروهای ناقص نشان داد خودروسازان هرچه تولید می‌کنند را به‌بازار عرضه نمی‌کنند؛ بلکه به‌دلیل کسری قطعات مجبور هستند آن‌ها را در پارکینگ‌های خود دپو کنند.
درنهایت بازار خودرو تحت‌تاثیر دو اتفاق مهم قرار دارد؛ از یک سو رکود شدید خرید و فروش در بازار از این واقعیت خبر می‌دهد که خریداران و فعالان بازار درانتظار ترکیدن یا حداقل کوچک شدن حباب تورم در این بخش هستند و از سوی دیگر مذاکرات وین با مخابره سیگنال مثبت سبب شده است احتمال ریزش قیمت‌ها حتی از سوی رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران نیز مطرح شود. قیمت خودرو در هفته‌های اخیر رشد قابل توجهی را تجربه کرده و گزارش‌ها نشان می‌دهد پراید 111 حتی قیمت باورنکردنی ۱۹۱ میلیون‌تومان را نیز در کارنامه خود ثبت کرده است؛ با این حال گزارش‌های رسیده نشان می‌دهد خریدوفروش چندانی در محدوده این قیمت‌ها صورت نمی‌گیرد.
درنهایت «دنیای‌خودرو» در گزارشی میدانی از نمایشگاه‌های خودرو درسطح شهر برای اطلاع از آخرین قیمت‌ها با خبر شد که تعداد زیادی از فروشندگان و نمایشگاه‌داران درصورت خرید قطعی یک مدل خودرو تخفیف خوبی به‌خریدار می‌دهند و این درحالی است که برخی نمایشگاه‌داران همچنان درتلاش هستند که به‌امید برخورداری از سود حداکثری قیمت خودرو را بالا نگه دارند. به‌عنوان مثال دراین گزارش خبرنگار روزنامه به‌سراغ نمایشگاه‌داری رفت که قیمت یک مدل خودرو را نسبت به‌هفته گذشته بالاتر برده بود و وی درپاسخ به‌این‌ سوال که چرا قیمت این خودرو با وجود رکود بازار همچنان بالا می‌رود؟ تنها به‌این جمله بسنده کرد که «اگر واقعا خریدار هستید می‌توانم برای شما از مالک خودرو تخفیف خوبی بگیرم.»