بحث واردات خودرو به دلیل سقف قیمتی که برای آن در نظر گرفته شده، به چالش بزرگی تبدیل شده است. در کنار این سقف قیمتی، بحث ممنوعیت ورود فرانسوی‌ها به بازار ایران مطرح شد؛ موضوعی که وزارت صمت آن را مطرح کرد و به نظر می‌رسد بعد از چند روز تلویحا از موضع خود عقب‌نشینی کرد. این مساله در حالی مطرح شد که بسیاری امیدوار بودند تا از طریق واردات حداقل بتوان خودروهای فرانسوی را وارد کشور کرد. به‌هرحال آن‌طور که گفته شده، بحث ممنوعیت برای فرانسوی‌ها فقط در مورد واردات اتخاذ شده است و اگر شرایط برای ورود آن‌ها به صنعت خودرو و تولید فراهم شود، وزارت صمت از این موضوع استقبال هم خواهد کرد. به‌ویژه آن‌که خودرو اقتصادی مشترک ایران‌خودرو و سایپا مبتنی بر پلت‌فرم رنو کویید است و محصول ام۴۴ سایپا-سیتروئن نیز قرار است مبتنی‌بر سیتروئن C۳ تولید و عرضه شود.
در این میان، محمدرضا نجفی‌منش، رئیس کمیسیون تسهیل کسب‌وکار اتاق تهران و رئیس هیات‌مدیره انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی کشور در گفت‌وگو با «دنیای خودرو»، خبر از آمادگی فرانسوی‌ها به‌خصوص شرکت رنو برای حضور در صنعت خودرو ایران داد و گفت: «خودروسازان فرانسوی در انتظار رفع مشکل برجام و FATF هستند.»
بحث ممنوعیت حضور شرکت‌های فرانسوی در ایران مطرح شده است. وزارت صمت ابتدا ممنوعیت را مطرح و سپس تلویحا از موضع خود عقب‌نشینی کرد. باتوجه به اینکه ما قبلا با آن‌ها همکاری کرده‌ایم، این مساله را چگونه می‌بینید؟
وزارت صمت با ورود خودروسازان فرانسوی برای تولید خودرو در ایران نه‌تنها مخالف نیست، بلکه موافق این اقدام است و از آن استقبال هم می‌کند.
آنچه اعلام شده، ممنوعیت واردات خودروهای فرانسوی به‌صورت CBU است، وگرنه امکان همکاری با آن‌ها در خطوط تولید یا قطعات وجود دارد. ممنوعیت اعمال‌شده از یک زوایه می‌تواند برای صنعت خودرو ایران نتیجه مثبت داشته باشد؛ درصورتی‌که شرکت‌های فرانسوی احساس خطر کنند که بازار ایران را از دست می‌دهند، قطعا امکان مذاکرات تازه برای همکاری در خطوط تولید مشترک چه در خودرو و چه در قطعات وجود خواهد داشت و آن‌ها باید در این زمینه تصمیم‌گیری کنند.
کنار گذاشتن خودروسازان فرانسوی از واردات چه نتایجی به بار خواهد آورد؟
کنار گذاشتن خودروهای فرانسوی در بحث واردات به‌معنی خالی شدن بازار نیست. آنچه در این زمینه بیشترین اهمیت را دارد، عمل به برنامه اعلام‌شده ازسوی نهادهای تصمیم‌گیر است.
اینکه ما از یک‌سو باید استانداردهای ۸۵گانه خودرو را رعایت کنیم و از سوی‌دیگر خودروهایی با قیمت کمتر از ۲۰هزار یورو راغ به کشور وارد کنیم، قطعا نیاز به بررسی‌های جدی دارد. باتوجه به این مقررات تعداد خودروهایی که امکان وارد شدن به ایران را دارند، محدود می‌شوند. اما قطعا در بازار نمونه‌هایی برای ورود به کشور وجود خواهد داشت که البته فعالان در این بازار باید نظر نهایی را دررابطه‌با آن‌ها ارائه کنند.
نظر شخصی من این است که می‌توان حداکثر حدود ۵درصد سهم واردات را به خودروهایی با قیمت‌های بالاتر اختصاص داد. زیرا به‌هرحال در جامعه ما افرادی هستند که به دنبال خریدن خودروهای گران‌تر خواهند بود و در صورتی‌که به نیاز آن‌ها در این چارچوب پاسخ داده نشود، باز هم فشاری تازه به خودروسازان داخلی وارد می‌شود.
آیا بر این اساس تنها راه ورود فرانسوی‌ها به بازار ایران تولید محصول در داخل است؟
بله؛ اگر رنو بگوید می‌خواهد در ایران خودرویی مانند سیمبل تولید کند، فرش قرمز هم برای آن‌ها پهن می‌کنند. خودروسازان فرانسوی نیز برای این اقدام در انتظار حل مشکل برجام و FATF هستند. زیرا تا زمانی که این مشکل وجود دارد، راهی برای ورود خودروسازان خارجی نیست.
به‌خصوص مشکل FATF که بسیار مهم است. چراکه آن‌ها نیز مانند دیگر شرکت‌های خارجی دیگر با صرافی ارز انتقال نخواهند داد. بنابراین باید مشکل تحریم و مسائلی از این قبیل حل شود تا بتوان زمینه را برای همکاری با خارجی‌ها ازجمله فرانسوی‌ها و به‌ویژه شرکت رنو فراهم کرد. یعنی اگر برجام و FATF به سرانجام برسند، آن‌ها آماده بازگشت و همکاری با صنعت خودرو ایران هستند.
رنو در گذشته ۶۰ قطعه‌ساز ما را در حد قطعه‌ساز بین‌المللی بالا آورد. برنامه این بود که ایران تکنوسنتر و هاب منطقه‌ای برای رنو باشد و همچنین قطعه‌سازان ایرانی بتوانند به سایر خطوط تولید رنو در جهان قطعه صادر کنند. حتی قرار بود خودرو کویید در ایران طراحی شود، اما این کار انجام نشد و طراحی آن در هند انجام شد.آیا شرکت رنو برای بازگشت اعلام آمادگی کرده است؟
طبق اخباری که داریم، بله. چراکه این‌ها اصلا از ایران نرفته‌اند و تجهیزات آن‌ها همچنان در ایران وجود دارد. همان‌طور که گفته شد، آن‌ها در انتظار حل مشکل برجام و FATF هستند.
اما این شرکت‌ها در زمان تحریم‌ها بار دیگر کشور را ترک کردند. یعنی حضوری نداشتند...
اگر بخواهیم عاقلانه تصمیم بگیریم، باید زمینه حضور شرکتی مانند رنو در کشور را فراهم کنیم. زیرا رنو در ایران کار اساسی انجام داد. اینکه می‌گویند از ایران رفته‌اند هم قابل بررسی است. رفتن این شرکت‌ها دست خودشان نبود. یک موقع شرکتی با اختیار خود از کشور خارج می‌شود که بحث آن جداست. اما وقتی آمریکا شرکت‌ها را تهدید می‌کند و به آن‌ها فشار می‌آورد، چاره‌ای جز رفتن ندارند. ضمن اینکه فقط در حوزه خودرو نبود که شرکت‌ها خارج شدند. در همه صنایع این مساله به وجود آمد. بنابراین به‌نظر من باید روی این قضیه با آرامش و متانت بیشتر عمل کنیم تا در آینده دچار مشکل نشویم.
آیا رنو قرار است تولید مستقیم داشته باشد یا با شرکت‌های داخلی همکاری کند؟
از آن‌جاکه هنوز شرایط ما مشخص نیست، نمی‌توان به‌طور دقیق از جزئیات گفت. اما آن‌ها آماده همکاری هستند. تا جایی که اطلاع دارم، رنو هیچ‌گاه ارتباط خود را قطع نکرده است. اما روش و برنامه این شرکت را پس از اینکه برجام و FATF به سرانجام برسد، می‌تواند فهمید.
اهمیت همکاری با شرکت رنو در چیست؟ چرا تاکید به بازگشت این شرکت به صنعت خودرو ایران وجود دارد؟
رنو در گذشته ۶۰ قطعه‌ساز ما را در حد قطعه‌ساز بین‌المللی بالا آورد. برنامه این بود که ایران تکنوسنتر و هاب منطقه‌ای برای رنو باشد و همچنین قطعه‌سازان ایرانی بتوانند به سایر خطوط تولید رنو در جهان قطعه صادر کنند. اما متاسفانه شرایط عوض شد. حتی قرار بود خودرو کویید در ایران طراحی شود، اما این کار انجام نشد و طراحی آن در هند انجام شد. حال باید منتظر بود و دید که شرایط سیاسی و اقتصادی در آینده چگونه خواهد بود.
این رنو کوییدی که قرار است در ایران تولید شود آیا با رضایت یا نظارت فرانسوی‌هاست؟
خیر. این تولید محصول ارتباطی با فرانسوی‌ها ندارد و پلت‌فرم آن به‌صورت دست دوم از هندی‌ها خریداری شده است.
در کنار تولید داخلی و همکاری با خارجی‌ها بحث واردات چگونه می‌تواند به صنعت خودرو ایران کمک کند؟
موضوعی که برای صنعت خودرو ما اهمیت زیادی خواهد داشت، استفاده از فرصت واردات برای انتقال تکنولوژی و همکاری با شرکت‌های خارجی در خطوط داخلی است. در این صورت می‌توان انتظار داشت در کنار واردات خودرو شرایط برای ارتقای صنعت خودرو کشور نیز فراهم شود.
این همکاری‌ها می‌تواند برای مشتریان این خودروهای وارداتی نیز شرایط بهتری را فراهم کند. زیرا موضوعاتی مانند قطعات یدکی یا خدمات پس از فروش اهمیت بسیار زیادی دارد و درصورتی‌که فکری به حال آن نشود، خریداران این خودروها در آینده با چالش مواجه خواهند شد.
