این مقاله، جایگاهی ناامیدکننده را برای کشورهای آفریقای مرکزی نشان می‌دهد. شکی نیست که مثلث اروپای غربی، آمریکای شمالی و ژاپن، برترین مناطق جهان از نظر دستیابی به‌فناوری خودرو هستند.
همچنین دیگر بازیگران مهم و صاحب‌قدرت فنی در صنعت‌خودرو دنیا نیز کره‌جنوبی و چین محسوب می‌شوند. این شرایط چندان عجیب نیست؛ اما مناطق درجه دو مثل اروپای شرقی، هند و مکزیک و برزیل که عمدتا مونتاژکاران و قطعه‌سازان بزرگ دنیا هستند نیز اهمیت بسیار زیادی دارند.
هرساله ۸۰ تا ۹۰ میلیون‌دستگاه خودرو در سراسر جهان فروخته می‌شود. حالا ۱۹۵ کشور دنیا، خریدار مدل‌های صفرکیلومتر هستند؛ اما لزوما سازنده خودرو یا قطعه‌ساز محسوب نمی‌شوند. از سوی دیگر مردم کشورهای مختلف به‌مدل‌های مشابه دسترسی ندارند.
با گذشت سال‌ها، شرایط اقتصادی، سیاسی و جغرافیایی، تاثیر مهمی بر خودروسازی در کشورهای مختلف گذاشته است. حدود ۵۴ درصد خودروهای تولیدی جهان، به‌مردم آسیا فروخته شده است.
بزرگ‌ترین قاره دنیا، ۵۹ درصد جمعیت دنیا را دارد. جالب‌تر این‌که مجموع ساکنان امریکا و کانادا، تنها ۵ درصد جهان را تشکیل می‌دهند؛ اما ۱۹ درصد خودروهای تولیدی دنیا را خریداری می‌کنند.
پیشرفت در ژاپن، کره، چین و اروپای غربی
یکی از مهم‌ترین عواملی که خودروسازی در اروپای غربی، آمریکای شمالی، ژاپن و کره و چین را برتر از دیگر نقاط جهان نشان می‌دهد، وجود نهادهای قدرتمند علمی دارای دپارتمان‌های تخصصی است.
پنج ناحیه‌ای که نام برده شد، عملا تمام خودروهای مدرن جهان را طراحی می‌کنند و البته، بیشترین سود این صنعت را می‌برند. دیگر نکته مهم در مناطق تراز اول خودروسازی دنیا، هزینه‌های میلیارددلاری برای بخش تحقیق و توسعه (R&D) است.
برندهای شاخص ژاپنی، کره‌ای، آلمانی، آمریکایی و چینی، بخش بزرگی از سود فروش محصولات خود را صرف امور فنی-مهندسی می‌کنند تا در آینده مدل‌های جدیدتر با فناوری بهتر تولید کنند.
توسعه در هند، برزیل و مکزیک
در رده دوم، کشورهایی قرار دارند که می‌توانند به‌گروه خودروسازان تراز اول جهان تبدیل شوند. این مناطق برای کسب فناوری، تولید محصولات عالی و نزدیک به‌سطح اول دنیا تلاش می‌کنند.
هند، آفریقای‌جنوبی، مکزیک و نواحی محدودی از آمریکای لاتین چنین شرایطی دارند. طی ۱۰ سال آینده، احتمال زیادی وجود دارد که سرمایه‌داران بزرگ جهان و خودروسازان شناخته‌شده، قطب جدیدی را در هند، آفریقای‌جنوبی یا آمریکای‌لاتین پایه‌گذاری کنند. هزینه مقرون‌به‌صرفه برای انرژی، احداث کارخانه و حقوق کارگر، کشورهای رده دوم را مستعد رشد در خودروسازی نشان می‌دهند.
همچنین، ثبات سیاسی موجود در اروپای شرقی، هند، آفریقای‌جنوبی و مناطقی از آمریکای لاتین مثل برزیل اطمینان خاطر لازم را برای جذب سرمایه‌گذاران خودرو فراهم می‌کند. دیگر نکته جالب که نباید فراموش شود، کمبود مشتریان متمول در هند و آفریقای جنوبی و آمریکای لاتین است.
از سوی دیگر هند دراین‌باره با دو عامل مثبت و برتریدهنده مواجه است. مورد نخست جمعیت ۱/۴ میلیارد نفری این کشور است که طبیعتا همراه با صدها میلیون شهروند فقیر، میلیون‌ها مشتری دارای قدرت خرید بالا نیز دارد.
مورد دوم، نزدیکی هند به‌کشورهای متمول حاشیه خلیج‌فارس و دیگر مناطق پرجمعیت دنیاست که درمقایسه با آفریقای جنوبی و برزیل، شرایط بهتر برای هند را ثابت می‌کند.
از مجموع گفتارهای فوق می‌توان نتیجه گرفت هندوستان طی سال‌های آینده، به‌قطب جدیدی در خودروسازی دنیا تبدیل شود و راهی شبیه به‌آن‌چه کشور چین پیمود را دنبال کند.
کشورهایی با کندترین روند توسعه
در بازار جهانی، کشورهایی وجود دارند که تولیدکننده خودرو و قطعات متنوع محسوب می‌شوند؛ اما از نظر دستیابی به‌فناوری مدرن بسیار ضعیف هستند. محصولات این نواحی کیفیت بسیار پایینی دارند و البته، نشانه‌هایی از پیشرفت سریع در خودروسازی این کشورها دیده نمی‌شود.
مونتاژکاران خودرو در آفریقا، احتمالا طی سال‌های آینده هم صاحب فناوری‌های عالی در خودروسازی نخواهند شد؛ چراکه سرمایه‌داران بزرگ خارجی و صاحبان فناوری خودرو، علاقه‌مند حضور فعال در این نواحی نیستند. دیگر کشور مهم در صنعت حمل‌ونقل دنیا، روسیه است. خودروسازی و قطعه‌سازی در روسیه با جنگ اوکراین به‌فروپاشی گرایید.
پیش‌تر، امیدهایی وجود داشت که این ناحیه مشابه هند و برزیل، طی سال‌های آینده به‌کشوری صاحب فناوری در خودروسازی دنیا تبدیل شود؛ اما خروج سرمایه‌گذاران خارجی و برندهای مشهور دنیا از روسیه، شرایطی مشابه ایران برای بزرگ‌ترین کشور جهان فراهم کرد.
حالا خودروسازان چینی از روسیه برای فروش محصولات خود استفاده می‌کنند و به‌زودی غالب کارخانه‌های روس، تبدیل به‌خطوط مونتاژ برای چینی‌ها می‌شوند.
حدود ۱۰ سال پیش بسیاری از کارشناسان، امیدوار به‌ظهور قدرت جدید خودروسازی دنیا در ترکیه بودند؛ اما ظاهرا این رویا فاصله زیادی با تحقق دارد. فضای باز سیاسی، آن‌چنان که برندهای برتر دنیا انتظار داشتند، در ترکیه فراهم نشد.
همچنین تورم و عدم‌تعادل در اقتصاد این کشور به‌وضوح دیده می‌شود. مجموع این شرایط موانعی بزرگی برای تبدیل شدن ترکیه به‌قطب خودروسازی در سطح اول جهان هستند؛ هرچند که این ناحیه همچون سال‌های قبل، هنوز یکی از بهترین مناطق دنیا برای قطعه‌سازی است.
