اگر برخی تکنولوژی‌ها برای ما جنبه تشریفاتی و آپشن‌های اضافی را نداشتند، بسیاری از هموطنان اکنون آسیب‌های کمتری دیده بودند و حتی در قید حیات بودند. گاه امکانات ایمنی استاندارد برخی خودروها به‌درستی کار نمی‌کند و درچنین شرایطی نباید انتظار نصب آپشن‌های بیشتر را داشت. این درحالی است که نصب برخی سیستم‌ها و استفاده از تکنولوژی‌های روز نظیر اینترنت اشیاء، هزینه بسیار کمتری درمقایسه با طراحی و توسعه یک خودرو جدید دارد. در گفتار زیر با هم بررسی می‌کنیم که چطور اینترنت اشیاء می‌تواند حمل‌ونقل ایمن‌تر و کارآمدتری را در اختیار انسان‌ها بگذارد.
تعریفی از اینترنت اشیاء
اتصال میلیاردها دستگاه پیشرفته با یکدیگر از قبیل قطعات الکترونیکی، سنسورها، دریچه‌ها، عملگرها و غیره از طریق شبکه بی‌سیم و رد و بدل کردن اطلاعات با یکدیگر بدون دخالت انسان‌ها مفهوم اینترنت اشیاء یا «Internet of Things (IoT)» را می‌سازد. گفته می‌شود در انتهای سال 2020 میلادی 20 میلیارد دستگاه از طریق اینترنت اشیاء به‌یکدیگر متصل بوده‌اند و برای یکپارچگی تولید به‌همراه کاهش هزینه در کارخانه‌ها فعالیت داشته‌اند. درنهایت کاربری IoT روز به‌روز عمومی‌تر شده و درحال قدم برداشتن به‌سمت کاربرد تجاری است. استعدادهایی که اینترنت اشیاء برای بهبود ایمنی خودروها ایجاد می‌کنند، عظیم خواهد بود و انقلابی در ارتباط ما و وسایل نقلیه ایجاد خواهند کرد. به‌اختصار به این تغییرات می‌پردازیم.
ناوگان حمل‌ونقل و باربری
یکی از کاربردهای فعلی IoT در بسیاری از نقاط دنیا به‌کارگیری آن برای کامیون‌ها، تریلی‌ها و اتوبوس‌هاست. تمام اطلاعاتی که از طریق سنسورهای مختلف توسط ماشین‌های سنگین دریافت می‌شود، به‌یک فضای ابری می‌رود. سپس آنالیز شده و به‌حالت بصری در می‌آید تا در ادامه برای مدیریت ناوگان باربری قابل استفاده باشد. در حال حاضر برخی شرکت‌ها همچون UPS و AMAZON از این سیستم استفاده می‌کنند. از مزایای این سیستم می‌توان به‌رهگیری لحظه به‌لحظه هر بخش از ناوگان و محموله‌ها، نظارت بر حجم یا وزن محموله، بررسی شرایط جاده، نظارت بر اطلاعات فنی و همچنین مصرف سوخت و مسافت طی‌شده، مدت‌زمان نشستن یک راننده پشت رول (برای جلوگیری از خستگی و خواب‌آلودگی) و مدیریت مسیرهای انتخابی یاد کرد.
اتصال خودروها با یکدیگر
ایده اتصال خودروها با یکدیگر هم‌اکنون اجرا شده و تا پایان سال 2022 تا 250 میلیون وسیله از طریق سیستم CV2X (ارتباط برخط خودرو با هر چیزی) با یکدیگر ارتباط برقرار کرده‌اند. خودروهای متصل با یکدیگر تبادل اطلاعاتی گسترده‌ای دارند که این امر تا حد زیادی به‌کمک راننده می‌آید. به‌طور کلی این سیستم در چهار سطح عرضه شده که شامل خودرو با خودرو (V2V)، خودرو با راهداری (V2I)، خودرو با عابرین پیاده (V2P) و خودرو با شبکه (V2N) می‌شود؛ درسیستم V2V امکان ارتباط خودروهای یک محدوده با یکدیگر را فراهم می‌سازد. این اطلاعات عمدتا شامل موقعیت مکانی، سرعت و نحوه حرکت هستند. این سیستم در جلوگیری از تصادفات کارآمد است و به‌وسایل نقلیه امدادی اجازه می‌دهد هنگام ترافیک به‌سادگی از کنار یکدیگر عبور کنند. ارتباط خودروها با مراکز راهداری و عوارضی نیز در جلوگیری از به‌وجود آمدن گره‌های ترافیکی و صف‌های عظیم برای اخذ عوارض کارآمد خواهد بود. از طریق اپلیکیشن موبایل، عابرین پیاده می‌توانند از محل تاکسی‌ها و زمان رسیدن وسایل نقلیه عمومی باخبر شوند. همچنین می‌توانند برای تغییر رنگ چراغ‌های عابرپیاده نیز از آن استفاده کنند. درنهایت سیستم حمل‌ونقل هوشمند (ITM) و پیش‌بینی وضعیت جوی می‌توانند به‌شبکه متصل شوند تا راننده‌ها از تغییرات جوی یا تصادف در جاده باخبر شوند.
تعمیرات هوشمندانه با اینترنت اشیاء
همانگونه که هنگام بروز مشکل چراغ‌چک خودرو روشن می‌شود، با ارتباط گوشی تلفن و خودرو این‌گونه اخطارها از طریق تلفن‌همراه به‌شما اطلاع‌رسانی می‌شوند. درعین حال با دریافت اطلاعات کافی عمر قطعات و همین‌طور ارتباط سنسورها و دستگاه عیب‌یابی با شبکه، پیش‌بینی خرابی‌های آتی خودرو نیز ممکن می‌شود و راننده پیش از بروز نقص فنی در جاده می‌تواند برای رفع آن اقدام کند. از سوی دیگر همان‌طور که هم‌اکنون هم این امکان برای خودروهای پشتیبانی‌کننده از سیمکارت به‌وجود آمده، اتصال خودرو به‌اینترنت، سیستم مولتی‌مدیای خودرو را تبدیل به‌کامپیوتر شخصی یا تلویزیون هوشمند می‌کند.
جلوگیری از فجایع جاده‌ای در ایران با کمترین هزینه
همان‌طور که در بالا به‌آن اشاره شد، سیستم ارتباط خودروها با یکدیگر و اتصال خودرو با شبکه، قابلیت پیشگیری تصادفات را نیز دارد. می‌توان این سیستم را روی خودروهای فاقد مانیتور هم نصب کرد. به‌عنوان مثال با توجه به‌موقعیت مکانی خودروهایی که در یک منطقه هستند، می‌توان آن‌ها را از وقوع خطرات با خبر کرد؛ هشداری که در مانیتور سیاه و سفید هم قابل نمایش است تا فاجعه‌هایی نظیر سیل دروازه‌قرآن شیراز تکرار نشود.
