در حال حاضر صنعتخودرو نیز مانند تمام صنایع مدرن محصولات مختلفی را در شکل و اندازه و کلاسهای متفاوت تولید میکند. این کلاسها بنا بر نیاز بازار و نحوه استفاده از خودرو طراحی شده و هرکدام عملکرد و کارایی متفاوتی را از خود بهنمایش میگذارند. کلاسها مختلفی مانند سدان (Sedan)، هاچبک (Hatchback)، شاسیبلند (SUV)، لندولت (Laundaulet) و … نمونههایی از این کلاسها بوده که معرفی هرکدام نیازمند یک نوشته جداگانه است.
اصطلاح رودستر (Roadster) یا اسپایدر (Spider – Spyder) بهطور کلی بهخودروهایی اطلاق شده که معمولا تنها دو صندلی در ردیف جلو داشته و با توجه بهعدم وجود پوشش محافظ و سقف، ظاهر و کارکردی اسپرت و تفریحی دارند.
این اصطلاح پس از جنگ جهانی دوم در بین شرکتهای خودروسازی اروپایی و آمریکایی رایج شد و نمونههایی از این کلاس بدنه جذاب و اسپرت تولید شدند. هرچند در اوایل قرن بیستم نیز شرکتهایی مانند فورد نمونههایی را با این شکل تولید میکردند. این خودروها معمولا یا سقف نداشته یا توسط یک محافظ پارچهای قابل باز و بسته شدن پوشش داده میشدند.
تفاوت رودستر با کانورتیبل (Convertible)
خودروهای کانورتیبل یا کانورتبل یا کابریوله (Cabriolet که گاهی کابریولت نیز تلفظ میشود) نیز از لحاظ معنا و مفهوم، شباهت بسیار زیادی با نمونههای رودستر دارند. اما تفاوت اصلی این دو در این بخش بوده که خودروهای کانورتیبل در ابعاد و اندازههای مختلفی ساخته شده و بیشتر نمونههای مطرح و مشهور، یکی از مدلهای خود را با قابلیت باز و بسته شدن سقف ارائه میکنند. اما خودروهای رودستر نمونههایی کوچک و دو نفره بوده که با تاکید روی قابلیت و عملکرد اسپرت ساخته شدهاند.
بهعنوان مثال میتوان بهخودروهای شاسیبلندی مانند نیسان مورانو کانورتیبل (Nissan Murano Convertible)، سوزوکی X90، جیپ رانگلر (Jeep Wrangler) و رنجروور ایووک (Range Rover Evoque) اشاره کرد که با توجه بهقابلیت باز و بسته شدن سقف، در رده خودروهای کانورتیبل قرار میگیرند.
درمجموع میتوان گفت خودروهای رودستر یا روباز زیرمجموعهای از خودروهای سقف باز شو یا کانورتیبل یا کابریوله بوده که از ابعاد کوچک و وزن بسیار کمی برخوردار بوده و با گنجایش تنها دو سرنشین، نمونههای مناسبی برای رانندگی لذتبخش و اسپرت بهحساب میآیند.
از نمونههای ابتدایی خودروهای رودستر میتوان بهمدلهایی مانند فورد مدل T، آستین 7، کادیلاک V-16 فلیتوود (Fleetwood) و دوسنبرگ (Duesenberg) مدل J اشاره کرد که در دهههای اولیه قرن بیستم تولید میشدند.
این خودروها معمولا بدون شیشههای جانبی ساخته میشدند یا در برخی موارد حتی در هم نداشتند! طی چندین دهه تولید این کلاس بدنه از خودروها، نمونههایی بودند که بیشتر مورد توجه خریداران و منتقدین قرار گرفته و توانستند با فروش مناسبی، بهخودروهای جاودان در تاریخ تبدیل شوند. نمونههایی از پرفروشترین خودروهای رودستر تاریخ عبارتند از:
فیات ۱۲۴ اسپایدر
فروش: ۱۷۸,۴۳۹ دستگاه
فیات ۱۲۴ اسپایدر عمری طولانی داشت. این خودرو در سال ۱۹۶۶ بهبازار آمد و تا سال ۱۹۸۵ هنوز بدون تغییر بزرگی در حال فروش بود. این نشان میدهد که رودستر فیات با طراحی و پیشرانه چهار سیلندر ساده چقدر درست مهندسی شده است. ۱۲۴ اسپایدر در ایالاتمتحده محبوب شد و حتی در رالی هم موفق عمل کرد. بااین حال، این خودرو میتوانست فروش بیشتری داشته باشد؛ اگر فیات نسخه فرمان راست آن را در بازارهای بزرگی مثل بریتانیا، استرالیا و ژاپن عرضه میکرد؛ اما ۱۲۴ اسپایدر فقط بهصورت فرمان چپ تولید میشد.
بامو Z4 نسل اول
فروش: ۱۸۰,۸۵۶ دستگاه
هماکنون Z4 در نسل سوم خود قرار دارد؛ اما نسل اول بیشترین فروش را داشت. این خودرو که با کد E85 شناخته میشود، نسبت بهسلف خود تمرکز بیشتری روی راننده داشت و با پیشرانههای احساسبرانگیز ۲.۵ لیتری و ۳ لیتری 6 سیلندر بامو ارائه میشد.
همچنین Z4 M هم با پیشرانه ۳.۲ لیتری و ۳۳۸ اسببخار قدرت ساخته شد. برخلاف نسلهای بعدی، نسل اول Z4 در نسخههای کوپه و رودستر ساخته میشد؛ اما در طول 6 سال تولید، نسخه روباز فروش بیشتری داشت.
امجی میجت
فروش: ۲۲۶,۴۲۷ دستگاه
میجت یک خودرو اسپرت کوچک جذاب بود که الهامبخش ساخت مزدا MX-5 شد. امجی خریداران چنین خودرویی در زمان معرفی در سال ۱۹۶۱ را کاملا شناخته بود و بههمین دلیل میجت را با مشخصات و قیمت مناسب آنها ساخته بود. زندگی این رودستر بریتانیایی با پیشرانه کمحجم ۹۵۰ سیسی آغاز شد؛ اما بعدا این عدد به ۱.۱ لیتر و ۱.۳ لیتر رسید و درنهایت بهپیشرانه ۱.۵ لیتری تریومف مجهز شد. میجت که از سال ۱۹۶۱ تا ۱۹۷۹ تولید شد، بهدلایلی مثل وزن سبک بین ۶۹۵ تا ۷۸۰ کیلوگرم و قیمت مقرونبهصرفه، در هر دورهای از عمرش فروش مناسبی داشت و توانست بحران سوخت اوایل دهه ۷۰ را پشت سر بگذارد.
مرسدسبنز SL نسل R107
فروش: ۲۳۷,۲۸۷ دستگاه
نسل R107 مرسدس SL که در سال ۱۹۷۱ معرفی شد، تقریبا پنج برابر فروش بیشتری از نسل قبلی مشهور بهپاگودا داشت. این سبب شد R107 نزدیک به ۲۰ سال روی خطتولید بماند؛ درحالی که پاگودا فقط هشت سال تولید شد. یکی از دلایل فروش بالای R107 ارائه ترکیب مناسبی از تجمل، هندلینگ و طراحی زیبا برای آن زمان بود. این SL با بهروزرسانیهای جزئی و بهبودهای موتوری از سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۹ تولید شد.
بامو Z3
فروش: ۲۷۹,۲۷۳ دستگاه
هرچند خیلیها معتقد بودند بامو Z3 خودرویی مصنوعی است که لذت رانندگی بالایی ندارد، اما این ماشین در طول 6 سال تولید، خریداران زیادی پیدا کرد. ارزانترین نسخه Z3 با پیشرانه ۱.۹ لیتری خریداران مزدا MX-5 و MGF را جذب کرد و گرانترین نسخه آن با موتور ۳ لیتری بهرقیبی برای پورشه باکستر تبدیل شد. فروش Z3 حدود ۵۰ درصد از جانشین خود یعنی نسل اول Z4 بیشتر بود.