سنسور باد لاستیک TPMS یا  (Tire Pressure Monitoring System) به‌عنوان یکی از فناوری‌های پیشرفته، نقش کلیدی در نظارت بر وضعیت لاستیک‌ها ایفا می‌کند و از بروز حوادث ناشی از فشار نامناسب باد پیشگیری می‌کند. 

این سیستم با ارائه اطلاعات لحظه‌ای به راننده، نه‌تنها ایمنی را افزایش می‌دهد، بلکه در کاهش مصرف سوخت و حفظ سلامت لاستیک‌ها نیز تاثیر بسزایی دارد. 

سنسور باد لاستیک TPMS سیستمی الکترونیکی است که با نصب بر روی لاستیک‌ها، فشار و دمای هر تایر را به‌صورت لحظه‌ای پایش می‌کند. 

این سنسور با ارسال داده‌ها به واحد کنترل مرکزی، راننده را از کم‌بادی یا بیش‌بادی هر لاستیک آگاه می‌سازد تا اقدامات لازم به‌موقع انجام شود. یکی از وظایف مهم آن، کاهش مصرف سوخت از طریق حفظ فشار بهینه لاستیک‌هاست که به بهبود راندمان موتور کمک می‌کند. 

همچنین، با جلوگیری از فشار ناسالم، عمر مفید لاستیک‌ها را افزایش داده و از سایش زودرس آن‌ها جلوگیری می‌کند. 

استفاده از سنسور باد لاستیک به‌طور مستقیم ایمنی رانندگان و سرنشینان را با هشدار به‌موقع درباره مشکلات لاستیک افزایش می‌دهد و از تصادفات ناشی از ترکیدن یا کم‌بادی لاستیک جلوگیری می‌کند. 

این سیستم همچنین با حفظ فشار مناسب، راندمان سوخت را بهبود می‌بخشد و هزینه‌های مرتبط با مصرف اضافی سوخت را کاهش می‌دهد. یکی دیگر از مزایای آن، کاهش سایش ناهموار لاستیک‌هاست که با توزیع یکنواخت وزن خودرو، طول عمر لاستیک‌ها را بیشتر کرده و نیاز به تعویض زودهنگام را کم می‌کند. دو نوع اصلی سنسور باد لاستیک شامل سیستم مستقیم (dTPMS) و غیرمستقیم (iTPMS) است. 

سیستم dTPMS با استفاده از سنسورهای فیزیکی داخل لاستیک و باتری لیتیومی، فشار و دما را مستقیما اندازه‌گیری می‌کند و دقت بالایی دارد. در مقابل، سیستم iTPMS با بهره‌گیری از سنسورهای سرعت چرخ و داده‌های سیستم ABS، فشار را به‌صورت غیرمستقیم تخمین می‌زند و نیازی به سخت‌افزار اضافی ندارد و اگرچه هزینه خرید آن پایین‌تر است اما نیاز به ریست دارد. 

در سال‌های اخیر که استانداردهای 85 گانه الزامی شده است اکثر خودروهای داخلی به سنسور باد لاستیک مجهز هستند. 

خودروهایی همچون شاهین و کوییک از سنسور کروز و والف آلومینیومی استفاده می‌کنند درحالی‌که محصولات ایران‌خودرو از جمله دنا و پژو پارس دارای سنسور داخلی و باتری با عمر حدود 7 سال هستند. 

محصولات وارداتی همچون کیا و هیوندای از سنسورهای خارجی و گران‌تر استفاده می‌کنند. 

برخی محصولات مونتاژی جک و چری نیز دارای والف لاستیکی بوده و به تعویض غیراصولی کاملا حساس هستند. 

سنسور باد لاستیک TPMS با پایش لحظه‌ای وضعیت لاستیک‌ها، ایمنی رانندگی را ارتقا داده و هزینه‌های مرتبط با مصرف سوخت و تعویض زودهنگام لاستیک را کاهش می‌دهد. 

شناخت انواع این سنسورها، عیب‌یابی به‌موقع و نگهداری صحیح از آن‌ها می‌تواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند. 

در کشور ما، با توجه به نیاز روزافزون به ایمنی جاده‌ای، ترویج استفاده از این فناوری و آموزش رانندگان در این زمینه ضروری به نظر می‌رسد.