این وسایل سبک و کمهزینه، انتخابی محبوب برای ترددهای روزمره بانوان شدهاند؛ اما نبود چارچوب قانونی روشن برای صدور گواهینامه موتورسیکلت زنان و عدم پوشش بیمهای مناسب، موجب مشکلات حقوقی و مالی در هنگام بروز تصادف میشود.
بابک نصرتی، کارشناس حوزه بیمه خودرو در گفتوگو با روزنامه «دنیایخودرو» عنوان کرد: «طبق قانون، زنان در ایران بهطور رسمی نمیتوانند گواهینامه موتورسیکلت دریافت کنند؛ با این حال، بسیاری بدون گواهینامه، پلاک یا بیمه معتبر با موتورسیکلتهای برقی در سطح شهر تردد میکنند که آنها را در معرض ریسکهای جدی قرار میدهد.»
وی افزود: «نکته مهم این است که در تصادف میان خودرو و موتورسیکلت، پلیس صرفنظر از جنسیت و داشتن یا نداشتن گواهینامه، بر اساس شواهد و شرایط حادثه، مقصر را تعیین میکند.»
وی تصریح کرد: «زن بودن یا نداشتن گواهینامه بهمعنای مقصر بودن نیست، بلکه ممکن است راننده خودرو بهدلیل تخلفاتی مانند سرعت غیرمجاز یا عدمرعایت حق تقدم، مسئول شناخته شود. با این حال، مشکل زمانی جدی میشود که موتورسیکلتسوار زن گواهینامه و بیمه نداشته باشد.»
نصرتی گفت: «در این حالت، حتی اگر مقصر نباشد، شرکت بیمه پس از پرداخت دیه یا خسارت، ممکن است برای بازگرداندن هزینهها بهخود فرد مراجعه کند. نداشتن بیمه و گواهینامه، بهویژه در موتورسیکلتهای برقی فاقد پلاک، هزینههای سنگینی بر راکب تحمیل خواهد کرد.»
وی در ادامه با اشاره به وضعیت گواهینامه موتورسیکلتسواران زن گفت: «مشکل اصلی این است که زنان هنوز بهطور رسمی نمیتوانند گواهینامه موتورسیکلت بگیرند؛ اما بسیاری از آنها با موتورسیکلتهای برقی در حال تردد هستند. این موضوع باعث شده شرایط قانونی پیچیده شود. اگر حادثهای رخ دهد و فرد مقصر نباشد، بیمه ممکن است خسارت را پرداخت کند، اما بهدلیل تخلف قانونی، پس از آن برای بازگرداندن مبلغ بهمراجع قضایی مراجعه خواهد کرد.»
او افزود: «اگر موتورسیکلتسوار خانم بدون بیمه و گواهینامه مقصر باشد، مسئولیت پرداخت کامل خسارت با خود اوست و این میتواند فشار مالی زیادی ایجاد کند؛ بهخصوص در خسارتهای جانی یا سنگین.»
وی به برداشت اشتباه درباره موتورسیکلتهای برقی نیز اشاره کرد: «برخی فکر میکنند چون این موتورسیکلتها کوچک و برقی هستند، نیازی به پلاک و بیمه ندارند. اما طبق قوانین، هر وسیلهنقلیه موتوری، حتی موتورسیکلت برقی، باید پلاکگذاری شده و بیمه شخصثالث داشته باشد. این موضوع بارها توسط بیمه مرکزی تاکید شده است.»
او گفت: «نبود شفافیت قانونی درباره صدور گواهینامه برای زنان نباید باعث شود قانون بیمه و مسئولیت اجتماعی نادیده گرفته شود. توصیه من به همه کاربران موتورسیکلتهای برقی، چه مرد و چه زن، این است که حتما وسیله خود را بیمه کنند. نداشتن گواهینامه یک چالش است، اما نداشتن بیمه میتواند پیامدهای فاجعهباری داشته باشد.»
نصرتی گفت: «علاوهبر مسائل قانونی و بیمهای، یکی از بزرگترین مشکلات در تردد زنان موتورسیکلتسوار، نبود آموزش کافی و فرهنگسازی مناسب است. بسیاری از بانوان بهدلیل نداشتن آموزش رسمی، ریسکهای رانندگی را بهدرستی نمیشناسند و این موضوع احتمال تصادف را افزایش میدهد.»
وی در پایان افزود: «بهنظر من، ایجاد دورههای آموزشی ویژه زنان، با تاکید بر نکات ایمنی و قوانین راهنمایی و رانندگی، میتواند بهکاهش تصادفات کمک کند. همچنین دولت باید برای صدور گواهینامه موتورسیکلت بانوان چارهاندیشی کند تا این خلأ قانونی برطرف شود.»