همزمان با فعال شدن مکانیسم ماشه نوسان نرخ ارز، نبود نظارت کافی و سیاستهای مبهم تولیدکنندگان، شرایطی را رقم زده که حتی تامین سادهترین نیاز خودرویی یعنی روغنموتور، به یک معضل اساسی برای مالکان خودروها و تعمیرکاران تبدیل شده است.
افزایش بیضابطه قیمتها و همزمان فروش اجباری محصولات جانبی، پرسشی جدی را پیش روی سیاستگزاران قرار میدهد: چرا محصولی استراتژیک در سیستم حمل و نقل، در چنین شرایطی به حال خود رها شده است؟
علی ادیبزاده، فعال بازار روغنموتور در خصوص شرایط فعلی بازار روانکارها به «دنیایخودرو» گفت: «بازار روغنموتور امروز با رشد بیسابقه قیمتها و فقدان عرضه کافی از سوی تولیدکنندگان مواجه است. محصولات تولید میشوند؛ اما بهطور واقعی در شبکه توزیع دیده نمیشوند. اتوسرویسها ناچار هستند از عاملان خرید کنند و بسیاری از این عاملان میگویند شرکتهای تولیدکننده روغنموتور سیاستی به نام کنارباری را تحمیل میکنند.»
این فعال بازار روغنموتور با اشاره به رشد قیمت انواع روانساز در بازار به «دنیای خودرو» توضیح داد: «برخی از روغنموتورها با ویسکوزیته 20W50 که از روانکارهای پر مصرف بازار خودرو کشور است، از قیمت ۱۸۰ هزارتومان به ۶۵۰ هزارتومان رسیده است. محصول یکی از تولیدکنندگان با ویسکوزیته مذکور امروز در بازار با قیمت ۷۰۰ هزارتومان عرضه میشود. این جهش نرخ، نه حاصل تغییر کیفیت، بلکه نتیجه سیاستهای غیرشفاف در توزیع روانکارها در بازار است.»
ادیبزاده با تاکید بر اینکه مشکل صرفا در افزایش قیمت روانسازها خلاصه نمیشود، اظهار داشت: «شرایط فروش به شدت ناعادلانه شده است. اگر کسی بخواهد یک کارتن 4 لیتری روغنموتور خریداری کند، باید در کنار آن چندین محصول دیگر مانند روغن هیدرولیک یا ظروف ۲۰ لیتری را هم خریداری کند. این یعنی تحمیل هزینههای اضافی به خریداران و در نهایت فشار بیشتر به مصرفکننده نهایی. «کنار باری» به معنای فروش اجباری است و امروز به یک رویه چالشبرانگیز در بازار روانکارها بدل شده است.»
این فعال بازار روغنموتور در پاسخ به پرسش روزنامه «دنیایخودرو» در خصوص افزایش قیمت روانکارها طی ماههای اخیر بیان کرد: «این روند از ماههای پایانی سال گذشته آغاز شد؛ اما در چهار تا پنج ماه اخیر شدت بیسابقهای بهخود گرفت. تولیدکنندگان عرضه کافی به بازار نکردند و همین کمبود، زمینه جهش قیمتها را فراهم آورد.»
ادیبزاده در پاسخ به پرسش دیگر این روزنامه در خصوص درخواست از متولیان بازار روغنموتور توضیح داد: «انتظار ما این است که سیاستهای فروش اجباری کنار گذاشته شود و عرضه روانکارها شفاف، منصفانه و مطابق نیاز بازار انجام گیرد. در غیر این صورت، وضعیت روغنموتور تنها به گرانی محدود نخواهد شد؛ بلکه به چالش تهیه در حوزه حملونقل کشور تبدیل میشود.»
بازار روغنموتور، بخشی از زنجیره خدمات پس از فروش خودرو است؛ بازاری که در آن ضعف نظارت و نبود سیاستهای حمایتی، بار دیگر مصرفکننده را بهقربانی اصلی بدل کرده است.
کارشناسان معتقدند افزایش بهای روانکارها در بازار همراه با کاهش عرضه میتواند زمینه رشد آلایندگی در فصول سرد سال را فراهم کند. چراکه کاهش قدرت خرید مالکان خودروها منجر به تاخیر در انجام سرویسهای دورهای خواهد شد.