در چنین بستری، آرایش بازار و فهرست پرفروشترین خودروهای جهان در هر سال، نهتنها بازتابی از سلیقه مصرفکنندگان، بلکه نمودی از گرایشهای کلان اقتصادی، فناوری و اجتماعی جهان حال حاضر است. آمار فروش در ۱۶۲ کشور جهان، ۱۰ خودروی پرفروش را در سال ۲۰۲۴ معرفی و تحلیل کرده و تصویری جامع از این دگرگونیها ارائه میدهد؛ از صدرنشینی بیسابقه یک خودروی الکتریکی تا قدرتنمایی سنتی سازندگان ژاپنی و آمریکایی و درخشش بازیگران چینی.
در این گزارش، تلاش شده تا با نگاهی عمیق و تحلیلی، ابعاد مختلف خبر مورد اشاره و متن کامل آن به سبک روزنامهنگاری سنتی مورد بررسی قرار گیرند؛ تحلیلی که نهتنها به آمارهای خام بسنده نمیکند، بلکه تلاش دارد دلایل پنهان و آشکار این نتایج را با تکیه بر دادهها و روندهای بازار جهانی خودرو روشن سازد.
اوجگیری تسلا مدل Y در صدر پرفروشهای جهان
برای دومین سال متوالی، تسلا مدل Y موفق شد عنوان پرفروشترین خودروی جهان را حفظ کند. این کراساوور تمامالکتریکی با فروش بیش از ۱ میلیون و ۹۰ هزار دستگاه در سال ۲۰۲۴، برای دومین بار رقیب سنتی خود، تویوتا کرولا را پشت سر گذاشت و جایگاه نخست را که سالها در انحصار محصولات درونسوز بود، به یک خودرو برقی اختصاص داد.
رخدادی از این دست، نهتنها نشانهای از اثبات بلوغ خودروهای برقی در بازارهای بینالمللی است، بلکه نشاندهنده عبور صنعت خودروسازی جهان از مرحلهای تاریخی به عصر تازهای از حملونقل پایدار و هوشمند محسوب میشود.
فروش مدل Y البته با کاهش ۳.۱ درصدی نسبت به سال گذشته همراه بود؛ موضوعی که میتواند ناشی از اشباع نسبی بازار در برخی مناطق، رقابت فشرده در بخش خودروهای برقی و عوامل اقتصادی نظیر نرخ تورم یا کاهش مشوقهای خرید باشد. با این همه، تسلا مدل Y همچنان محصولی است که برای گروه وسیعی از مصرفکنندگان در سه قاره مهم (آمریکا، اروپا و آسیا) جذابیت دارد. فروش این مدل در آمریکا به بیش از ۳۷۵ هزار دستگاه، در چین به ۴۸۰ هزار دستگاه و در اروپا به ۲۱۰ هزار دستگاه رسید؛ ترکیبی که بیانگر استراتژی جهانی تسلا و دسترسی این برند به زنجیره توزیع و پشتیبانی کارآمد در نقاط مختلف دنیاست.
این امر، خصوصا در سالهایی که آشفتگیهای اقتصادی، تغییر سیاستهای وارداتی و رقابت چینیها، بازار خودرو را دستخوش نوسان کرد، دستاورد مهمی بهشمار میآید.
بازار خودروهای برقی در سال ۲۰۲۴ با رشد چشمگیر همراه بود و فروش جهانی این دسته از محصولات به حدود ۱۷ میلیون دستگاه رسید؛ این عدد معادل تقریبی ۱۹ تا ۲۰ درصد از کل بازار خودروهای سبک در جهان بهشمار میآید. علاوه بر موفقیت مدل Y، این رشد ناشی از توسعه همهجانبه زیرساختهای شارژ، کاهش قیمت باتری و عرضه مدلهای متنوع توسط خودروسازان مطرح و نوظهور بود.
اما صدرنشینی تسلا مدل Y فراتراز یک اتفاق صرفا آماری است. این جایگاه، بازتابی است از تلاقی موفقیتهای فنی، توسعه هوشمند زنجیره تامین، بازاریابی خلاقانه، جذابیت طراحی و ارزش افزوده فناوری که تسلا طی سالهای اخیر به آن دست یافته است.
افزون بر آن، استقبال مصرفکنندگان از خودروهای شاسیبلند کراساوور که ترکیبی از راحتی، ایمنی و قابلیت تطبیق دارند، در این موفقیت نقشی کلیدی ایفا کرده است.
جایگاه تویوتا کرولا، راوفور و کشمکش با تسلا
در رتبه دوم پرفروشترین خودروهای جهان در سال ۲۰۲۴، تویوتا کرولا با فروشی نزدیک به ۱ میلیون و ۸۰ هزار دستگاه جای گرفته است. این سدان تنومند و باسابقه ژاپنی اگرچه کاهشی ۳.۱ درصدی را نسبت به سال گذشته تجربه کرد، اما همچنان خودروی مورد علاقه طیف عظیمی از مشتریان جهانی باقی مانده است.
عمده فروش این مدل همچون سالهای گذشته در بازارهای پرجمعیت آسیایی و تا حدودی آفریقایی، آمریکای لاتین و اقیانوسیه رقم خورده است. سهم بازار آمریکا برای کرولا (با ۲۳۳ هزار دستگاه) پایینتر از رقباست و بخش عمده فروش به بازارهایی مانند چین (۲۸۲ هزار دستگاه) اختصاص دارد.
در جایگاه سوم، تویوتا راوفور با فروش یک میلیون و ۲۰ هزار دستگاه قرار دارد و این شاسیبلند محبوب در سال ۲۰۲۴ رشد قابلتوجه ۱۰.۷ درصدی نسبت به سال قبل داشته است.
راوفور بهرغم آنکه نزدیک به هشت سال از زمان معرفی نسل فعلی آن سپری شده است، به لطف اعتبار برند، کیفیت ساخت، خدمات پس از فروش گسترده تویوتا و محبوبیت روزافزون شاسیبلندها، مخاطبان قابلتوجهی دارد. فروش راوفور در بازار آمریکا به ۴۷۵ هزار دستگاه و در کانادا به حدود ۷۰ هزار دستگاه رسید که بیانگر وزن بالای تقاضا در آمریکای شمالی است.
بررسی این دو خودرو نشان میدهد که تویوتا با تکیه بر پیشینه و اعتبار جهانی خود، همچنان در صدر جدول پرفروشها جایگاهی تثبیتشده دارد.
اما نکته مهم این است که سلطه تاریخی محصولات درونسوز ژاپنی اکنون با چالشی جدی از سوی خودروهای الکتریکی روبهرو شده است. فاصله نسبی اندک فروش کرولا و مدل Y (چیزی حدود ۱۰ هزار دستگاه) نیز موید این رقابت تنگاتنگ است و احتمال دارد که با شتابگیری روند برقیسازی جهان و یا رونمایی از نسل جدید مدلها، این جدول در سالهای پیش رو شاهد جابهجاییهای بیشتری باشد.
صنعت خودروسازی جهان وارد مرحلهای کاملا تازه از پویایی و رقابت شده است. پیروزی مدل Y (نخستین خودروی الکتریکی که دوبار پیاپی صدرنشین مطلق فروش جهان میشود) پایانی بر یکهتازی سنتی خودروهای درونسوز بهشمار میرود و آغازگر پارادایم جدید «حملونقل سبز، فناورانه و هوشمند» است.
در سطح منطقهای و جهانی، سهم بازار، سیاستگزاریهای مبتنی بر حمایت از فناوری پاک، تغییر تمایل مشتریان به سوی شاسیبلندها و کراساوورها و حضور سنجیده خودروسازان آسیایی و چینی، نقش کلیدی در ترسیم نقشه جدید بازار ایفا کردهاند.
فاصله بسیار اندک فروش میان تسلا مدل Y و تویوتا کرولا یا جهشهای انفجاری خودروهای چینی گواهی است بر اینکه عرصه هر سال برای رقابت سختتر و برای پیشرفت فناورانه گستردهتر خواهد شد.