خبرنگار روزنامه دنیای خودرو در این باره نوشت :
چین در سال‌های اخیر نه‌تنها بازار خودرو را تسخیر کرده، بلکه به لایه‌های درونی صنعت خودروسازی کشور نیز نفوذ کرده است. از همکاری‌های مونتاژی گرفته تا تامین قطعات، بخش بزرگی از آن‌چه امروز خودرو داخلی نامیده می‌شود، در عمل به‌شبکه تامین چینی وابسته است.
این همکاری‌ها اگرچه در کوتاه‌مدت باعث افزایش تیراژ و تنوع ظاهری محصولات شده‌اند، اما در بلندمدت می‌توانند رقابت و خلاقیت بومی را از میان ببرند. پیش‌تر تصور می‌شد همکاری با برندهای چینی، راهی موقت برای عبور از تحریم‌ها و تامین فناوری باشد. اما واقعیت آن است که بیشتر قراردادها، فاقد انتقال فناوری واقعی هستند و عملا خطوط تولید داخلی را به‌خطوط مونتاژ وابسته تبدیل کرده‌اند.
حتی طراحی بسیاری از مدل‌ها، به‌صورت آماده از سوی شرکای چینی تحویل داده می‌شود و سهم مهندسی و نوآوری داخلی به‌حداقل رسیده است.
نتیجه آن است که بخش تحقیق و توسعه در خودروسازان ایرانی، به‌جای خلق پلت‌فرم جدید، صرفا درگیر تطبیق قطعات وارداتی و مونتاژ نهایی شده است. از سوی دیگر، حضور گسترده برندهای چینی در بازار ایران، الگوی مصرف و ذائقه خریداران را نیز تغییر داده است.
زمانی مردم از خودرو ایرانی انتظار دوام و اصالت داشتند؛ اکنون اما بیشتر خریداران به‌دنبال طراحی مدرن و آپشن‌های لوکس هستند؛ هرچند کیفیت فنی پایین‌تر باشد.
این تغییر ذائقه به سود تولیدکنندگان چینی تمام شده و به زیان تولیدکنندگان بومی که توان رقابت در سطح طراحی و فناوری را ندارند. در شرایطی که ایران هنوز نتوانسته از زیر بار قیمت‌گذاری دستوری، هزینه‌های تولید بالا و تحریم‌های مالی خارج شود، چینی‌ها با شرایطی راحت‌تر وارد بازار شده‌اند.
در بسیاری از قراردادها، ارز مبادله‌ای با تسهیلات ویژه برای واردات قطعات اختصاص می‌یابد؛ درحالی که قطعه‌ساز داخلی برای دریافت تسهیلات بانکی باید ماه‌ها در صف بماند.
این نابرابری آشکار، رقابت سالم را از بین برده و باعث شده تولیدکننده ایرانی در خانه خود به حاشیه رانده شود. وابستگی شدید به چین در صنعت‌خودرو، تنها خطر اقتصادی ندارد؛ بلکه تهدیدی برای استقلال صنعتی کشور است.
اگر قرار باشد تمام قطعات کلیدی، پلت‌فرم‌ها و حتی نرم‌افزارهای خودرو از چین تامین شود، در آینده هرگونه تنش سیاسی یا محدودیت تجاری می‌تواند کل زنجیره تولید را متوقف کند. به‌همین دلیل، لازم است سیاست‌گزاران به‌جای ادامه مسیر مونتاژ، بر توسعه پلت‌فرم‌های بومی، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نو و ایجاد مشوق برای همکاری‌های فناورانه واقعی تمرکز کنند.
درنهایت، چین می‌تواند شریک مفیدی برای صنعت‌خودرو ایران باشد؛ اما به شرط آن‌که این رابطه بر پایه انتقال دانش و رقابت منصفانه باشد، نه وابستگی. در غیر این صورت، شراکت با چینی‌ها به‌جای توسعه، تنها در رقابت صنعتگران ایرانی را خواهد بلعید.
